Proglašenje Crne Gore prvom ekološkom državom na svijetu, prije više od 30 godina, označilo je početak razmišljanja i djelovanja u pravcu očuvanja prirodnih resursa. Iako su prvi koraci u tom pravcu bili skromni, danas se teško može zamisliti neki projekat koji ne poštuje principe očuvanja sredine i održivog razvoja.
Često se pod pojmom održivi razvoj misli samo na ekološki pristup i zaštitu životne sredine. Međutim, održivi razvoj turizma ima još dva veoma važna aspekta: društveni i ekonomski. Dok u ekološke aspekte spada upravljanje otpadom (reciklaža), korišćenje obnovljivih izvora energije, ukidanje plastike za jednokratnu upotrebu, dosljedno sprovođenje ekološke politike, druga dva propisuju principe koji su dio globalne strategije za poštovanje kulturnog identiteta i različitosti, a koja stvara uslove da se ekonomija razvija u skladu sa ekološkim principima.
Društveni aspekt održivog razvoja predviđa stimulisanje zajednice u okviru koje se projekat razvija, saradnju sa lokalnim proizvođačima, pružanje podrške projektima koji se bave očuvanjem prirode i njegovanje odnosa sa lokalnim stanovništvom, etički motivisanu nabavku od onih proizvođača koji poštuju iste principe održivosti. Ekonomski aspekt bavi se zapošljavanjem lokalnog stanovništva, ulaganjem u zajednicu i pomaganjem da se očuvaju kulturna dobra, kao i podsticanjem razvoja lokalnih proizvođača kupovinom njihovih proizvoda.
Svi se ovi principi i aspekti dosljedno iščitavaju u propisima koji su postavljeni pred investitore koji u Crnoj Gori namjeravaju da razvijaju projekte iz oblasti turizma. U okviru programa za sticanje ekonomskog državljanstva razvijaju se investicije koje su zasnovane upravo na međunarodnim standardima, čije se sprovođenje budno prati. Sa druge strane, svi investitori pokazuju visok stepen ekološke osviještenosti i daju inicijativu da se i određene prakse koje nisu strogo propisane, sprovedu kroz realizaciju njihovih projekata.
Sa sigurnošću se može reći da ne postoji ni jedan projekat koji nema jasno definisanu strategiju održivog razvoja. Svaki hotel koji se razvija kroz program sticanja ekonomskog državljansta jasno propisuje osnovne principe zaštite sredine i implementira sisteme u okviru kojih se ovakva vrsta zaštite ostvaruje. Bilo da se radi o solarnim pločama i uzimanju energije iz obnovljivih izvora, reciklaži i sortiranju otpada, ulaganju u lokalnu zajednicu i slično, investitori se obavezuju na poštovanje procesa kojima se nivo svijesti o životnoj sredini podiže i razvija, ne samo kod njih već i na lokalnom nivou.
Ovo se posebno odnosi na projekte koji su dio globalnih lanaca hotela, odnosno korporacija koje su značajna sredstva uložile u razvijanje programa održivosti i koje ih sprovode širom svijeta po istim principima i standardima. S tim u vezi, budući da se najveći broj hotela razvija pod određenim brendom, može se reći da se globalni trendovi donose na crnogorsko tržište, čime se podstiču i ostali da se ovim pitanjem ozbiljno bave. Ovo donošenje novih trendova, u krajnjoj liniji, znači i mjenjanje nacionalnih zakona i propisa po pitanju zaštite životne sredine, motivisanje državnih organa da rade sa privatnim sektorom i da stvore jasnije pravne okvire za poslovanje u skladu sa principima održivog razvoja.
Održivi razvoj turizma znači optimalno korišćenje prirodnih resursa uz očuvanje ekoloških procesa, prirodne i biološke raznolikosti, poštovanje društvenih i kulturnih vrijednosti zajednice, i očuvanje kulturne baštine i tradicionalnih vrijednosti uz međusobno razumijevanje i toleranciju. Pred sve one koji svoje investicije razvijaju u Crnoj Gori, stavljaju se i ovi preduslovi kako bismo sačuvali i unaprijedili zemlju i razvijali principe prema kojima se rukovode sva moderna društva.
ALK Montenegro
