U Rusiji je ovih dana održana premijera izuzetno inovativne baletne predstave “Snjeguročka”, koja je privukla pažnju publike i stručnjaka jer je vizuelno oblikovana uz pomoć generativne vještačke inteligencije, prvi put u baletskoj umjetnosti te zemlje.
Ovaj nesvakidašnji projekat, izveden na sceni Marijskog državnog akademskog teatra opere i baleta “Erik Sapajev” u Republici Marij El (Marij El, ili zvanično Republika Marij El je konstitutivni subjekt Ruske Federacije sa statusom autonomne republike na prostoru povolške Rusije), predstavlja spoj tradicionalne ruske koreografije i moderne digitalne estetike.
Digitalna estetika na sceni
Ključna inovacija u ovom baletu je korišćenje AI tehnologija za vizuelni dizajn scenskih dekoracija. Autorski crteži scenografa Borisa Golodnickog pretvoreni su u dinamičke video-scene uz pomoć neuronskih mreža poput GigaChat i Kandinsky, čime je klasični scenski prostor dobio novu vizuelnu dimenziju bez gubitka umjetničke autentičnosti originalnih skica.
Kako je saopšteno, ovaj spoj umjetnosti i tehnologije ne samo da štedi vrijeme i resurse u produkciji nego otvara i novu estetiku u stvaranju velikih pozorišnih formi, i potencijalno postavlja trend za buduće multimedijalne izvedbe.
Inspiracija klasičnom pričom
Balet je inspirisan klasičnom ruskom pričom o Snjeguročki, koju je kroz folklorno predanje proslavio niz umjetničkih interpretacija - od drame Aleksandra Ostrovskog do opere Nikolaja Rimskog-Korsakova iz 1882. godine. U folkloru je Snjeguročka lik iz bajki o djevojci od snijega čija sudbina biva oblikovana ljubavlju i prolaznošću, što operska i baletska ostvarenja često simbolički naglašavaju kroz muziku i ples.
Reakcije i planovi
Predsjednik Marij Ela Jurij Zajcev istakao je da je ovaj AI-balet istorijski događaj ne samo za lokalnu kulturnu scenu, nego i za cijelu rusku umjetnost, naglašavajući da klasična umjetnost ovim projektom stupa u snažan savez s najnovijim digitalnim tehnologijama.
Prema izvještajima, više od hiljadu ljudi prisustvovalo je premijernim izvedbama tokom dva dana. U planu su već gostovanja u inostranstvu 2026. godine, uključujući republike kao što su Uzbekistan, Abhazija i Bjelorusija, a 2027. su najavljena izvođenja u Ujedinjenim Arapskim Emiratima.
Baletska tradicija i kontekst
Rusija je vjekovima poznata kao jedna od najvećih baletskih sila svijeta. Balet se u Rusiji razvijao već od 18. vijeka, da bi tokom 19. i 20. vijeka postao simbol tehničke perfekcije i umjetničke dubine, sa mnogim svjetski poznatim baletskim školama, koreografima i izvođačima.
U tom kontekstu, novi AI-balet “Snjeguročka” predstavlja ne samo tehničku inovaciju nego i potencijalnu prekretnicu u načinu na koji se klasična umjetnost može reinterpretirati i produbiti u digitalnoj eri.
K.V.
Bonus video:
