Pljevlja će uskoro biti bogatija za tri nova murala koji će krasiti gradske fasade i podsjećati sugrađane na značajne ličnosti pljevaljskog kraja. Umjetnici, koje je angažovala Opština Pljevlja, privode kraju radove na muralima posvećenim Stevanu Samardžiću, Vuku Bezareviću na zgradi Centra za kulturu, a već je završen mural posvećen Omer-begu Bajroviću na zgradi u naselju Jalija.
Na taj način, u samom srcu grada oživjeće likovi ljudi koji su svoj rad, stvaralaštvo i humanost utkali u identitet Pljevalja.
Ova tri murala, smještena na ključnim lokacijama u gradu, predstavljaju spoj umjetnosti, sjećanja i identiteta Pljevalja. Kroz likove Stevana Samardžića, Vuka Bezarevića i Omer bega Bajrovića, Pljevlja dobija ne samo ljepši urbani prostor, već i javni podsjetnik na bogatu kulturnu i istorijsku tradiciju grada.
Jedan od murala prikazuje Stevana Samardžića, profesora, književnika i kulturnog radnika čije ime danas nosi Narodna biblioteka u Pljevljima. Samardžić je rođen 27. decembra 1877. godine u Pljevljima, a umro je 1. aprila 1910. u Novoj Varoši. Osnovno obrazovanje stekao je u rodnom gradu, dok je gimnaziju i učiteljsku školu završio u Beogradu i Aleksincu.
Svoj radni vijek započeo je kao učitelj u Novoj Varoši, a kasnije je radio kao profesor niže gimnazije u Pljevljima i upravitelj osnovnih škola u pljevaljskom kraju i Novoj Varoši. U pljevaljskoj gimnaziji predavao je srpski jezik i prirodne nauke.
Bio je autor pripovjedaka i pedagoških tekstova, među kojima se izdvajaju zbirke „Iz naše nahije“ (1907) i „Posle sevdaha“ (1922). Njegovo ime ostalo je sinonim za posvećenost obrazovanju i književnosti, te je gradska biblioteka s ponosom ponijela njegovo ime.
Na drugoj strani zgrade Doma kulture oslikan je mural posvećen rano preminulom Vuku Bezareviću, jednom od najpoznatijih pljevaljskih književnika i profesora.
Bezarević je osnovnu školu i gimnaziju završio u Pljevljima, a Filološki fakultet grupa jugoslovenska i svjetska književnost u Beogradu. Tokom cijelog radnog vijeka bio je profesor književnosti u pljevaljskoj gimnaziji.
Bio je glavni i odgovorni urednik lista „Pljevaljske novine“, kao i urednik časopisa „Mostovi“ i edicija „Tragovi“ i „Mostovi“ u okviru Međurepubličke zajednice za kulturno-prosvjetnu djelatnost.
Književnim radom počeo je da se bavi još kao srednjoškolac, objavljujući pjesme i satirične tekstove u omladinskim listovima. Bio je stalni saradnik časopisa „Jež“, a njegov osebujni humor i satira donijeli su mu brojne nagrade, među kojima drugu nagradu na Belosvetskom vašaru humora i satire (1972) i prestižnu nagradu „Radoje Domanović“ (1976).
U znak sjećanja na njegov lik i djelo, u Pljevljima se svake godine u junu održava manifestacija „Dani humora i satire Vuko Bezarević“, koja okuplja najpoznatije humoriste i satiričare iz regiona.
Na stambenoj zgradi u Ulici Uroša Ružića u naselju Jalija odslikan je mural Omer begu Bajroviću, jednom od najuglednijih Pljevljaka s kraja XIX i početka XX vijeka.
Na izradi murala Opština Pljevlja je angažovala Zoricu Bajčetu i Vukašina Tanjevića.
Bajrović je bio poznat po svom humanitarnom radu i nesebičnom doprinosu zajednici.
Finansirao je školovanje pljevaljske omladine u Solunu, Istanbulu i Beču, a među njima su kasnije bili ugledni ljekari i profesori. Nakon povlačenja turske vojske, donirao je 350 ovaca za obnovu Crne Gore, zbog čega ga je kralj Nikola I odlikovao činom počasnog majora.
Iz svoje vodenice redovno je dijelio brašno siromašnima, pomagao porodicama u nevolji i donirao sredstva za obnovu pljevaljske gimnazije nakon požara. Njegov konak bio je poznat po otvorenosti, modernom duhu i ljubavi prema znanju. U njemu su boravile bečke kuvarice, a djeca su učila sviranje klavira.
Tokom Prvog svjetskog rata Austrougarske vlasti su ga pod optužbom za saradnju odvele u Sarajevo, gdje je nakon nekoliko dana preminuo pod nerazjašnjenim okolnostima. Vjeruje se da je bio otrovan.
Danas jedna od ulica u Pljevljima nosi njegovo ime, a novi mural predstavlja još jedan način da se očuva uspomena na čovjeka koji je svoj život posvetio zajednici i njenom napretku.
Takođe u naselju Jalija u ulici koja nosi njegovo ime, u neposrednoj blizini gdje je i mural Omer -begu Bajroviću, nedavno je oslikan mural Urošu Ružičiću, poznatom pedijatru i akademiku koji se rodio u Pljevljima i u svom rodnom gradu završio osnovnu školu i nižu gimnaziju, a kasnije posle studiranja u više evropskih gradova, postao nadaleko čuveni lekar za djecu, a kasnije u Beogradu i osnivač i rukovodilac Univerzitetske dečije klinike u Beogradu.
U užem dijelu grada ranije je oslikani su murali na stambenim zgradama nedaleko od Gimnazije Ristu i Tanasiju Pejatoviću, koji su takođe obilježili istoriju Pljevalja, a izgrađeno je još nekoliko murala različitog istorijskog i umjetničkog sadržaja.
Bonus video:
