Knjiga o fijasku kulturne politike jedne od najmoćnijih zemalja Evrope - Njemačke, pojavila se prije desetak dana.
Riječ je o sumornoj dijagnozi njemačkog društva, a knjiga je nazvana „Kulturni infarkt. Suviše mnogo svega i svuda jednog te istog”. Napisala su je četiri eksperta iz oblasti menadžementa kulture Diter Hazelbah, Armin Klajn, Pius Knuzel iŠtefan Opic.
Autori knjige su postavli nekoliko ključnih pitanja od kojih je najvažnije: zbog čega ogromna većina Njemaca mora da sponzoriše pozorišta i muzeje kad nikad tamo ne zalazi i ne koristi ih
Autori knjige su postavli nekoliko ključnih pitanja od kojih je najvažnije: zbog čega ogromna većina Njemaca mora da sponzoriše pozorišta i muzeje kad nikad tamo ne zalazi i ne koristi ih? Ili drugim riječima o istom problemu: zašto da se finansiraju ustanove čiji programi ne interesuju publiku? Autori su došli do jedinstvenog zaključka - državne subvencije samo štete umjetnosti, jer u ovoj sferi ne vlada slobodna konkurencija, a građani su onemogućeni da učestvuju u formiranju kulturne politike.
Autori porede sadašnje stanje muzeja i pozorišta sa stalnom sezonskom rasporodajom i predlažu da se najmanje za polovinu skrate subvencije kako bi se na taj način stimulisala raznovrsnost i podigao vrijednosni nivo umjetničkog stvaralaštva. Sve to autori „Kultunog infarkta” oblače u provokativnu formu trvrdeći da se „od kulture možemo odreći u krajnjoj mjeri za polovinu“.
postojeći sistem postao je suviše glomazan i nedemokratski zato ga je i neophodno rastresti
Kulturne institucije su krenule u kontranapad sa tezom da samo umjetnost koju država finansira može biti slobodna od uticaja tržišta i ukusa koje ono nameće. Ukoliko muzeji i pozorišta prestanu da dobijaju državne subvencije, tada će svoje programe morati prilagoditi zahtjevima gomile i pretvoriti visoku umjetnost u zabavu. Autori knjige, međutim, gledaju na ovaj problem iz drugog ugla: po njihovom mišljenju država, finansirajući kuturne institucije, obraća se svojim građanima kao nedorasloj djeci, birajući za njih “dobru” i “lošu” umjetnost , određujući šta treba subvencionisati, a šta ne.
“Kulturni infarkt” postigao je svoj cilj - provokaciju javnosti da raspravlja o kulturnim politikama i finansiranju institucija.
Muzeji da se otarase slika
Prvi čovjek Njemačkog saveza muzeja Folker Rodekmap oštro je kritikovao knjigu jer ona ne ide u korist rješavanja problema. Savez muzeja je samo nekoliko nedjelja prije pojavljivanja “Kulturnog infarkta “ napravio obavezno uputstvo direktorima muzeja kakvim kriterijumima da se rukovode pri izboru eskponata za izložbe, koji inače skupljaju prašinu u depoima, a koje pak treba prodati, pozajmiti, pokloniti ili sasvim uništiti.
Muzeji od kojih se traži da pređu na samofinansiranje i samostalno rješavanje svojih sve većih finansijskih teškoća se praktično primoravaju na prodaju eksponata. Tako je 2000. godine Bonski muzej prodao sliku Georga Bazelica da bi podmirio dugove, a da direkcija Krefeldskog muzeja je zbog troškova adaptacije ponudila na prodaju glavnu znamenitost – sliku Kloda Monea “Pogled na zgradu Britanskog parlamenta“. Novčana vrijednost tog Moneovog rada je bila procijenjena na 20 miliona eura, a slika je spasena zahvaljujući intetrvenciji umjetničke javnosti.
Osim toga, njemački muzeji su prinuđeni da po svaku cijenu čuvaju sve umjetničke predmete i da ubjeđuju činovnike zbog čega dvije-tri istovjetne slikeAlberta Direrapredstavljaju svojevrsnu vrijednost, pa čak i ukoliko se radi o njihovim kopijama. Sada čak i Njemački savez muzeja predlaže u svom najnovijem obavezujućem uputstvu da muzeji odaberu po jednu sliku koju treba čuvati bolje od svega, a da se ostalih treba otarasiti.
Bonus video:
