Rukom pisana zbirka naučnih radova Leonarda da Vinčija “The Codex Leicester”, koju je na aukciji za 30,8 miliona dolara kupio Bil Gejts, najskuplja je knjiga na svijetu.
Najpoznatiju zbirku naučnih tekstova Leonarda da Vinčija “The Codex Leicester” Bil Gejts je 1994. kupio na aukciji za 30,8 miliona dolara čime je postala najskuplja knjiga ikad kupljena. Cijena prilagođena današnjim prilikama iznosi 49,2 miliona dolara. U ovoj je bilježnici veliki mislilac na 72 stranice svojom rukom ispisao razmišljanja i teorije o svemu od fosila do kretanja vode. Rukopis je prvi put kupio 1717. Tomas Kouk, koji je kasnije postao grof od Lestera, a zatim je 1980. otkupio kolekcionar Armand Hamer (koji je 14 godina bio vlasnik rukopisa pa je knjiga nosila njegovo ime).
“Magna charta libertatum” je povelja koju je engleski kralj Ivan bez Zemlje prihvatio 15. juna 1215. primoran oružjem engleskog plemstva. Smatra se prvim pisanim ustavnim zakonom Engleske i uopšte prvim pisanim ustavnim aktom u svijetu. Kralj Ivan nije se držao povelje, a svoje primjerke izdavali su i njegovi nasljednici. Jedan takav, objavljen 1297. u vrijeme vladavine kralja Edvarda I, kupio je američki preduzetnik i filantrop Dejvid Mark Rubinštajn u decembru 2007. Posljednju kopiju Magna Carte u privatnom vlasništvu, na aukciji u njujorškom “Sotheby'su”, platio je 21,3 miliona dolara, a današnja vrijednost procjenjuje se na 24,3 miliona dolara.
“The St Cuthbert Gospel”, džepno je izdanje jevanđelja štampano u sedmom vijeku na latinskom jeziku smatra se jednom od najstarijih knjiga. Britanska biblioteka u maju 2011. pokrenula je kampanju za prikupljanje sredstava kojom bi otkupili knjigu za devet miliona funti (tada 14,3 miliona dolara). Devet mjeseci kasnije kupovina je uspješno obavljena. Danas se vrijednost ovog djela procjenjuje na 14,7 miliona dolara.
Jedan od najbolje očuvanih primjeraka “Bay Psalm Book”, prve knjige štampane na teritoriji SAD, postigao je 2013. godine u aukcijskoj kući “Sotheby's” u Njujorku cijenu od 14,2 miliona dolara. Riječ je jednoj verziji Knjige psalama koju su preveli i objavili kongregacionalisti, puritanci koji su u potrazi za vjerskim slobodama emigrirali u zaliv Masačusets. Prvo izdanje štampano je 1640. godine u Kembridžu (Masačusets) i danas je poznato 11 očuvanih primjeraka. Preračunato za današnje prilike cijena joj je 14,4 miliona dolara.
“The Rothschild Prayerbook”, štampan između 1500. i 1520. godine, krase slike i rukopisi flamanskih umjetnika. Australijski biznismen Keri Stoks kupio ga je 2014. na aukciji u njujorškom “Christie'su” za 13,4 miliona dolara, a danas se procjenjuje na 19 miliona dolara. Izložen je u Australijskoj nacionalnoj biblioteci.
“The Gospels of Henry the Lion”, naručio je vojvoda od Saksonije za oltar Djevice Marije u katedrali u Brunsviku i smatra se remek-djelom iluminacije romaničkih knjiga u XII vijeku. Knjiga donosi tekstove četiri jevanđelja na 266 stranica, od čega je 50 stranica potpuno ilustrovano. Prodata je 1983. godine na aukciji u “Sotheby'su” u Londonu za 8,14 miliona funti (tada 11,7 miliona dolara). Riječ je o originalnom i jedinom primjerku koji su otkupile njemačke vlasti s ciljem očuvanja nacionalnog blaga. Knjiga se čuva u biblioteci “Herzog August” u Volfenbitelu, a zbog sigurnosnih razloga javnosti je izložena jednom u dvije godine. Bila je najskuplja knjiga na svijetu do 1994. godine, kada je Bil Gejts kupio “Codex Leicester”. Danas se procjenjuje na 27,8 miliona dolara.
Kompletan primjerak prvog izdanja knjige “The Birds of America” Džona Džejmsa Audubona prodat je u decembru 2010. u londonskoj kući “Sotheby's” za 7.321.250 funti (tada 11,5 miliona dolara). Francuski ornitolog Audubon ptice je oslikavao rukom u prirodnoj veličini, u njihovim prirodnim staništima i uglavnom prirodnim pozama, budući da je veće primjerke morao da smjesti u zadane okvire knjige.
Za postavljanje svojih modela koristio se žicom. Knjiga sadrži 1000 ilustracija približno 500 vrsta ptica a Audubonu je trebalo 12 godina da je dovrši. Ponudom londonskog trgovca umjetninama Majkla Tolemaha postavljena je nova rekordna aukcijska cijena za štampanu knjigu, a danas joj se vrijednost procjenjuje na 12,5 miliona dolara. I sljedeća najskuplja knjiga je takođe jedan od 119 potpuno očuvanih primjeraka “Ptica Amerike”, za koje se zna. Knjiga je 2000. godine plaćena 8,8 miliona dolara, a danas vrijedi 12,1 miliona dolara.
Prvo izdanje “Kenterberijskih priča” 10,9 miliona dolara
Prvo izdanje knjige “The Canterbury Tales” Džefrija Čosera iz XV vijeka, prodato je za 4,6 miliona funti (tada 7,5 miliona dolara), na aukciji u “Christie'su” u Londonu 1998, postigavši sedmorostruko veću cijenu od procijenjene. Od 12 poznatih primjeraka prvog izdanja iz 1477, koje je štampao Vilijam Kakston, prvo je najduže ostalo u privatnim rukama. Kupio ga je za šest funti grof Ficvilijam na rasprodaji Džon Redklifove biblioteke u “Christie'su” 1776. godine. Danas se procjenjuje na 10,9 miliona dolara.
Knjiga “Comedies, Histories, and Tragedies”, štampana 1623, prva je zbirka Šekspirovih drama. Poznatija pod nazivom “The First Folio” knjiga je izdata sedam godina nakon piščeve smrti i pokazala se kao najtrajnije djelo engleske književnosti. Rekordnu cijenu knjiga je postigla 2001. kada je jedan primjerak prodat za više od šest miliona dolara, dok se procjenjuje da danas vrijedi 8,2 milona dolara.
Bonus video:
