U moru kontroverzi koje su u fokusu crnogorske javnosti, prvi čovjek Pljevalja Dario Vraneš (Nova srpska demokratija), akter brojnih skandala, jednu drži pod velom tajne.
Predsjednik najsjevernijeg grada u Crnoj Gori mjesecima ne odgovara direktno na pitanja “Vijesti” - da li su po njegovom nalogu iz zgrade Opštine Pljevlja uklonjeni simboli antifašističke borbe, koji su početkom 60-ih godina prošlog vijeka tu postavljeni, niti koji je razlog, odnosno povod za takvu odluku.
Vraneš je sredinom septembra ove godine na ta pitanja odgovorio novinarki “Vijesti” riječima da o tome ne zna ništa, da nije davao nikakav nalog, te da ne zna ni o kakvim simbolima je riječ.
Kad su mu dostavljene fotografije ploče uklonjene iz hodnika zgrade Opštine Pljevlja, a koje su u posjedu redakcije, kazao je da su hodnici okrečeni prvi put nakon 1986. godine, dodajući:
“To je bilo kao ruina. Pogledajte ova vrata kancelarijama iz 1951. Gledao sam ovu ploču. Stajala je pola godine po hodnicima dok se radilo. Nisam ni znao da je tu bila na zidu”. Na dodatno pitanje novinarke, poručio je: “Tražićemo je”.
Dva mjeseca kasnije, nakon što nije bilo nikakvog zvaničnog odgovora iz Opštine Pljevlja o slučaju nestanka antifašističkih simbola, “Vijesti” su se ponovo obratile Vranešu, čiji je odgovor bio kratak: “Tražimo ih”.
Table nema, zid gletovan
Riječ je o mermernoj tabli koja je 1961. godine postavljena povodom 20 godina od ustanka naroda Jugoslavije 1941. Na tabli je petokraka sa siluetom vojnika, koji stoji u odbrambenom stavu.
Obilježje je bilo okačeno na zidu ispred jedne od kancelarija u Opštini Pljevlja, a nakon krečenja zgrade, sudeći prema fotografijama koje posjeduju “Vijesti”, vidi se da ploče više nema i da je zid gletovan na mjestu gdje je stajala.
Zbog svojih poteza i poruka, Vraneš je u posljednjih dvadesetak dana u centru pažnje domaće javnosti.
On se nije pojavio na svečanoj sjednici pljevaljskog parlamenta povodom Dana Opštine Pljevlja, rekavši da je taj dan, 20. novembar, jedan od najtragičnijih dana u Pljevljima.
“... Zbog poštovanja prema civilnim žrtvama i njihovim porodicama, ne prisustvujem Danu Opštine koji nam je nametnut, a koji i dan-danas pravi podjele”, naveo je.
Desetak dana kasnije (1. decembar), u Pljevljima je održana svečana akademija povodom “Dana ujedinjenja Crne Gore i Srbije” i 107 godina od održavanja “Velike podgoričke skupštine”, kojom je Crna Gora prisajedinjena Srbiji 1918.
“Velika Narodna skupština izvadila je glogov kolac iz srca srpstva, koji je zabila austrougarska politika uz saglasnost velikih sila na Berlinskom kongresu 1878. godine”, rekao je tada Vraneš, najavivši šta je cilj njegove politike.
“Jedino tako, mudro i staloženo s istinom kao vodiljom, možemo dovršiti duhovno ujedinjenje srpskog naroda ma gdje živio. A kad dovršimo takve moćne i neporušive mostove, sve granice će se pobrisati same od sebe. Istorija nam kazuje - želja jednog naroda živi, ona se nekad čeka godinama, decenijama i vjekovima, ali jedno je sigurno: ona uvijek na kraju bude ostvarena. U to ime, nek Pljevlja nikad više ne budu granica, već nek budu mjesto gdje se susreću i grle Crna Gora i Srbija i sestra im Republika Srpska, na sreću i napredak svih koji u njoj žive”, poručio je čelnik Pljevalja, okončavši govor riječima: “Nek bude amin. Bože daj. Dogodine u Prizrenu”.
Zgrada Opštine Pljevlja tog dana bila je osvijetljena bojama srpske trobojke.
Dio javnosti kritikuje, partneri ćute
Riječi Vraneša izazvale su reakciju dijela partija i nevladinog sektora, ali ne i koalicionih partnera Nove srpske demokratije (NSD) iz državne i pljevaljske vlasti.
“Slavi osvajače i šoviniste, i one koji su 1918. okupirali našu zemlju, a izgleda da bi i da juriša na Prizren. Može, ali sam, ne s našom djecom. Oni će u Evropu, a ne za Vranešom”, poručila je direktorica Centra za istraživačko novinarstvo, Milka Tadić Mijović.
Ona je navela i da je jasno “šta su nam napravili ovi zatočenici opasne ideologije, kojima je četnički zločinac (Pavle) Đurišić junak”.
“Vidjeli smo šta nam je ta ideologija donijela ne samo za vrijeme Drugog svjetskog rata, nego i devedesetih, kad su jurišali po Dubrovniku i čistili teren po Bosni od ‘nekrsta’. Nadam se da je Crna Gora naučila lekciju i da će Vraneš i slični njemu, biti samo kratka epizoda u ovom interregnumu u kom na političkoj sceni ima svega”, poručila je Tadić Mijović.
Vraneš je odgovorio uvredljivim komentarom - on je na Instagramu na Instagramu, citirajući Njegoša, a uz nekoliko smajlija, napisao: “Kazuj, babo, jesi li vještica? Jesam kneže, nije fajde kriti”.
To je izazvalo nove reakcije nevladinog sektora i opozicije, ali i glasnu tišinu većeg dijela vlasti. Oglasili su se ministar regionalno-investicionog razvoja i saradnje s nevladinim organizacijama Ernad Suljević (Bošnjačka stranka) i Ministarstvo ljudskih i manjinskih prava, na čijem je čelu Fatmir Đeka (Demokratska partija).
Poruku Vraneša osudilo je 20 od 23 poslanice Skupštine Crne Gore, među kojima i Bojana Pićan iz njegovog NSD-a.
Osnovno državno tužilaštvo je povodom ovog komentara Vraneša formiralo predmet.
Kontrovezni potezi
On često šalje poruke i povlači poteze za koje dio javnosti tvrdi da su suprotni interesima Crne Gore, nazivajući ih provokacijama. Između ostalog, predložio je da se kao dan opštine slavi crkveni praznik, dan Svete Petke, a svečanom akademijom 15. februara prošle godine u Pljevljima je obilježio Dan državnosti Srbije.
Lokalna uprava u Pljevljima je u avgustu izmijenila putokaze u centru grada, pa su umjesto oznaka koje su pokazivale udaljenost od velikih svjetskih metropola, postavljeni putokazi ispisani ćirilicom s udaljenošću od Beograda, Banjaluke, Prizrena i Knina.
Provokacijom bi se mogla nazvati i izjava Vraneša s početka decembra - da su mostovi na novootvorenom putu Mijakovići - Vrulja nazvani po kralju Aleksandru i kralju Petru I Karađorđeviću. Kako je naveo, “narod je sam izabrao ova imena”. Međutim, zvanične odluke o imenovanju mostova još nije bilo.
Bonus video:
