“Ako ne sačuvamo one osnovne elemente našeg života - jezik, vjeru i običaje - izgubićemo se u globalizaciji. Ta navala koja nije ni osvajačka, ni imperijalistička, ali ono što se nama sada dešava, samo je jedan oblik globalizacije i istovremeno jedna prilika koja nam se pruža da se odbranimo i da sačuvamo naše bivstvovanje. Da sačuvamo nas same, da znamo ko smo, da bismo sjutra mogli graditi budućnost od naše kulturne baštine, naše zaostavštine, naših predaka i sa našim potomcima”, kazala je etnolog i antropolog Dragana Lalošević, otvarajući preksinoć muzejsku izložbu “Svjedočenja prošlosti Perasta- porodica Širović, pomorci, trgovci, pisci i diplomati” , u galeriji Centra za kulturu u Tivtu.
Izložba organizovana u saradnji tivatskog CZK i Muzeja grada Perasta, autorsko je djelo Danijele Đukić, etnologa i antropologa, kustos u Muzeju grada Perasta. Kroz kopije brojnih vrijednih starih dokumenata, predmete, slike brodova i portrete istaknutih pojedinaca, izložba govori o porodici Širović iz Pearsta i njenih deset generacija koja se kroz arhivsku građu, mogu pratiti od 1610. godine, kada se Širovići prvi put spominju u Perastu, do početka 20.vijeka.
Autorka izložbe Danijela Đukić istakla je da se o porodici Širović do sada relativno malo znalo, ali da se kroz naučno-istraživački rad u Muzeju grada Perasta naišlo na dosta podataka u raznim izvorima - od zvaničnih držvnih i crkvenih spisa, do private korespodencije.
Širtovići su tokom deset generacija bili poznati kapetani, pomorski trgovci brodovlasnici, diplomate, ratnici, naučnici, pisci, pjesnici…. Andrija Širović (1836-1903) napisao je dvije knjige na italijanskom jeziku: “I martiri della Serbia”, Trst, 1876. i “Cristianesimo e la scienza” (Hrišćanstvo i nauka). Za Andriju Širovića može se reći da je bio svestrana ličnost, a koliko je volio Perast i Peraštane govori i pjesma objavljena u knjizi Frana Viskovića “Storia di Perasto” Trst, 1898. godine. Pisma koja je pisao Andrija Širović iz Trsta gospodinu Nikoli Tomazeu, čuvenom lingvisti, sačuvana su u Nacionalnoj biblioteci u Firenci. Martin Širović (1856-1905) bio je rukovodilac Carskog i Kraljevskog vicekonzulata Austrougraske i rukovodilac austrijskog “Lojda” u Prevezi; predstavnik “Lojda” u Valoni; konzul u Baru za vrijeme Knjaževine Crne Gore. Odlikovan je Zlatnim krstom za zasluge sa krunom i jubilarnom medaljom; turskim ordenom Osmanlije IV stepena, crnogorskim Ordenom Danila I i IV stepena. Bio je vitez Reda Svetog Grgura Velikog. Pisao je knjige za pomorske škole. Umro je u Prevezi, gradu u Grčkoj, 28. maja 1905. godine.
U pripremi izložba o stradiotima
Ističući da je muzejska izložba o Širovićima prikladna najava onoga što će se ove godine događati na kulturnoj sceni Tivta, v.d. direktor CZK Neven Staničić podsjetio je da je izrađen elaborat o osnivanju posebne nove JU “Muzej i galerija” Tivat. On je najavio tri velike izložbe o arheološkom istorijatu Crne Gore - gvozdeno doba - za “Noć muzeja”, o nalazištima na području tivatske opštine kao i etnološku izložbu o stradiotima - ratnicima, začetnicima lake konjice Zapadne Evrope.
Bonus video:
