Pojedine područne jedinice Uprave za nekretnine pokušale su da nepokretnosti kojima raspolaže Centralna banka (CBCG) prepišu na Vladu, iako CBCG, po zakonu, samostalno upravlja tom imovinom.
Kako je za “Vijesti” kazao viceguverner Nikola Fabris, vrhovna monetarna institucija nije pokretala upravne sporove, već je podnosila žalbe nadležnim ministarstvima i u većini slučajeva dobila postupke, čime je potvrđeno njeno pravo da bude upisana kao korisnik državne imovine u skladu sa zakonom i standardima EU.
“CBCG u skladu sa Zakonom o Centralnoj banci Crne Gore, samostalno stiče, upravlja, koristi i raspolaže javnom imovinom u svrhu obavljanja svojih zakonom utvrđenih funkcija. Ovakvo zakonsko rješenje ne samo da predstavlja usklađenost sa ustavnim određenjima CBCG kao samostalne organizacije, već je u potpunosti usklađeno sa standardima Evropske unije (EU), prema kojima je finansijska nezavisnost vrhovne monetarne institucije uključujući pravo raspolaganja imovinom - jedan od temeljnih principa. Uprkos jasnim zakonskim rješenjima, pojedine područne jedinice Uprave za nekretnine su, po službenoj dužnosti, pokrenule upravne postupke za uređenje listova nepokretnosti u nekoliko katastarskih opština, radi uređenja svojinskih prava i razgraničenja između subjekata raspolaganja državnom imovinom. Tom prilikom, Uprava za nekretnine je, za nepokretnosti kojima raspolaže CBCG, kao subjekta raspolaganja upisivala Vladu Crne Gore”, rekao je Fabris.
Prema njegovim riječima, radi zaštite svojih imovinskih prava i interesa, CBCG je protiv takvih rješenja podnosila žalbe drugostepenom organu - Ministarstvu finansija, odnosno Ministarstvu prostornog planiranja, urbanizma i državne imovine, pozivajući se, pored ostalog, na odredbe Zakona o državnoj imovini, kao i Zakona o CBCG.
“Većina pomenutih upravnih postupaka je već okončana u korist CBCG, usvajanjem žalbi i korekcijom upisa njene imovine u katastarskoj evidenciji na pravilan način kao svojina Crne Gore, subjekat raspolaganja CBCG, što je u skladu sa Ustavnim i zakonskim određenjem da Centralna banka, samostalno raspolaže državnom imovinom koju koristi za izvršavanje funkcija iz djelokruga svoje nadležnosti”, pojasnio je Fabris, dodajući da iz navedenih razloga vrhovna monetarna institucija nije tužbom pokretala upravne sporove.
On je kazao da je važno istaći da je pitanje upravljanja i raspolaganja imovinom CBCG, naročito u kontekstu njene nezavisnosti, bilo i predmet pažnje Evropske komisije tokom procesa pristupnih pregovora Crne Gore sa EU u okviru Poglavlja 17 - “Ekonomska i monetarna unija”.
“EK je u svom Izvještaju o skriningu iz maja 2014. godine eksplicitno ukazala na potrebu da CBCG uživa potpunu institucionalnu, funkcionalnu, personalnu i - naročito - finansijsku nezavisnost, što uključuje i punu autonomiju nad njenom imovinom. Na kraju, ali ne manje važno, ukazuje se i da usklađenost zakona država članica kojima se uređuje poslovanje nacionalnih centralnih banaka sa propisima EU, pa i sa propisima kojima se uređuje princip finansijske nezavisnosti, ocjenjuje i Evropska centralna banka kroz svoj “Convergency Report”. U svakom svom izvještaju, pa i u izvještaju iz juna 2025. godine, Evropska centralna banka, u dijelu koji se odnosi na finansijsku nezavisnost nacionalnih centralnih banaka država članica, izričito ukazuje da prava trećih lica da intervenišu ili daju uputstva nacionalnoj centralnoj banci u vezi sa imovinom koju drži nacionalna centralna banka, nije u skladu sa principom njene finansijske nezavisnosti”, rekao je Fabris.
Iz CBCG nije odgovoreno na pitanja “Vijesti” kolika je vrijednost njene imovine i o kojoj je imovini riječ.
Bonus video:
