Akcija za ljudska prava (HRA) i Centar za suočavanje s prošlošću - Documenta zatražili su od državnog tužilaštva Hrvatske da obavijesti javnost o rezultatima istrage stradanja zarobljenih vojnih rezervista iz Crne Gore u vojno-istražnom centru Lora u Splitu.
Iz HRA su saopštili da je hrvatskim tužiocima dostavljen dokumentarni film "Zlo proljeće" Radio Televizije Nikšić iz prošle godine, u kome su objedinjena svjedočenja o zarobljavanju i zlostavljanju nikšićko-šavničke grupe vojnika.
U toj nevladinoj organizaciji smatraju da svjedočenja predstavljaju potencijalno važne dokaze za istragu.
Oni su podsjetili da Županijsko državno tužilaštvo u Splitu (ŽDOS) od 2007. godine istražuje okolnosti stradanja 14 pripadnika Jugoslovenske narodne armije (JNA) iz Crne Gore, koji su na hercegovačkom ratištu zarobljeni 1992. i sprovedeni u Loru.
U vojno-istražni centar sprovedeni su Radivoje Petković, Neđeljko Janković, Miljan Šušić, Ratko Simović, Duško Barović, Borivoje Zirojević, Dragoman Doknić, Radomir Vulić, Miloš Perunović, Ranko Vujović, Pavle Popović, Dragan Jakovljević, Luka Gazivoda i Luka Adžić.
„Međunarodni crveni krst je od njih 14, u Lori evidentirao samo Adžića, koji je u avgustu 1992. godine razmijenjen u veoma teškom psihofizičkom stanju, a godinu kasnije umro u Nikšiću“, naveli su iz HRA.
Kako su dodali, posmrtni ostaci ostalih 12 pripadnika grupe su pronađeni na različitim lokacijama u Bosni i Hercegovini - kod Duvna, Mostara i Trebinja, dok tijelo Perunovića još nije pronađeno.
„Svi pomenuti vojnici bili su ratni zarobljenici, koji su, u skladu sa međunarodnim humanitarnim pravom, zasluživali zaštitu od mučenja i ubijanja“, navodi se u saopštenju.
Iz HRA su rekli da je, za 16 godina rada na tom predmetu, ŽDOS informisalo javnost samo da sprovodi kriminalističko istraživanje u predmetu Lora 3, koji se odnosi na zarobljenike iz Crne Gore dovedene u vojno-istražni centar Lora u Splitu.
„To istraživanje do danas nije rezultiralo nijednim optuženjem, usprkos ponovljenim zahtjevima aktivista Tončija Majića i Radana Nikolića, iako je za to postojao osnov“, ukazali su iz HRA.
Oni su podsjetili da je, u predmetima „Lora 1 i 2“, za stradanje i mučenje zarobljenika iz Srbije, po komandnoj odgovornosti već osuđen komandant Vojno-istražnog centra Lora Tomislav Duić.
„Komandna odgovornost se mogla primijeniti i ovdje, jer brojna svjedočenja govore o svirepom mučenju i zatvorenika iz Crne Gore, takođe u Lori“, ocijenili su iz HRA.
U dokumentarnom filmu "Zlo proljeće" o teškom zlostavljanju pripadnika nikšićko-šavničke grupe, kao i o patnjama koje je lično preživio, svjedočio je jedan od preživjelih zarobljenika iz Crne Gore Veselin Bojović.
U HRA smatraju da predmet „Lora 3“ mora obuhvatiti i sve crnogorske državljane, kao što je Bojović, koji su u tom logoru bili izloženi mučenju i, moguće, preživjeli.
Oni su apelovali da se istraga u ovom predmetu učini transparentnom.
„Tako da se i porodice žrtava i javnost upoznaju sa preduzetim radnjama državnog tužilaštva u ovom predmetu u proteklih 16 godina, kao i razlozima koji sprečavaju da dođe do procesuiranja odgovornih za stradanje crnogorskih ratnih zarobljenika“, navodi se u saopštenju.
Bonus video:
