Nije moguće podvodnim naperom plato Velike skele ispod Starog grada u Ulcinju zaštiti od udara velikih talasa, jer takvi naperi ne postoje, a ideja o ozelenjivanju tog prostora niskim autohtonim biljem - besmislena je.
To je “Vijestima” saopštio ugledni stručnjak za hidrauliku, hidrologiju i obalne procese prof. dr Sava Petković sa Poljoprivrednog fakulteta Univerziteta u Beogradu, reagujući na stavove Javnog preduzeća za upravljanje morskim dobrom objavljene u tekstu pod naslovom “Podvodnim naperom braniće skelu od talasa” 4. februara ove godine.
Odgovarajući na pitanja “Vijesti”, iz Javnog preduzeća za upravljanje morskim dobrom, pored ostalog, saopštili su “da će se zaštita Velike skele od udara talasa sprovesti na način izgradnje podvodnog napera”. Pojasnili su i “da je u toku u toku II faza popločavanja, nakon čega je planirano kroz Plan korišćenja finansijskih sredstava za 2024. godinu, da se saniraju temelji Velike skele pošto se dobiju urbanističko-tehnički uslovi i izradi tehnička dokumentacija”...
Petković, koji je slovi za vrsnog poznavaoca prilika crnogorskog, a posebno ulcinjskog obalnog područja, podsjetio je da je projekat parternog uređenja Velike skele prvobitno bio vraćen na doradu jer nije bila predviđena zaštita od dejstva talasa velikih visina.
“Naime, svim mještanima Ulcinja veoma je dobro poznato da je pri dejstvu talasa većih visina cjelokupna površina betonskog platoa Velike skele prekrivena vodom, kao posljedica prelivanja talasa. To samo projektantima nije bilo poznato... Zapanjujuće je da projektanti ništa nisu pitali mještane ili barem pogledali postojeću foto dokumentaciju na internetu”, kazao je Petković, koji je “Vijestima” dostavio i fotografije na kojima se vidi udar velikih talasa u vertikalni zid betonskog platoa Velike skele.
On je upozorio da Morsko dobro obećava zaštitu od talasa izgradnjom podvodnih napera, umjesto da projekat “bude dorađen sa odgovarajućom projektnom dokumentacijom o predviđenoj zaštiti od talasa”.
“Kao prvo, ne postoje podvodni naperi, njihova kota krune je uvijek iznad nivoa mora. Osim toga, naperi su objekti koji se pružaju upravno na pravac obale i nemaju nikakvog uticaja na redukciju visina talasa. Redukcija visina talasa mogla bi se postići izgradnjom podvodnog praga, koji bi se pružao paralelno sa vertikalnim zidom Velike skele”, tvrdi Petković.
Kaže i da je to rješenje upitno, budući da bi bilo spriječeno pristajanje plovila uz Skelu.
“Da bi podvodni prag bio efikasan, njegova kota bi trebalo da bude oko jedan do dva metra ispod nivoa mora. Ali bi u tom slučaju bilo u potpunosti spriječeno pristajanje brodova, jahti i većih turističkih plovila. Imajući u vidu da su dubine mora ispred Skele velike, i cijena izgradnje povodnog praga bi bila izuzetno visoka”, ističe Petković.
Čitav projekat uređenja Velike skele, ocijenio je, svodi se na uljepšavanje izgleda postojećeg betonskog platoa.
“Da li će površinski sloj od štampanog betona i kamena odolijevati dejstvu talasa, posve je neizvjesno. A priča o formiranju zelenog pojasa, od niskog autohtonog rastinja, je besmislena. Nema tog rastinja koje će uspjeti da preživi povremena plavljenja slanom moskom vodom”, kazao je Petković.
Ocijenio je i da bi bilo logičnije da se sredstva za “uljepšavanje” Velike skele preusmjere na završetak revitalizacije podmorskog kanalizacionog ispusta na rtu Đerane.
Radovi na parternom uređenju Velike skele počeli su u oktobru 2022. godine, a rok za realizaciju projekta, vrijedan ukupno oko milion eura, bio je 120 dana. Iz Opštine su tada najavili da će projekat biti završen do početka prošle sezone, ali je i taj rok probijen.
Predsjednik Opštine Ulcinj Omer Bajraktari kazao je da će u razgovoru sa predstavnicima Morskog dobra insistirati da kompletan projekat bude realizovan do početka ove sezone.
Pri dejstvu talasa koji dolaze upravno (direktno) na vertikalni zid dolazi do takozvane ‘superpozicije’ talasa, gdje talasi u zoni vertikalnog zida mogu da dostignu dvostruku vrijednost dolaznih talasa. Dakle, ako na Veliku skelu dolaze direktno talasi visine od 1,5 metara, visina talasa na Velikoj skeli može dostići oko 3 metra. A kota platoa na Velikoj skeli iznosi samo 2 metra iznad nivoa mora. Drugim riječima, za plavljenje platoa Velike skele su dovoljni i talasi visine preko 1,5 metara
Bonus video:
