Uređaji za blokiranje parkiranih vozila - “kandže”, nijesu instrumenti u borbi protiv nepropisnog parkiranja na zelenim površinama, trotoarima ili kolovoznim trakama u gradu, već sredstva “samopomoći” lokalnog preduzeća kod naplate parkinga na jasno označenim mjestima.
To je za “Vijesti” ocijenila advokatica Nina Radulović, komentarišući član 28 Odluke o javnim parkiralištima na teritoriji Glavnog grada koji, pored ostalog, propisuje da se parkirano vozilo može zadržati postavljanjem uređaja za sprečavanje njegovog odvoženja.
Odgovarajući na pitanje “Vijesti” da li je upotreba “kandži” u skladu sa zakonom i ustavom, Radulović odgovara da “već imamo odluku Ustavnog suda U. br. 117/05 iz 2006. godine koja se odnosi na uporedivu situaciju”.
“Sud je tada stavio van pravne snage dio Pravilnika o načinu premještanja nepropisno zaustavljenih, parkiranih ili ostavljenih vozila koji je dozvoljavao nadležnom organu da nepropisno parkirana vozila ukloni ‘paukom’ i zadrži do plaćanja prekršajne kazne i troškova uklanjanja istih. Takve odredbe ocijenjene su neustavnim, jer su lišavale građane prava na dvostepenot odlučivanja u zakonitom postupku i ograničavale pravo svojine, a što su aksiomi utvrđeni Ustavom, članovima 17 i 45. I postupak prinudne naplate novčanog potraživanja poznaje dvostepenost, a neplaćeni parking se ni po čemu ne razlikuje. U ovom sučaju se takođe ne vide elementi dozvoljene samopomoći koju poznaju Zakon o obligacionim odnosima i Zakon o svojinsko-pravnim odnosima”, kazala je.
Komentarišući to što se “kandža” stavlja na vozilo u slučaju tri neplaćene karte i kada nije moguće identifikovati vozača, a ne svim nepropisno parkiranim vozačima, Radulović ističe da pravni sistem poznaje “stroži tretman povratnika u sferi krivične i prekršajne odgovornosti”.
“... Što je njihova opravdana diskriminacija u odnosu na druge počinioce koji djelo nisu ponavljali. Međutim, ovo nije to. Jednostavno se radi o mehanizmu prinudne naplate po proizvoljno utvrđenim kriterijumima i proceduri, pa neuredni platiša dodatno plaća i ‘penal’ povjeriocu. Činjenica je da Glavni grad, ali i ostatak države, odavno žive u saobraćajnom haosu sa nedovoljnom putnom infrastrukturom, uključujući parking mjesta, ali i vrlo primitivnim gradskim i međugradskim prevozom, zbog čega se građani ipak odlučuju za sopstvena vozila kao osnovno prevozno sredstvo. Ovakve mjere ne doprinose rješenju saobraćajnog kolapsa, ali ni vladavini prava”, poručila je Radulović, istakavši da će “krajnju riječ imati Ustavni sud u slučaju da neko pred njim pokrene postupak preispitivanje ustavnosti i zakonitosti predmetne opštinske odluke”.
Podgoričko preduzeće “Parking servis” je početkom mjeseca počelo sa primjenom “kandži”. Tada su saopštili da su to uradili “u cilju unapređenja reda, povećanja bezbjednosti u saobraćaju i stvaranju boljih uslova korišćenja parking prostora za sve građane”. Najavili su i uvećanje cijena parkirališta u centru Podgorice...
Radulović ukazuje da su se gradske vlasti u sprovođenju ovog postupka “pokazale neodlučnim, jer je administrativno zahtjevan, ali i skup za dužnika”.
“Za njega treba imati kapacitet i spremnost za izražen konflikt sa građanima zbog visokog troška. U poređenju sa tim, ‘kandža’ je proceduralno brže i za građane podnošljivije rješenje”, kazala je Radulović, dodajući da je parking faktura “naplativa isključivo u izvršnom postupku”.
DOSLJEDNO, NA OSNOVU ODLUKE
Kako su kazali “Vijestima” iz “Parking servisa”, uređaji za blokadu vozila u Podgorici sprovode na osnovu Odluke o javnim parkiralištima na teritoriji Glavnog grada. Dodali su i da je na njima da “odluku sprovode dosljedno”.
“Napominjemo da se mjera odnosi isključivo na obilježena parking mjesta kojima upravlja ‘Parking servis’, te da se ne primjenjuje na javne površine. Ono što je naš fokus jeste da mjera bude fer, transparentna i usmjerena na bolju organizaciju parking prostora, odnosno obilježenih parking mjesta kojima mi upravljamo. Zato se uređaji za blokadu vozila stavljaju u dva slučaja: kada su neplaćene najmanje tri parking karte izdate od strane naših kontrolora i kada nije moguće identifikovati vozača, odnosno vlasnika vozila putem nadležnih organa državne uprave”, rekli su iz preduzeća čiji je vršilac dužnosti (v.d.) direktora Nikola Lazović.
Činjenica je da Glavni grad, ali i ostatak države, odavno žive u saobraćajnom haosu sa nedovoljnom putnom infrastrukturom, uključujući parking mjesta, ali i vrlo primitivnim gradskim i međugradskim prevozom, zbog čega se građani ipak odlučuju za sopstvena vozila kao osnovno prevozno sredstvo. Ovakve mjere ne doprinose rješenju saobraćajnog kolapsa, ali ni vladavini prava
Naglasili su da su neplaćanje parkinga i skidanje registarskih oznaka veliki izazovi za funkcionisanje parkirališta. Kazali su i da su “primorani na ovakve mjere kako bi se spriječila zloupotreba parkirališta tog preduzeća”.
“Ova mjera nije poziv za bahato i drsko uzurpiranje javnih površina, kao što dio javnosti tumači. Sve koji su za volanom uvijek pozivamo na odgovorno ponašanje, poštovanje saobraćajnih pravila i ostalih propisa. Tako i sada apelujemo na sve vozače da poštujući i sebe i druge učestvuju u saobraćaju i ne dozvole da njihovo negativno ponašanje ugrozi bilo koga”.
Poskupiće parkirališta u centru grada
Iz “Parking servisa” su podsjetili da se cijene na opštim parking mjestima nijesu mijenjale od 2011, dok su 2020. godine bile manje izmjene za posebna parkirališta.
“U samom centru Podgorice parking po satu košta 0,40 do 0,70 centi, što je znatno niže nego u većini glavnih gradova u regionu, a takođe niže nego u većini naših gradova. Upravo zato vjerujemo da su sadašnje cijene prilagođene mogućnostima građana”, kazali su.
Međutim, u utorak su saopštili da će u narednom periodu doći do prilagođavanja cijena parking mjesta u centru Podgorice.
Pojasnili su da je to u cilju zaštite interesa stanara i zaposlenih u tom dijelu grada, kao i obezbjeđivanja bolje dostupnosti parking mjesta i protočnosti saobraćaja.
Bonus video:
