"Nastava njemačkog jezika u Crnoj Gori 1865-1945“ je naziv odbranjene doktorske disertacije na Filozofskom fakultetu u Nikšiću, prve iz njemačkog jezika na Univezitetu Crne Gore.
Neda Donat-Krivokapić je temom ukazala na kontinuitet nastave njemačkog u Crnoj Gori koji je dug preko 145 godina, a njen rad je omogućio bolji uvid u prisustvo njemačke kulture u Crnoj Gori.
„Ova disertacija predstavlja doprinos boljem razumijevanju problematike nastave stranih jezika u istraživanom periodu u Crnoj Gori i prvi put je u cjelini istražena nastava njemačkog jezika, izvršena analiza nastavnog procesa, kadrova, nastavnih planova i programa po školama.
Njemački jezik se u Boki izučavao u Gimnaziji, Djevojačkoj trgovačkoj školi i u Nautičkoj školi u Kotoru, te u Pomorskoj školi
Otkrivena je arhivska građa koja do sada nije bila prezentovana javnosti. Riječ je o Trgovačkoj školi u Kotoru koja je radila u periodu između dva svjetska rata, a koja se ne pominje u stručnoj literaturi“, kazala je Donat-Krivokapić, nakon uspješno odbranjene disertacije.
Prvi put na maturskom ispitu 1910.
U radu je sagledan i odnos države prema njemačkom jeziku a posebno uloga kralja Nikole koji je bio pokretač ideje da se u Cetinjskoj gimnaziji, 23 godine nakon njenog osnivanja školske 1903/04. godine počne izučavati njemački jezik.
Rad je podijeljen u četiri dijela. U prvom dijelu je obrađena nastava njemačkog jezika u Crnoj Gori u granicama do 1918. godine. Njemački se prvi put učio u Cetinjskoj gimnaziji, a kasnije i u gimnazijama u Podgorici, Beranama, Nikšiću i Pljevljima.
Na maturskom ispitu je polagan prvi put 1910. godine u Cetinjskoj gimnaziji koja je, do kraja Prvog svjetskog rata, bila i jedina viša gimnazija u tadašnjoj Crnoj Gori.
„Drugi dio obuhvata nastavu njemačkog jezika u Boki Kotorskoj od 1865. do 1918. godine. Boka je do kraja Prvog svjetskog rata bila pod austro-ugarskom vlašću i radila je po njenim zakonima i nastavnim planovima i programima.
Njemački jezik se u Boki izučavao u Gimnaziji, Djevojačkoj trgovačkoj školi i u Nautičkoj školi u Kotoru, te u Pomorskoj školi u Srbini pored Herceg Novog“, kazala je Donat-Krivokapić.
"Danas se njemački jezik u Crnoj Gori ne uči kao nekada u svim gimnazijama, već samo u nekoliko gradova i u određenim školama"
Treći dio disertacije obuhvatio je nastavu njemačkog između dva svjetska rata. U ovom periodu njemački se učio u 11 gimnazija, od 12 koliko ih je tada postojalo. Jedino se nije izučavao u ulcinjskoj gimnaziji koja je bila dvogodišnja, a njemački se učio u starijim razredima.
"Poseban dio disertacije odnosi se na nastavu njemačkog jezika za vrijeme Drugog svjetskog rata. Istraživanja su pokazala da se njemački jezik učio u onim školama u kojima se učio i u međuratnom periodu", objasnila je doktorantica.
Berane i Ulcinj bastioni njemačkog jezika
Germanistika je mlada disciplina u Crnoj Gori i zahvaljujući doktorskoj disertaciji Nede Donat-Krivokapić da se primijetiti da je njemački jezik bio jedan od dva ili više stranih jezika koji su se učili, osim u učiteljskim školama, u kojima je nastavni plan predviđao učenje samo jednog živog jezika u periodu od 1865. do 1945. godine i da je danas, imajući u vidu broj škola u kojima se izučava, zapostavljen u odnosu na pomenuti period.
„Danas se njemački jezik u Crnoj Gori ne uči kao nekada u svim gimnazijama, već samo u nekoliko gradova i u određenim školama. Bastioni njemačkog jezika su Berane i Ulcinj gdje se on uči masovnije, čak i kao prvi strani jezik. Potrebno je da ovaj jezik ponovo zauzme mjesto koje je nekada imao u školskom sistemu Crne Gore“, kazala je Donat-Krivokapić.
Pamer i Dobeš na odbrani
Značaj njene doktorske disertacije istakli su i članovi komisije - prof. dr Julijana Vučo, predsjednica komisije, pr. dr Smiljana Srdić, prof. dr Draginja Jeftić, dr Momčilo D. Pejović i mentorka prof.dr Vesna Berić-Đukić.
Objavila je niz značajnih prevoda knjiga sa njemačkog i na njemački jezik iz oblasti ekonomije i turizma
Odbrani doktorske disertacije prisustvovali su i austrijski ambasador u Crnoj Gori Martin Pamer i njegov konzul iz Češke konzul Vaclav Dobeš. Neda Donat-Krivokapić je na Filozofskom fakultetu Karlovog univerziteta u Pragu završila češki i njemački jezik, kao i studij vijetnamskog jezika.
Magistrirala je na Filološkom fakultetu u Beogradu sa radom “Njemački prevodi Njegoševog Gorskog vijenca”. Usavršavala se u više navrata iz jezika struke u Njemačkoj, Libeku, Kilu i na Hajnrih Hajne Univerzitetu u Dizeldorfu.
Objavila je niz značajnih prevoda knjiga sa njemačkog i na njemački jezik iz oblasti ekonomije i turizma, a učestvovala je na nekoliko domaćih i međunarodnih naučnih skupova, seminara i konferencija iz različitih oblasti jezika. Objavila je 14 stručnih autorskih radova i članaka, i imala izlaganja na nekoliko skupova u zemlji.
Bonus video:
