Prema podacima Ministarstva unutrašnjih poslova (MUP) ove godine je u odnosu na prošlu u Opštini Šavnik prijavljeno 12 puta više novih birača, odnosno onih koji su prijavili prebivalište i time stekli biračko pravo.
Od aprila ove godine, kada su prvi put raspisani lokalni izbori u više opština, u Opštini Šavnik je registrovano ukupno 375 promjena prebivališta na osnovu koje su upisani stekli biračko pravo.
Za isti period prošle godine izvršena je ukupno 31 promjena prebivališta, podaci su koje je juče saopštio MUP.
Zbog toga je juče, kako je saopšteno, ministar unutrašnjih poslova Filip Adžić najavio pojačane kontrole kako bi se utvrdilo da li ima zloupotreba pred predstojeće izbore. Iz šavničkog odbora Socijalističke narodne partije (SNP) vjeruju da zloupotrebe postoje i za to optužuju DPS, koja je kičma vlasti u toj opštini.
”Imamo podatak da je Demokratska partija socijalista (DPS) dovela 200 ljudi pred ove izbore, za sedam, osam mjeseci”, rekao je Vijestima član Opštinskog odbora SNP-a u Šavniku i odbornik Dragan Krsmanović.
On je kazao da je to praksa DPS-a i da je ta partija uoči izbora 2018. dovela ljude iz Nikšića, Podgorice, Danilovgrada, na osnovu čega su dobili tri ili četiri odbornika više.
”Oni su glasali, dali vlast DPS-u u Šavniku i odjavili prebivalište i vratili se na svoje stare adrese. Pozdravljamo ljude iz naših krajeva koji hoće da se vrate, da obnove imanja, imaju ljudi kuće i imanja, neka se vrate. Ali, da dolaze ljudi koji veze nemaju sa Šavnikom, da bi glasali, to je sramota”, rekao je Krsmanović.
DPS je 2018. godine u Šavniku osvojio 63 odsto glasova, odnosno 19 mandata. Iz te partije nijesu odgovorili na pitanja Vijesti da li su navodi iz SNP-a tačni.
Iz MUP-a je juče saopšteno da je nakon analize prijava promjene prebivališta od strane Direktorata za upravne poslove državljanstvo i strance uočeno da u pojedinim opštinama, gdje se održavaju lokalni izbori, postoji povećan broj zahtjeva za prijavu promjene prebivališta.
”Upoređujući stanje sa prethodnom godinom ili drugim godinama u kojima nije bilo održavanja lokalnih izbora uočava se drastičan porast naročito u opštini Šavnik, što upućuje na postojanje sumnje da se vrše izborne zloupotrebe. Zbog navedenog, Ministarstvo unutrašnjih poslova će vršiti pojačanu kontrolu u cilju sprečavanja bilo kakve izborne zloupotrebe”, naveo je Adžić u saopštenju.
Podsjeća da je u Krivičnom zakonu jasno propisana kazna za one koji navode na ovjeravanje neistinitog sadržaja, dok su predviđene kazne u trajanju od tri mjeseca do pet godina.
”Istakao bih da Odjeljenje bezbjednosti Nikšić i Osnovno državno tužilaštvo već preduzimaju mjere i radnje po prijavi građana Šavnika, a koja se tiče sumnji na zloupotrebu prava na prijavu prebivališta”, kazao je Adžić.
Iz MUP-a je ranije saopšteno da je broj birača u biračkom spisku za lokalne izbore u opštini Šavnik 2. avgusta 2022. godine bilo 1.639, što je 21 birač više u odnosu na parlamentrane izbore u avgustu 2020.
Predsjednik Crne Gore Milo Đukanović izbore u Šavniku bio je raspisao za 12. jun, ali ih je nakon usvajanja izmjena i dopuna Zakona o lokalnoj samoupravi, odložio i objedinio sa izborima u još 14 opština.
Osim u Šavniku, 23. oktobra biće održani lokalni izbori u Podgorici, novoosnovanoj Opštini Zeta, Bijelom Polju, Baru, Pljevljima, Rožajama, Budvi, Danilovgradu, Tivtu, Plavu, Kolašinu, Žabljaku, Plužinama i Šavniku.
U Šavniku su učešće na izborima prijavile tri izborne liste: “Idemo ljudi” - Demokratska Crna Gora, Evropa sad, Ujedinjena Crna Gora”, zatim “Prava stvar - nastavljamo domaćinski za Šavnik - Demokratska partija socijalista, Socijaldemokrate i “Za budućnost Šavnika - Socijalistička narodna partija, Nova srpska demokratija, Demokratska narodna partija.
Prema podacima MUP-a, na lokalnim izborima pravo glasa imaće oko 350.000 birača, a broj birača se povećao i u Podgorici, za blizu 3.000, a zatim u Budvi za 630.
Vijesti su ranije objavile da je, uoči izbora u Nikšiću u martu prošle godine, broj birača u odnosu na parlamentarne povećan za 82.
Iz Opštinskog odbora Socijalističke narodne partije Nikšić tada su upozorili da je evidentan brojan dolazak pridošlica u Nikšić, “što posebno dolazi do izražaja u periodu koji neposredno prethodi lokalnim izborima”.
”Svakodnevno se broj građana Nikšića, sa biračkim pravom, na papiru povećava. Naši terenski izvjestioci, koji imaju prebivalište u Šavniku, dostavili su podatak da je iz ovog malog mjesta njih 37 napustilo svoje prebivalište i prijavilo kao novo mjesto stanovanja upravo Nikšić”, saopštili su iz SNP-a.
Ustavni sud ukinuo rezidencijalni uslov 2020. godine
Odredbe Zakona o izboru odbornika i poslanika, koje biračima na lokalnim izborima uskraćuju pravo glasa ukoliko su se preselili u drugu opštinu i tamo živi manje od šest mjeseci, prestale su da važe u novembru 2020.godine. To se desilo nakon što je Ustavni sud utvrdio da je neustavan rezidencijalan uslov od najmanje šest mjeseci boravišta prije izlaska na birališt. Inicijativu za ocjenu ustavnosti stavki Zakona o izboru odbornika i poslanika podnio je ranije građanski aktivista Demir Hodžić.
Zakon o izbor odbornika i poslanika Crne Gore više je puta mijenjan, u dijelu koji se odnosi na rezidencijalni uslov.
NVO CEGAS je nedavno objavila da je 1992. godine taj Zakon je mijenjan isključivo zbog rezidencijalnog uslova birača, pa je postao neophodan protek od šest mjeseci prebivališta na teritoriji opštine, kao izborne jedinice, prije dana održavanja izbora.
Već 1998. izmjenom Zakona, rezidencijalni uslov u određenom trajanju se prekida i dovoljno je samo postojanje prebivališta u datom trenutku.
Rezidencijalni uslov prebivališta je 2000. godine zakonski utemeljen na period do 12 mjeseci prebivališta, prije dana održavanja izbora u opštini.
Taj uslov je 2011. godine smanjen na šest mjeseci, ali ga je Ustavni sud 2020. godine ukinuo.
Bonus video:
