U znak sjećanja na 250.000 kaldoasirskih žrtava, 23. aprila 2016. godine, u francuskom gradu Sarceles, svečano je otvoren spomen-park kojim je obilježena stogodišnjica stradanja ovog naroda u Osmanskoj imperiji tokom Prvog svjetskog rata.
Današnji Kaldoasirci (kod nas poznatiji kao Asirci) su potomci stare asirske imperije koja je dominirala Mesopotamijom od 2500. do 605. godine prije nove ere. Sa istorijom od 6.700 godina Kaldoasirci i dan-danas govore aramejski, jezikom Hrista.
Nad Asircima je tokom 1915. i 1916. godine proveden genocid u Turskoj imeriji. Poslije ovog nemilog događaja Asirci su emigrirali iz Turske i njihova dijaspora je rasuta u više zemalja širom svijeta.
Sarceles je glavni grad zajednice Kalderoasiraca u Francuskoj, a slični parkovi, poput tek otvorenog u Sarcelesu, postoje još u Sjedinjenim Američkim Državama, Australiji i Jermeniji. Osnovu spomen kompleksa, koji se proteže na 10.000 kvadratnih metara, pored granitne ploče u koju su uklesani istorijski podaci, čine i četiri skulpture, bronzane biste na granitnim postamentima, posvećene znamenitim ličnostima ovog naroda , koje su autorski rad vajara Zlatka Glamočaka.
Biste koje je uradio Zlatko Glamočak posvećene su generalu Agha Petros Elofu, Surmi Kanum, mitripolitu Antisimosu Jakubu L’Esfesienu i biskupu Adai Scheru.
General Agha Petros Elof bio je komandant trupa Kalderoasiraca u Prvom svjetskom ratu i izvojevao je 12 pobjeda, Surma Kanum je bila velika politička figura, žena koja je između 1919. i 1933. godine bila ambasador u egzilu. Za njenu hrabrost i prodornost, kralj Engleske Džordž Peti odlikovao ju je najvećim engleskim odličijima. Mitripolit Antimos Jakub L’Esfesien je simbol stradanja hrišćanskih sveštenika, dok je biskup Adai Scher bio poznat i poštovan ne samo od orijentalista zbog svojih naučnih publikacija nego i od samoga pape Pija X. Biskup je govorio više jezika, stradao je 1916. godine, a njegova smrt je bila gubitak za naučni svijet. Povodom smrti ovog velikana oglasili su se francuski i britanski akademici.
Spomenike ovim velikim ličnostima otkrio je Fransoa Puponi poslanik u Francuskoj skupštini i gradonačelnik grada Sarceles. Otvaranje spomen-parka uveličano je intoniranjem tri himne (kaldoasirijske, jermenske i Marseljeze), a riječ je potom uzelo više govornika, među kojima ambasador Jermenije u Francuskoj, počasni profesor univerziteta u Lionu Žozef Jakub, izaslanici i predstavnici Kaldoasiraca i skulptor Zlatko Glamočak.
Gradonačelnik Sarcela Puponi istakao je da se četiri ličnosti kojima su posvećeni spomenici odlikuju izuzetnom hrabrošću i da će one ostati putokaz da se zločini ne zaborave, a da će grad Sarceles ostati vjeran tradiciji čuvanja uspomena na ove četri ličnosti, kao što će čuvati i ovaj memorijalni park koji nosi težinu i budi nadu.
Bonus video:
