U nikšićkim galerijama “Nikola I” i “Ilija Šobajić” otvorena je retrospektivna izložba slika i skulpturalnih slika Vladimira D. Mijuškovića, jednog od utemeljivača i učesnika prvog nikšićkog septembarskog salona. Izložbu pod nazivom “Stanac iz kamenih greda” organizovala je JU “Muzeji i galerije” u okviru Programa podrške razvoju kulture u Nikšiću.
Otvarajući izložbu istoričarka umjetnosti Kristina Radović kazala je da je ideja Mijuškovića bila da sugeriše proces stvaranja skulpturalne forme koja se slikarskim procesom transformiše u skulpturalnu sliku.
“U skulpturalnim slikama ‘Stanac iz svetih greda’ na djelu je simbioza čovjeka i zavičaja gdje jedno drugom ispunjavaju svrhu. Umjetnik kreira situaciju gdje će se osjećati ugodnije i sigurnije. U emotivnom zanosu, umjetnik kroz simbole dolazi do poistovjećivanja umjetnika sa djelom i djela sa umjetnikom”, kazala je Radovićeva.
Podsjećajući da je kamen stanac, čije je mjesto na kućnom ognjištu i koji se u Crnoj Gori i danas prilikom preseljenja nosi kao čuvar-kamen, prema vjerovanju “stanište duše predaka i duha zaštitnika kuće”, Ostroške grede i stanac iz svetih greda postaju “noseća, simbolička figura Mijuškovićevog umjetničkog stvaralaštva”.
“U slikarstvu Mijuškovića naglašeni su pripovjedački elementi. Pojedine realne likove iz svog zavičaja unosi u i/realne predjele i tako nam sugeriše njihovu ulogu u istorijskim događajima vezanim za Crnu Goru. Pored grupnih portreta, ponekad i okamenjenih, u pejzažu, tu su i pojedinačni portreti, a portretiše i likove iz njegove svakodnevice i urbanog života”, kazala je istoričarka umjetnosti.
Prema njenim riječima, pored realnih likova i pejzaža Mijušković u sliku unosi i irealne likove i predjele.
“Pejzaži koje slika pretežno su tamne game i u nekim melanholičnim bojama, i imamo utisak kao da smo se našli u predjelu u kojem je vrijeme stalo poslije neke katastrofe. U nekim slučajevima su svrsishodni, kao scenografija za umjetnikovo pripovijedanje, dok u drugim egzistiraju sami po sebi”, istakla je Radovićeva.
Postoje i pejzaži koji su specifični po mrežastoj strukturi od granja “koja iritira optičko polje i ne da nam da uživamo u cjelokupnom prizoru, dok mu sa druge strane daje jednu posebnu draž, mogućnost da cjelokupan prizor percipiramo kao sliku koju dobijamo slaganjem puzzle djelova”.
Mijuškovićevi motivi su isključivo vezani za njegov zavičaj pa je, kako je kazala Radovićeva, “poziciju njegovog sveukupnog stvaralaštva i pozitivne recepcije na umjetničkoj sceni moguće i neophodno sagledavati u kontekstu teme - zavičajno slikarstvo sa ruralnom i urbanom provenijencijom”.
Podsjećajući da je Mijušković, pored slikarstva i vajarstva, radio i kao scenograf, Radovićeva je kazala da “iza sebe ima stvaralački opus koji se odlikuje širokim dijapazonom motiva donoseći prikaze pejzaža, sakralnih i profanih scena, portreta”.
Umjetnik, koji se nikšićkoj publici predstavio sa 76 eksponata, od čega je 16 skulpturalnih slika , dok su ostale rađene tehnikom ulje na platnu, kazao je da je milenijum crnogorske državnosti počeo Svetim Jovanom Vladimirom, a da se eto slučajno desilo da jedan drugi Vladimir 50 posljednjih godina toga milenijuma stvara.
“Istražujući crnogorski pejzaž Mijušković obuhvata i čovjeka u prostoru i vremenu, sraslog sa crnogorskim kršom gdje zajedno čine harmoniju intezivnog doživljaja ovih čistih kamenih prostora, ulazeći u bit opstanka. To je kamen, pa ponovo kamen. Kamenom gradi gorštaka, gradi pejzaž. Slika Crnu Goru u svom čistom nezagađenom istorijskom trajanju”, zapisao je slikar Mirko Brkuljan.
Bonus video:
