Vlada je odbila zahtjev “Mreže za afirmaciju nevladinog sektora” da objelodani izmjenu Zaključka Vlade od 4. jula 2014. godine o angažovanju finansijskog eksperta u arbitražnim postupcima koje su protiv Crne Gore pokrenuli bivši vlasnik Kombinata aluminijuma, Centralno-evropska aluminijumska kompanija (CEAC), kao i MNSS, bivši vlasnik Željezare MNSS.
Predstavnici MANS-a su putem slobodnog pristupa informacijama tražili da im se dostavi izmjena zaključka Vlade od 23. oktobra 2016, kako bi došli do podataka ko savjetuje Vladu u postupcima arbitraže za KAP i koliko je plaćen finansijski ekspert.
Vlada nije odobrila pristup informaciji pa je MANS pokrenuo spor pred Upravnim sudom.
“Kada je Upravni sud presudio da donesu zakonito rješenje, oni se pozivaju na to da se radi o tajnim podacima i da još nijesu okončani arbitražni postupci. To je apsurdno, jer je opšte poznato da su već okončane sve arbitraže zbog KAP-a i ne postoji nijedan razlog da podaci budu tajni, ali očigledno da Vlada nastavlja sa starom praksom odlučivanja iza zatvorenih vrata”, rekli su "Vijestima" iz MANS-a. U rješenju Generalnog sekretarijata Vlade navedeno je da se traženi zaključak odnosi na Informaciju o stanju u KAP-u koja sadrži podatke koje su od značaja za sprečavanje štetnih posljedica po crnogorsku ekonomiju, kao i da je u međuvremenu došlo do produženja oznake stepena tajnosti podataka.
“S obzirom na to da još nijesu okončani arbitražni postupci koji su pokrenuti protiv države Crne Gore, Fonda PIO, Zavoda za zapošljavanje, KAP-a i Rudnika boksita, jedan od strane CEAC Holdings Limited i En+ Group Limited u skladu sa UNCITRAL arbitražnim pravilima zbog kršenja Ugovora o poravnanju izmedu Fonda PIO, Zavoda za zapošljavanje, države Crne Gore, CEAC-a, En+, KAP-a i Rudnika boksita i drugi arbitražni postupak koji je pokrenula CEAC Holdings limited pred Međunarodnim centrom za rješavanje investicionih sporova protiv Crne Gore zbog nepoštovanja odgovarajućeg bilateralnog sporazuma izmedu Srbije i Crne Gore i Republike Kipar o uzajamnom podsticaju i zaštiti ulaganja, a u vezi sa ulaganjem u KAP, Ministarstvo ekonomije smatra da bi omogućavanjem pristupa informaciji moglo ozbiljno štetiti interesima države Crne Gore”, navodi se u rješenju od 16. maja ove godine.
Arbitražni tribunal Međunarodnog centra za rješavanje investicionih sporova (ICSID) u Parizu se u julu 2016. oglasio nenadležnim u investiciono-arbitražnom postupku između CEAC-a i Crne Gore, čime je taj postupak okončan.
Iz Ministarstva ekonomije su tada saopštili da je ICSID, u dijelu postupka koji je bio posvećen isključivo razmatranju pitanja nadležnosti, ustanovio da CEAC ne posjeduje sjedište na teritoriji Kipra i da, samim tim, ne predstavlja stranog investitora u skladu sa uslovima primjenljivog međunarodnog sporazuma o zaštiti stranih investicija.
U januaru ove godine Arbitražni tribunal u Beču odbio je sve tužbene zahtjeve CEAC-a u arbitražnom postupku protiv Crne Gore. Iz Ministarstva ekonomije je tada saopšteno da je tom odlukom UNCITRAL Arbitražnog tribunala potvrđeno konačno da Crna Gora prema CEAC-u i En plus grupi nije prekršila Ugovor o poravnanju, već da je CEAC kršio svoje obaveze prema tom Ugovoru. U maju 2016. godine Međunarodni centar za rješavanje međunarodnih sporova u Parizu odlučio je takođe u korist Crne Gore u vezi sa arbitražnim postupkom koji su pokrenuli Montenegro Speciality Steels (MNSS) i Recupero, bivši vlasnici Željezare Nikšić, tražeći naknadu štete od preko 100 miliona eura.
Državu je u arbitražnim postupcima zastupala advokatska kancelarija Šoner iz Beča. U Informaciji o potrebi angažovanja finansijskog eksperta u arbitražnim postupcima protiv Crne Gore, objavljenoj 4. jula 2016. navodi se da su pravni savjetnici države 30. aprila 2014. godine počeli postupak selekcije finansijskog eksperta koji bi dostavio izvještaj u pogledu postojanja i visine štete koju je naveo tužilac MNSS.
“Na osnovu izloženog iskustva u investicionim arbitražama, iskustva sa industrijom metala, pokazane profesionalnosti i integriteta, ponuđene cijene usluga, i utiska ostavljenog tokom samih sastanaka, napravljen je uži izbor kandidata koji su činili Navigant Consulting Inc, Frontier Economics Limited, PricewaterhouseCoopers i Ernst & Young”, navodi se u Informaciji.
U sporu sa MNNS savjetnici bili Amerikanci za 650.000 eura?
Četiri eksperta iz užeg izbora su ponovo kontaktirana i proslijeđeni su im memorijal (tužba) MNSS i kontramemorijal države, kako bi na osnovu detaljnijeg uvida u predmet eksperti mogli bolje da procijene naknade za usluge koje bi eventualno pružali državi u ovom postupku.
Američki Navigant Consulting Inc. ocijenjen je kao najbolji ponuđač pa je predloženo njegovo angažovanje kao eksperta finansijske struke u arbitražnom postupku po tužbi MNSS-a. Navigant Consulting je tražio naknadu u rasponu od 525.000 do 650.000 eura.
Ranije je objavljeno da je bečka advokatska kancelarija Šoner, pravni savjetnik Vlade, za usluge u dva arbitražna postupka zbog KAP-a od 2013. do 2015. naplatila gotovo 22 hiljade eura.
Koliko je isplaćeno finansijskim konsultantima do danas nije poznato.
Bonus video:
