Ostaci crkve - kapele pronađene tokom izgradnje puta kroz čuveni starobarski maslinarski kompleks Džidžarin, arheološki su istraženi, konzervirani i prezentovani kao vjerski spomenički lokalitetet, saopštilo je juče Društvo maslinara Bara.
Tokom izgradnje puta, izvođači radova su naišli na ostatke crkve za koju se pretpostavlja da je građena u XIII vijeku, nakon čega su radovi na tom dijelu puta odmah obustavljeni. O nalazištu je obaviješten arheolog Omer Peročević koji je odmah pozvao Zavod za zaštitu kulturnih dobara i Nadbiskupiju barsku, sa kojima je dogovoreno da Peročević sa saradnicima arheološki istraži i potom konzervira lokalitet uz podršku Društva maslinara.
Sa saradnicima Jozom Vučićem i Brankom Pecovićem, Peročević je ljetos danima istraživao ostatke crkve, nakon čega se pristupilo konzervaciji i markiranju nedostajućih zidova. Nakon nivelacije terena i donacije u materijalu Peka Pukića, postavljena je informativna tabla koju je dizajnirao arheolog Goran Pajović.
“Sa posebnom pažnjom sanirani su ostaci istočnog zida i fasade apside, zidane tesanim kvaderima kamena koji su najprezentativni i ujedno orginalni ostatak arhitekture prvobitne crkve. Svi razidani tesanici vraćeni su na prvobitno mjesto, a sam zid je djelimično nazidan sa po jednim redom kamena radi izrade konzervatorske kape krune zida”, piše, pored ostalog, u Peročevićevom izvještaju o izvedenim konzervatorskim radovima na otkrivenim ostacima crkve-kapele Sv. Urbana (?) na lokalitetu Suban (Džidžarin) u Starom Baru.
Peročević takođe navodi da je u dijelu istočnog traveja ostataka crkve postavljena metalna table sa “relativnom hronologijom nastanka, prepravki i destrukcija crkve, te idejna rekonstrukcija prvobitne crkve”.
U zaključcima izvještaja navodi se da je do proljeća ove godine malo ko i znao da tu postoje ostaci srednjovjekovne crkve - kapele, “sakriveni divljim rastinjem, zemljom i zaboravom”. Probijanje maslinarskog kolskog puta tik uz crkvište bilo je povod, dodaje Peročević, za istraživanje, konzervaciju i prezentaciju “jednog od više evidentnih i potencijalnih spomeničkih lokaliteta u velikom istorijskom maslinjaku Džidžarina”.
“Dobri istraživački rezultati i prezentacija samog lokaliteta sa konzerviranim i uređenim ostacima srednjovjekovne crkvice predstavljaju gotovo pokazni, mali, ali dobar primjer kako se sinergijom struke i dobre volje može dobiti rezultat koji sugeriše civilizovan odnos prema tragovima naše prošlosti. Ovo je i vrijedan doprinos budućoj izletničkoj, turističkoj, pa i ekonomskoj valorizaciji istorijskog maslinjaka, jer spomenička i ambijentalna vrijednost Džidžarina, zajedno sa ostacima starog grada Bara, kamenim mostovima i mlinovima, jedna je od najvrednih mikrocjelina na cijelom Crnogorskom primorju”, zaključio je Peročević.
Bonus video:
