Nova zbirka poezije crnogorskog, mediteranskog pjesnika Borisa Jovanovića Kastela ”Jedrenje sa boginjom slobode” objavljena je nedavno u izdanju Udruženja pisaca i književnih prevodilaca Crne Gore.
“Pred sva iskušenja, svom svojom dječačkom dušom i ovom (skoro istom) žudio sam za morem da vidim, čujem i osjetim ono što je iza horizonta, ono nevidljivo i nedokučivo. Tako je i danas. Iscijediti iz prozaičnosti i proze života kapljicu poezije, to je Mediteran. Sav svijet u jednoj jedinoj kapljici mora. Kakvo čudestvo svjedočimo! Zato je poezija najljepši portret hodočašća u plavom, da se u to uvjerimo i baklja najdubljih mora u našoj nutrini koja pobjeđuju tamu svjetske civilizacije osvjetljujući duh vječnog čovjeka rođenog na Mediteranu. Na svakoj jadranskoj ponti naslutim, osjetim i saznam da je Mediteran konfesija, vjera u slobodu, beskraj i vječnost. Svaka melodija orgulja, odjek psalma u pleksusu, stih serenade i miomirisni ton ezana zašute ili ih zaboravimo u svom ovom metežu. Što nam tada ostaje? Mediteran! Njegovo talasanje svjedoči besmrtnost logosa iz kojeg smo izgovoreni, a njegove hridi, naše kolijevke i sarkofazi, svjedoče da je čovjek nepotopljiv! Mi smo bez Mediterana ljudi čija je lična karta tabula raza, bezbojni, trenutni i bezlični, a sa Mediteranom baklja koja osvjetljava svijest slobode u tami globalizovanog svijeta”, navodi Kastel čija je vječita inspiracija, ali i motiv, Mediteran.
On dodaje da je knjiga “Jedrenje sa boginjom slobode” samo jedan plamen “buktinje nastale sjedinjenjem valova Mediterana, kadar da nam osvijetli lica, probudi iz prolaznosti i ogledne u vječnim morima”.
“Stoga, poezija nije pjevanje, već plovidba poetikom nedosegnutih mora, onih unutrašnjih... Moj opus je zapravo jedna i jedina knjiga o Mediteranu u kojoj su sjedinjena sva zaboravljena, trenutna i mitska mora Mediterana”, rekao je Kastel.
Knjigu je uredio književnik Željko Sekulović koji ocjenjuje da su u Kastelovoj poeziji sva mora Mediterana rod, sva krstarenja hodočašća, a sav huk bezvremenih pučina najljepše odzvanja u našim srcima.
Publicista Ramiz Hadžibegović u svom osvrtu ističe da su Kastelovi stihovi izvan svake analize, narativa i komentara, dovoljni sebi, svojoj veličini i bezvremenskom trajanju.
“Tragajući za istinskim mirom, sa samim sobom i sa drugima, Kastel nevidljivom poetskom vještinom, reafirmiše i ponovo stvara mediteransku stvarnost, potvrđujući tako njenu, davno izgubljenu, legitimnost”, piše on.
Pogovor potpisuje hrvatski pjesnik Tomislav Domović koji navodi da je emocija kod Kastela neodvojiva od poetskog jedrenja “prostranom istorijskom pučinom od Gibraltara do Bliskog istoka”.
Iz Udruženja najavljuju promocije knjige “Jedrenje sa boginjom slobode” koju je sufinansirao Sekretarijat za kulturu i medije Glavnog grada na Konkursu za 2025. godinu.
“Trideset knjiga poezije i eseja pjesnika, brojni prevodi i internacionalna priznanja, te dva toma ogleda o Kastelovoj poeziji u crnogorskoj i južnoslovenskoj književnoj kritici ‘Mediteranski gospar’ (2008) i ‘Konzul i juvelir Mediterana’ (2022), dovoljno govore da nema ljepše posvećenosti kolijevci civilizacije i srođenosti sa Mediteranom od poezije. Taj put je trnovit, ali spisatelji, poput Kastela, trasirali su ga noktima na zadovoljstvo čitalaca i naših kultura”, dodaju u saopštenju.
Bonus video:
