Danas je Svjetski dan Parkinsonove bolesti, kojim se obilježava rođendan engleskog ljekara Džejmsa Parkinsona, po kojem je bolest dobila ime i koji je prvi opisao simptome te bolesti 1817. godine, u djelu “An Essay on the Shaking Palsy”, piše IBTimes. IBTimes navodi da Parkinsonova bolest pogađa šest miliona ljudi širom svijeta.
1. Parkinsonova bolest je bolest poremećaja pokreta. Poremećaji pokreta nastaju zbog smanjenja lučenja hemijske supstance dopamina, i to u dijelu mozga koji ima važnu ulogu u kontroli voljnih pokreta (bazalne ganglije).
2. U bazalnim ganglijima ('crna jezgra') prisutan je manjak broja ćelija koje proizvode dopamin. Nažalost, uzrok propadanja tih ćelija nije još poznat, ali mnogi smatraju da je u pitanju kombinacija genetskih faktora i uticaja okoline. Kao posljedica hemijskog deficita u dijelu mozga koji nadzire voljne pokrete javljaju se nevoljni pokreti. Katkad je prisutan tzv. višak pokreta poput tremora, koji se ne može kontrolisati, a nekada 'nedostatak pokreta', odnosno otežano započinjanje pokreta i opšta ukočenost.
3. Džejms Parkinson, ljekar i hirurg, radio je na trgu Hokston, u istočnom Londonu. U 29. godini je dobio dozvolu da praktikuje medicinu, ali je bio i društveno aktivan i borio se za dobrobit djece i bio zagovornik opšteg biračkog prava, borio se za zdravlje svih obespravljenih, posebno mentalno bolesnih ljudi. Bio je zagovornik francuske revolucije. Objavio je više od 12 političkih pamfleta i pozivao na radikalne društvene reforme. Prvi je prisustvovao operaciji slijepog crijeva u Britaniji. Napisao je esej o gihtu 1812, te “An Essay on the Shaking Palsy” (Esej o drhtavici, tj. Parkinsonovoj bolesti) 1817. godine. U novembru 1797. on i nekoliko prijatelja su u Masonskoj Konobi začeli Geološko društvo Engleske. Umro je u 69. godini.
4. Liječenje Parkinsonove bolesti je simptomatsko i ne zaustavlja napredovanje bolesti. Važna je rana dijagnoza bolesti, uzimanje specifičnih ljekova, način ishrane i fizička aktivnost.
5. Duboka možda stimulacija mozga koristi hirurški ugrađene medicinske uređaje, slične elektrostimulatoru srca, kako bi se električnim impulsima blago stimulisala precizno ciljana područja mozga. Električna stimulacija tih područja rezultuje poboljšanjem motornih znakova Parkinsonove bolesti i motornih komplikacija izazvanih levodopom. Postupak nije dobar izbor za sve oboljele, ali može da pruži poboljšan kvalitet života za neke osobe sa Parkinsonovom bolešću.
6. Terapije poput fizioterapije, radne i govorne terapije igraju važnu ulogu u ublažavanju simptoma Parkinsonove bolesti.
7. Jedna od 500 osoba je pogođena Parkinsonovom bolešću. Veću mogućnost da obole imaju oni kod kojih neko od najuže rodbine boluje od Parkinsonove bolesti, ali se smatra da je ta vjerovatnoća oko 5%.
8. Kod većine pacijenata simptomi bolesti se pojave u 50. godini života.
9. Kod jedne od 20 osoba simptomi bolesti se razviju u 40. godini.
10. Muškarci imaju 1,5 puta veću šansu da obole od Parkinsonove bolesti nego žene.
Bonus video:
