Crnogorsku ekonomiju karakteriše krhki oporavak usljed slabljenja domaće potražnje i visoke eksterne zavisnosti, a rizici za održivi oporavak opstaju, ocijenjeno je u Izvještaju Evropske komisije (EK) o napretku Crne Gore.
Postignuta je, kako je navedeno, određena makroekonomska stabilnost i ekonomija se oporavila od recesije iz 2012. godine.
»Ipak, nekoliko izazova ometaju efikasnu raspodjelu resursa. Fiskalne neravnoteže traju, a domaća potražnja ostala je prigušena kako banke još ne igraju njihovu posredničnu ulogu u ekonomiji. Uslovi na tržištu rada, kao i diverzifikacija i konkurentnost su još slabi, dok su ključne investicije još u početnoj fazi ili kasne«, rekli su iz EK.
Ekonomija se, kako se precizira, oporavila od duple recesije u prošloj godini, uz rast od 3,3 odsto nakon smanjenja od 2,5 odsto 2012. godine.
»Rast je većinom vođen investicijama zahvaljujući jačoj aktivnosti u građevinskom sektoru, kao i neto izvoz podstaknut snažnijom spoljnjom potražnjom za električnom energijom i turističkim uslugama, ali i oštrim smanjenjem uvoza«, kazali su iz EK.
Lična i javna potrošnja bilježe, kako je ocijenjeno, slab rast od oko jedan procentni poen u realnim uslovima.
»Investicije su se proširile zahvaljujući jačoj aktivnosti u građevinskom sektoru. Turizam je nastavio da generiše dobre rezultate, ali se ne mogu odbaciti eksterni uticaji od poplava u susjednim zemljama i tenzije između Ukrajine i Rusije, koja su značajna turistička tržišta za Crnu Goru«, podsjetili su iz EK.
Rast je nastavljen i u ovoj godini, sa jačanjem ekonomije u prva dva kvartala 1,7 odsto i 0,3 odsto na godišnjem nivou, podstaknut investicijama i malim oporavkom u ličnoj potrošnji. Ipak, industrijska proizvodnja bila je negativna u prvih šest mjeseci ove godine.
»Rizici za održivi ekonomski oporavak opstaju jer domaća potražnja ostaje prigušena ograničenjima kreditnog rasta, visokom nezaposlenošću i padom plata«, navodi se u Izvještaju o napretku.
Iz EK su naveli da je napredak to što je ukupan budžetski deficit za sedam mjeseci ove godine pao na jedan odsto ukupnog BDP-a, u odnosu na 3,6 odsto godinu ranije.
Ranijih godina, kako su objasnili, krediti pokriveni državnim garancijama, doprinosili su daljem povećavanju javnog duga, koji se do 2008. godine duplirao i u prošloj godini iznosio 58 odsto BDP-a, iako je na kraju juna ove godine pao na 57,5 odsto BDP-a.
„Glavni izazovi za Crnu Goru ostaju poboljšanje fiskalne stabilnosti, zajedno sa suzbijanjem visokog deficita tekućeg računa“, kazali su iz EK.
Bonus video:
