Ovogodišnji China Stage na KotorArtu započeo je još 28. juna, nastupom Studija Ci De Gućin, kada je pred peraškom publikom predstavljena tradicionalna kineska muzika na narodnim instrumentima, prije svega gućin, trzački instrument sa sedam žica i istorijom dugom preko tri milenijuma. Nakon ovog festivalskog predtakta, program China Stage nastavljen je dan nakon svečanog otvaranja KotorArta, u ponedjeljak 14. jula, koncertom sopranistkinje Vandže Džang i pijaniste Dejvida Vitena u kotorskoj crkvi Sv. Duha.
Prvi dio koncerta bio je posvećen djelima kineskih autora, kao i kompozitorima koji su, između ostalog, nalazili inspiraciju u kineskoj muzičkoj tradiciji. Dejvid Viten je otvorio koncert klavirskom muzikom Aleksandra Čerepnjina, ruskog kompozitora koji je inspiraciju kineskom muzičkom kulturom transponovao u muzički jezik svojih Kineskih koncertnih etida, op. 52. Ovaj pijanista i pedagog, dobitnik Fulbrajtove stipendije, doktorirao je na Bostonskom univerzitetu i već dugi niz godina se intenzivno bavi interpretacijom i istraživanjem opusa tri generacije kompozitora iz porodice Čerepnjin. Stoga, bilo je logično da nakon klavirskog prologa umjetnici uvedu u svijet solo pjesama Aleksandrovog oca Nikole Čerepnjina. Uz klavirsku pratnju Vandže Džang je izvela nekoliko solo pjesama iz različitih stvaralačkih faza kompozitora, među kojima su Jesen, Jutro, Misli i talasi i Posljednja ljubav.
Kao pionirka u oblasti međunarodne kulturne razmjene, Vandže Džang je prva kineska pjevačica koja je nastupila u Operi Narodnog pozorišta u Beogradu. Predsjednica je Fondacije Univerzalnih umjetnika i potpredsjednica Kinesko-srpskog centra za naučnu i kulturnu razmjenu u kojem, kroz muziku, doprinosi unapređenju odnosa Istoka i Zapada. Njen nastup na KotorArtu uslijedio je nakon koncerata u prestižnim salama među kojima je i Karnegi hol. U duhu promovisanja kineske tradicije i kulture, umjetnici su izveli ciklus solo pjesama Aranžmani kineskih folklornih pjesama, op. 12 Ding Šandea. Kroz pet pjesama oslikani su različiti muzički identiteti kineskih pokrajina Sečuan, Sinđang i Junan, odnosno bogatstvo i raznolikost kako zapadnih, tako i istočnih oblasti Kine.
Pored djela ruskih i kineskih autora, umjetnici su izveli i solo pjesme američkih kompozitora Džejka Hegija, Vilijama Bolkoma i Kurta Vajla. Kao jedan od najznačajnijih američkih kompozitora za glas i klavir u savremenoj muzici, Hegi je poznat po svom eklektičnom, ali uvijek emocionalno angažovanom stilu. Njegova težnja da kroz muziku komentariše i kritički osvetli teme savremenog društva, došla je do izražaja u interpretacijama pjesama iz nekoliko različitih ciklusa/zbirki. Vandže Džang je u pjesmi Oholi kralj puževa pokazala izvrsno razumijevanje stilskog kontrapunkta između parodije i teatra, s naglašenom mimikom i dinamičkom kontrolom. Dok su impresionistički elementi ostali nedovoljno istaknuti u pjesmi Na početku, elementi mjuzikla u pjesmi Put do neba prikazani su s dozom mjere.
Koncert je završen poznatom pjesmom Kurta Vajla Youkali, prožetom karakterističnim ritmovima habanere i tanga. I dok su interpretacije u prvom dijelu koncerta kad-kad obilježili manirizmi, odnosno zatvoreni vokali i u visokom registru neartikulisani konsonanti, pjesme Šandea i Hegija, koje ne zahtijevaju opersku impostaciju glasa, zvučale su odmjereno i pitko.
Iako su svi segmenti programa pojedinačno bili opravdani, izostala je jasnija dramaturška nit koja bi povezala tradicionalnu kinesku muziku, ruske kompozitore i američki savremeni repertoar. Tako bi se istakao dijalog Istoka i Zapada, umjesto nizanja paralelnih umjetničkih svjetova.
Boris Marković
Bonus video:
