Afera "Možura": Tajno finansiranu firmu predstavljali kao jedinu i prije ulaska u posao

U prezentaciji, Čen je opisao posredničku kompaniju Cifidex kao jedinog predstavnika projekta, punih godinu dana prije nego što je Cifidex uopšte kupio akcije od španske Ferse, prvobitnog koncesionara projekta vjetroelektrane u Crnoj Gori

32918 pregleda 208 reakcija 16 komentar(a)
Vjetroelektrana Možura, Foto: Gov.me/Saša Matić
Vjetroelektrana Možura, Foto: Gov.me/Saša Matić

Kineski pregovarač koji je bio umiješan u skandal sa Panamskim papirima predstavio je Enemaltli kompaniju Cifidex koju je tajno finansirala firma „17 Black“ Jorgena Feneka kao „jedinog predstavnika“ projekta vjetrolektrana Možura u Crnoj Gori, otkriva list „Times of Malta“.

Fenek
Fenekfoto: Reuters

Čen Čeng, kojeg je ubijena novnarka Dafne Karuana Galicija razotkrila kao vlasnika tajne ofšor strukture koju je osnovala Nexia BT, održao je prezentaciju projekta bordu direktora Enemalte 15. decembra 2014. godine.

Djevojka prolazi pored banera sa likom Dafne Karuane Galicije: Komemoracija povodom tri godine od ubistva novinarke
Djevojka prolazi pored banera sa likom Dafne Karuane Galicije: Komemoracija povodom tri godine od ubistva novinarkefoto: Reuters

U prezentaciji, Čen je opisao posredničku kompaniju Cifidex kao jedinog predstavnika projekta, punih godinu dana prije nego što je Cifidex uopšte kupio akcije od španske Ferse, prvobitnog koncesionara projekta vjetroelektrane u Crnoj Gori.

Bord direktora Enemalta je načelno odobrio projekat tog istog dana.

Međutim javno dostupna dokumenta ukazuju da je Cifidex pregovore o preuzimanja projekta u Crnoj Gori počeo tek istog mjeseca kada je bord direktora Enemalte nagovijestio da namjerava da uđe u projekat sa vjetroelektranama.

Cifidex je predugovor o prodaji vrijedan 2,9 miliona sa kompanijom Fersa, prvobitnim koncesionarom projekta, sklopio dva mjeseca kasnije, 12. februara 2015.

Iz Ministarstva ekonomije su ranije negirali da su znali da je Cifidex ikada bio vlasnik Možure, iako je to objavljeno u Službenom listu i Centralnom registru privrednih subjekata.

List „Times of Malta“ i agencija Reuters su u junu otkrili kako je kompanija „17 Black“ tajno finansirala Cifidexovu kupovinu vjetroelektrane za 2,9 miliona eura u decembru 2015.

Cifidex je zatim prodao te iste akcije Enemalti dvije nedjelje kasnije za 10,3 miliona eura, tri puta više nego što je Cifidex platio za njih.

Nakon što je transakcija Enemalte završena, Cifidex je poslao nazad ukupno 7,8 miliona eura firmi „17 Black“ do maja 2016, uključujući i prvobitnih 3miliona korištenih za kupovinu akcija i za ono što su izvori opisali dijelom profita u vriejdnosti od 4,6 miliona eura.

Pregovori sa Cifidexom

Prema Čenovoj prezentaciji, prva runda pregovora o projektu odigrala se sa Cifidexom 3. septembra 2014. U prezentaciji se ne navodi ko su bili učesnici pregovora sa Cifidexom.

Cifidex je u početku za akcije projekta tražio 14 miliona eura, što je smanjeno na 12,5 miliona u naknadnoj rundi pregovora u Velikoj Britaniji 11. septembra, naveo je Čen u prezentaciji.

„Times of Malta“ je došao do saznanjua da je Kevin Čirkop, bivši savjetnik ministra energetike Konrada Micija i aktuelni predsjedavajući Enemalte, učestvovao u tim pregovorima.

U to vrijeme, Čirkop je bio direktor za projekte u Enemalti.

Prema podacima o transakcijama na kreditnoj kartici Mici je bio u Londonu u septembru kada su se odvijali pregovori.

Ostale transakcije čiji su detalji iznijeti u procurjelom izvještaju FIAU pokazuju da je bivši ministar bio u Crnoj Gori 15. septembra i u Šangaju 28. septembra.

Na drugoj rundi pregovora da Cifidexom 14. oktobra tražena cijena je smanjena na 11,5 miliona eura, navodi se u istoj prezentaciji.

Tog istog datuma, Mici je bio u Crnoj Gori, pokazuju podaci sa njegove kreditne kartice.

Čirkop i Mici u vrijeme pisanja ovog članka nijesu odgovorili na zahtjeve da prokomentarišu ove navode.

Osim njegovog prethodno nepoznatog učešća u projektu Možura, Čen je takođe imao ulogu pregovarača u investiciji vrijednoj 320 miliona eura od strane kineske državne kompanije Shangai Electric Power u Enemalti.

Bivši predsjedavajući i izvršni direktor Enemalte, Frederik Azopardi potvrdio je za „Times of Malta“ da je Čen Čeng dao bordu Enemalte, kako je kazao, „opštu prezentaciju“ o projektu vjetroelektrane.

Azopardi je kazao da je on prošlog avgusta pozvan na „razgovor“ o projektu od strane internog revizora Enemalte, koji predvodi istragu o ugovoru za vjetroelektranu.

Interni revizor Enemalte, Mantoan Dambrođio Arači je kada su su ga novinari „Times of Malta“ kontaktirali prošle nedjelje odbio da komentariše svoja otkrića. Takođe je rečeno i da policija istražuje dogovor.

Umiješanost Nexia BT

Ubijena novinara Dafne Karuana Galicija je u maju 2016. godine otkrila da je Nexia BT prebacila vlasništvo nad fiktivnom kompanijom „Torbridge Services“ na Britanskim Djevičanskim ostrvma na Čena.

Dokumenta iz Panamskih papira pokazuju da je zvaničnik zadužen za praćenje i prijavljivanje pranja novca u Nexia BT, Karl Cini inicirao transfer kompanije Torbridge Services na Čena u februaru 2015. godine, istog mjeseca kada je Cifidex potpisao predugovor o prodaji lokacije na kojoj se nalazi vjetroelektrana.

Procurjeli izvještaj FIAU pokazuje da je Cini takođe učestvovao u otvaranju računa za Torbridge Services u sada zatvorenoj Pilatus banci u junu 2015.

Prema tom izvještaju, Nexia BT je kazala je Pilatus banci da će milion eura biti prebačeno na Čenov račun do kraja te iste godine.

Prema izvještaju o računu do kojeg je došao FIAU transakcija se nije dogodila. Nexia BT je tog istog ljeta pokušala da otvari račun za panamske kompanije u vlasništvu Konrada Micija i bivšeg šefa kabineta premijera Kita Šembrija Nexia BT je u mejlu iz decembra 2015. godine, koji je procurio u javnost, navela da će dvije kompanije primiti do dva miliona dolara od firme „17. Black“ tokom jedne godine.

Vizitka Čen Čenga je nađena među dokumentima koje je zaplijenila policija nakon hapšenja Feneka u novembru 2019. godine u vezi sa ubistvo Karuana Galicije.

Muskat i premijer crne Gore Duško Marković, 2019. godina
Muskat i premijer crne Gore Duško Marković, 2019. godinafoto: Boris Pejović

Dva dana prije njegovog hapšenja, bivši premijer Džozef Muskat je otputovao u Crnu Goru, u društvu Konrada Micija, Kevina Čirkopa i Frederika Azopardija, kako bi prisustvovali otvaranju projekta Možura.

Bonus video: