Krajem 80-ih godina u Britaniji se pojavio talas novih autora na nezavisnoj rock sceni. Radilo se o drugoj generaciji indie bendova koji su se podizali na zvuku pionira alternativnog post-punka. Uz Mančester, predstavljali su prvi značajniji proboj nezavisnog rocka na zvanične top liste. Etiketirani u štampi kao shoegaze, dali su rock ‘n’ rollu kontemplativni karakter. Kod njih nije bilo spektakularnih scenskih nastupa, skandaloznih intervjua, velikih medijskih šoubiznis projekata: njihov beskompromisan stav je bio da se sa publikom komunicira isključivo putem zvuka; drugim riječima, muzika je opet postala najvažnija. Ride, Pale Saints i Slowdive, samo su neka od imena koja će ostati upamćena po inventivnom proširivanju zvučnih i stilskih granica rock muzike. Najznačajniji predstavnici ženskog rukopisa ove kratkotrajne i plodne scene su Lush. Njihova kompilacija, “Gala” (1990), zaboravljeni je klasik, jedno od najpodcjenjenijih remek-djela alternativnog rocka.
Šaputavi vokali
Priča o Lush počinje ranih 80-ih kada su srednjoškolske prijateljice Miki Bereni i Ema Anderson osnovale fanzin ”Alphabet Soup”. Nakon što su odvojeno svirale u različitim bendovima 1987. godine se pridružuju Merijel Barham u tek osnovanom The Baby Machines (ona će ih kasnije napustiti i formirati takođe kultni bend Pale Saints). Ubrzo mijenjaju ime u Lush i počinju sa čestim svirkama. Bazirajući svoj zvuk najprije na čvrstom punku, kasnije su se transformisali u bend sa bučnim gitarama i šaputavim vokalima. Ubrzo padaju za oko nezavisnoj etiketi ”4AD” za koju objavljuju EP ”Scar” (1989). Ovaj mini-album je pokazao tranziciju između punk korijena (“Baby Talk“, ”Bitter”) i suptilnog noise zvuka (”Scarlet”, ”Etheriel”) koji će ih smjestiti na čelo novonastale shoegaze scene. Naredni EP ”Mad Love” i singl ”Sweetness and Light” oba iz 1990. godine, producirao je Robin Gatri iz Cocteau Twins. Dodajući im eterični kvalitet i teksturu multiplikovanih gitarskih efekata, Gatri je njihov sanjivi shoegaze približio dream-pop korijenima.
Savršeni indie album
Iste godine izlazi komilacijski album ”Gala” koji je objedinio tri prva izdanja u idelanu cjelinu, najesencijalniji ženski album britanske indie-rock muzike tog doba (objavljen u Sjedinjenim Državama i Japanu da bi tamošnju publiku upoznali sa njihovim ranim radovima, on je naknadno izašao i u Britaniji). Ovaj savršeni indie album je razigrana refleksija bitter-sweet melanholije, čija narkotična atmosfera i senzualni vokali su najbolje što je Lush ikada snimio. Iako su ostali albumi bili dovoljni da im obezbjede kultno mjesto u istoriji alternativne muzike, ipak je ”Gala” na samom početku njihove karijere bila vrhunac koji nikad nisu mogli ponoviti. Nakon što su sa Ride imali veliku turneju početkom 1992. godine izlazi njihov drugi album ”Spooky” koji je opet producirao Gatri. Iako je mišljenje kritike bilo podijeljeno (smatrali su da ih je Gatrijev uticaj previše napravio drugim Cocteau Twinsima) on je ostvario dobar komercijalni uspjeh u Britaniji lansirajuči njihov prvi TOP 40 hit ”For Love”. Naredni album ”Split” (1994) sa ogoljenom produkcijom, bez previše efekata i klasičnim gitarskim zvukom indie-popa tog doba (Alan Molder je radio miks), bio je veliki neuspjeh. Njihov najveći komercijalni uzlet je posljednji album ”Lovelife” (1996) koji ih je okrenuo u pravcu brit-pop zvuka. Prepun melodičnih singlova (”Ladykillers”, ”500 (Shake Baby Shake)” i ”Single Girl”) i sa odličnim duetom Džarvisa Kokera i Miki Bereni na pjesmi ”Ciao!”, album je pokazao Lush u jednom veselijem i razigranijem svijetu koji je bio bliži mejnstrimu više nego bilo što su prije toga radili.
Katedralni zvuk
U strukturi zapravo frivolne pop pjesme, obogaćivali su eteričnim saundskejpom gitarske vazdušaste teksture, približavajući se smjernicama art-rocka. Otkrili su da sanjivi zvuk savršeno prijanja uz melodiju i u balansu introspektivnog ambijenta i tihe gitarske buke izgradili su sublimni muzički stil. Muzika ovog benda sama po sebi pomjera slušaočevu percepciju. Kao da smo na brodu koji pluta negdje između čiste imaginacije i samotne introspekcije, zapljusnuti smo levitirajućim zvucima nestvarnog saundskejpa. Atmosferičnost gitarskog zvuka je Lush obogatio katedralnim zvukom koji je njihov zaštitni znak. Beskrajni kosmički prostor ispunjen empatijom, sve ono što je uzvišeno u muzici, možemo naći u muzici ovog potcjenjenog benda. Smireni i melanholični vokal sa svojim visokim falsetom suprotan je glasu Elizabet Frejzer: dok Cocteau Twins svojom klasičarskom elegancijom hrli prema svijetu transcedencije Lush su više adolescentska katarza, potraga za novim identitetom. Veličansveno elegantan zvuk ovog benda je poput pomućene percepcije, hipnotični gitarski trans. U tom smislu zajedno sa My Bloody Valentine su tipičan primjer indie-rock dijalektike: od prljave buke strukturisana je čista paleta predivnih i uhu prijatnih zvukova. Eskapistički aranžmani, ehoizirane gitare i fluidna gustina saunskejpa sa prozirnim harmonijskim pasažima, indukovali su snažan i jedinstven zvuk: kristalna preciznost Lusha, njihova mistična hipnotičnost, nalik onom prijatnom i nedefinisanom trenutku prožimanja sna i jave, interpretirana je kao veličanstveni praznik za uši.
Ekstatično i elegantno
Uz hipnotični ritam, gitarske revberbacije i sanjivi vokal, pjesme odjekuju poput planinskog eha: kontemplativna atmosfertičnost koja se razliva u nemirnoj dinamici eskalira uvijek u kaskadama ekstazične katarze. Kovitlajuće gitarsko zujanje, treperava produkcija, talasi distorzija, vijugava forma pjesama, sve to čini slušanje Lusha nestvarnim kosmološkim događajem. Ipak, koliko god sve ovo asociralo na eksperiment, ovdje se ipak radi o klasičnim pop pjesmama koje su rastvorene kompleksnim aranžmanima. Psihodeličnost inkorporirana unutar strofa-refren forme čini čežnjivi senzibilitet Lusha višedimenzionalnim. Hipnotičke gitare prate bajkoviti zvuk i vokalna elegancija stvarajući osjećaj emocionalno maglovitog agregatnog stanja. Sa gitarskim fidbekom razlivenim reverbom njihove distorzije su raspršene u prefinjenu gitarsku simfoniju senzitivnog popa. Dok slušamo rane Lush vidjiv je veliki uticaj koji su na njih imali Cocteau Twins, My Bloody Valentine i Jesus And Mary Chain. Radi se o revolucionarnoj sintezi suprotnosti - buke i tišine. Dinamično razmjenjujući krhkost “bučne tišine” i suptilnost “tihe buke”, Lush su za razliku od ostalih ekperimentalnije orjentisanih shogaze bendova više bili okrenuti klasičnoj pop strukturi. Zbog toga su njihovi korjeni sezali ranije od punka i kraut-rocka, sve do psihodelije 60-ih. Unutar takvog zvučnog zida redefinisali su gitarsku kristalnost The Byrdsa, melodičnost The Beatlesa, svjetlucalu glazuru grupe Love i Fil Spektorov zvučni zid. Obnavljajući sa The Stone Roses isparljivost acid-popa u kontekstu alternative kasnih 80-ih i početka 90-ih, Lush su jedan od ključnih bendova koji su pokrenuli britansku muziku sa mrtve tačke post-The Smiths ere, uspjevajući da noise i indie zvuk interpretiraju jezikom tradicionalnog popa.
Bonus video:
