Članovi Odbora za sveobuhvatnu izbornu reformu će na današnjoj sjednici razmatrati Nacrt zakona o izmjenama i dopunama Zakona o izboru odbornika i poslanika, kojim je predviđeno da svi lokalni izbori budu sprovedeni 2027. godine.
Precizan termin održavanja izbora mogao bi da bude dogovoren početkom ove sedmice.
Izvor “Vijesti” iz kabineta predsjednika Crne Gore kazao je da nacrt Zakona koji bi uskoro trebalo da se nađe pred poslanicima, predviđa se da se produži mandat skupštinama opština kojima on ističe prije 2027. godine, uz dodatnu zabranu održavanja svih lokalnih izbora, bez obzira na političku situaciju na terenu.
“Riječ je o oduzimanju Ustavnog prava građana na lokalnu samoupravu i faktičkoj suspenziji biračkog prava do 2027. godine,” navodi izvor iz Kabineta predsjednika Crne Gore.
Izvor lista navodi da u pojedinim opštinama, poput Mojkovca, Cetinja, Petnjice i Ulcinja, ovakvo rješenje znači produženje mandata lokalnih skupština za 12 do 18 mjeseci, bez volje birača i bez izbora.
“Štaviše, čak i ako se u međuvremenu desi gubitak većine ili kriza vlasti, poput one koja je izgledna na Žabljaku, građanima se onemogućava da izađu na izbore i biraju novu lokalnu vlast”.
U radnoj verziji dokumenta, u koju je list imao uvid, piše da će “opšti lokalni izbori” biti održani 2027. godine. To znači da je neophodno “pomjeranje” svih izbora na lokalu koji bi trebalo da se održe prije 2027, odnosno produžavanje mandata vlastima u tim lokalnim samoupravama.
Do kraja godine trebalo bi da se ide na birališta u Cetinju, Mojkovcu i Petnjici, a sljedeće godine u Tivtu, Plužinama, Žabljaku, Bijelom Polju, Šavniku, Baru, Danilovgradu, Kolašinu, Pljevljima, Zeti, Plavu i Rožajama.
Izvor lista iz kabineta predsjednika je kazao da se ovakvim rješenjima “ne štiti javni interes, već politički interesi stranaka”.
Sagovornik navodi da zabrinjava i činjenica da su sve parlamentarne grupe, i vlast i opozicija, dale saglasnost ovom, kako smatra, nezakonitom rješenju, čime je, “još jasnije da je riječ o političkom dogovoru koji stavlja partijske interese iznad Ustava”.
“Odbornicima skupštine opštine (SO) kojima mandat u skladu sa Zakonom o izboru odbornika i poslanika prestaje prije 2027, produžava se trajanje mandata do dana potvrđivanja mandata odbornika izabranih na prvim opštim lokalnim izborima. Odbornicima skupštine opštine kojima bi u skladu sa Zakonom mandat trajao i nakon 2027, mandat prestaje danom potvrđivanja mandata odbornika izabranih na prvim opštim lokalnim izborima”, piše u radnoj verziji zakona.
Sagovornik lista je kazao da ovakav model stvara opasan presedan.
“Ako se sada mogu odložiti lokalni izbori do 2027. godine, zašto se već naredne godine ne bi odložili za 2029. godinu? Da li je ovo priprema i za odlaganje parlamentarnih izbora, ako to političkim elitama odgovara? Mogu tako parlamentarne partije unedogled, mogu čak na ovaj način da ukinu izbore ako im to odgovara. Temelj demokratije su izbori, zato se postavlja pitanje kako suspenzija i odlaganje izbora može biti javni interes?”, kazao je izvor iz Kabineta.
Ispravan i ustavan put bi, kako navodi, bio da se svi pojedinačni lokalni izbori održavaju u zakonskim rokovima, a da se prilikom raspisivanja prvih opštih lokalnih izbora zakonski skrate mandati svima, kako bi se uveo jedinstven termin bez kršenja Ustava.
Izvor lista je naglasio da je neophodno da Odbor za sveobuhvatnu izbornu reformu uputi nacrt zakona Venecijanskoj komisiji, kako bi se pribavilo stručno mišljenje o ustavnosti i proporcionalnosti predloženih mjera.
“Reforma se ne zasniva na ignorisanju zakona, na suspendovanju izbora i na gaženju Ustava. Građani imaju pravo da biraju, a niko, pa ni parlamentarne partije u dogovoru nemaju pravo da nam oduzmu ili suspenduju pravo na izbor”, kazao je izvor lista.
Razmatraće i povišicu za redovan rad partija
Članovi Odbora će danas razmatrati I Nacrt zakona o finansiranju političkih subjekata i izbornih kampanja kojim je predloženo povećanje izdvajanja iz budžeta za redovan rad parlamentarnih stranaka - 0,8 odsto, umjesto dosadašnjih 0,5 odsto tekućeg budžeta.
Predloženo i da fizičko lice može za redovan rad i finansiranje izbornih kampanja političkog subjekta uplatiti najviše 10.000 eura, a pravno najviše 40.000 eura na godišnjem nivou. Prema postojećem zakonu, fizičko lice može da uplati najviše 5.000 eura, a pravno najviše 20.000.
Predložena je, između ostalog, i zabrana korišćenja prostorija državnih i organa lokalne samouprave, javnih ustanova i preduzeća u vlasništvu države ili opštine u svrhu izbornih kampanja.
Bonus video:
