Volim da dođem u Crnu Goru, gdje boravim potpuno kao u svojoj drugoj kući, kazala je u razgovoru za “Vijesti” ikonopisac Petra Kosnić iz Beograda.
Poslije Ulcinja, gdje ima kuću i gdje provodi više od četiri mjeseca godišnje i drugih crnogorskih gradova, postavka njenih radova pod nazivom “Agios”, koju čini 21 ikona, otvorena je u četvrtak u bjelopoljskoj galeriji Centra za kulturu.
Likovna umjetnica sa višegodišnjim iskustvom u bavljenju ikonopisom, freskopisom i mozaikom, njegujući vizantijski stil, završila je Accademia del Lusso Milano u Italiji, a nakon toga Akademiju Srpske pravoslavne crkve za umjetnost i konzervaciju.
Uporedo je studirala Pravoslavni bogoslovski fakultet Univerziteta u Beogradu, gdje je završila osnovne i master studije, a trenutno je na četvrtoj godini doktorskih studija Pravoslavnog bogoslovskog univerziteta u Beogradu, na katedri za liturgiku.
Ljubav prema ikonama razvila se tokom školovanja u Italiji.
“U Italiji sam naučila prve korake vezano za vizantijsku umjetnost, kada mi je profesorica savjetovala da sam dobra za rad na ikonama i mozaicima”, priča Petra, dodajući da je, umjesto da kao oformljena umjetnica upiše master studije iz nekog dizajna, upisala Akademiju SPC za umjetnost i Bogoslovski fakultet.
“Paralelno sam studirala jer sam shvatila da jedino ako izučavam svetootačku teologiju da mogu da to što vidim, naučim i proživim na fakultetu, na pravi način prenesem na dasku i ikonu, što se ispostavilo kao dragocjeno”.
Objašnjavajući zašto je ikonopis, kako je kazala, pravo stanje umjetnika, citirala je riječi Svetog Jovana Damaskina da je “ikona božansko otkrovenje koje nije naslikano slovima nego bojama”.
“Ikonopis je za mene prikaz božanske svjetlosti, svjetlosti carstva božjeg na zemlji, i samo umjetnik koji se trudi da istinski živi u toj svjetlosti kroz vrlinu, odnosno vrlinski način života, može da na pravi način prenese i utka lik svetitelja na dasci ili ikoni”, istakla je Petra, pojašnjavajući da joj je poznavanje teologije dalo širinu, ali da je blagodat ta koja nadahnjuje svakog stvaraoca, posebno ikonopisca.
“Kada čovjek stane pred ikonom razgovara ikonom preko Svetitelja koji je izobražen na njoj - sa Bogom, jer mi klanjajući se ikoni ne klanjamo se liku, nego podobiju, to jest Gospodu našem Isusu Hristu”, kazala je Petra.
Radeći koloritne prikaze, pune toplih tonova i harmonije, Petra je kazala da se trudi da poštuje sve kanone, da ostane u Vizantiji, ali da kroz stilizaciju lika, boja i dizajna ostavi svoj lični pečat, i da zaista nijedna ikona ne bude “ikonokopisana”, već da bude original.
Petra je kazala da najviše voli da slika lik Bogorodice, iako je to najkompleksniji rad, a da je najveće iskušenje rad na likovima novomučenika, poput svetog Haritona sa Kosova:
“Sve je izazov i naravno ništa ne možete raditi bez blagoslova, a najteže je raditi lik Presvete Bogorodice, jer tu imate lik Isusa Hrista kao djeteta, potom njen lik, onda haljine koje su izuzetno bogate, i tu se svaka greška odmah vidi, a Bogorodica treba da ima taj lijepi, blagi lik... i tu je kao da Duh sveti slika. Kada radite ikone svetitelja, malo je lakše, ali postoji opasnost da se, naročito kod novomučenika, pređe u realnost, jer ikona ne treba da ode u realni lik, ne slikamo čovjeka, nego angela u tijelu, ono što je Bog proslavio. Znači, mi izobražavamo stanje budućeg vijeka, i onda ne smijete da gledajući fotografiju odete u realnost”.
Izložbu u Bijelom Polju otvorio je protojerej-stavrofor Darko Pejić, a posjetioce je pozdravio v.d. direktora Centra za kulturu Edin Smailović.
To je 31. samostalna Petrina izložba, a učestvovala je na više od četrdeset grupnih širom Balkana.
Bonus video:
