Sada svako vidi da je režim krenuo u frontalni napad protiv svojih političkih neistomišljenika. Otvoreno je izašao iz rovova i, uz paljbu iz svih oružja i ratnu mobilizaciju pozadinskih igrača, krenuo u juriš, u zauzimanje novih teritorija, u ponavljanje svog prvobitnog, dubrovačkog grijeha.
Nedavno saopštenje ANB-a u kojem se stavovi direktora Vijesti Željka Ivanovića nazivaju “najobičnijom klevetom, posljedicom produkcije istine za javnost po sopstvenoj mjeri, koja pojedincima iz medijskog i političkog života služi kao najlakše oruđe za dostizanje njihovih projektovanih ciljeva” pokazuje da je ta “institucija” fanatično podređena potrebama lidera DPS-a Mila Đukanovića i da se odlično pronalazi u ulozi manipulatora crnogorskim javnim mnjenjem.
To ne treba da čudi jer je mnogo puta ranije, tada u ulozi ministra odbrane, sadašnji šef ANB-a Boro Vučinić zloupotrebljavao ovlašćenja i mehanizme moći da bi se razračunavao sa onima koje je njegova partija označila kao neprijatelje.
Mogu čak pretpostaviti da mu je onako profesionalno najviše žao što je morao da naredi uništenje svih tenkova u posjedu crnogorske vojske, pa sada ne može da ih izvede na podgoričke ulice da građanima usadi strahopoštovanje prema Broju Jedan u Partiji i Državi.
Ovakvo djelovanje ANB-a samo potvrđuje ranije poznati nalaz da predstavlja pulsirajuće žarište represivnog i za demokratiju pogubnog virusa Udbinia pathologica, pa je logično da u narednom periodu bude predmet obrade Instututa za političku patologiju.
To naravno ne znači da su ANB ili Ministarstvo odbrane neki poseban izuzetak. Naime, ista ratnička, patološko-viralna atmosfera usmjerena protiv državnih neprijatelja prožima i sva druga ministarstva, agencije i uprave, kao i samu vladu Crne Gore, tako da je prijeko potrebna jedna temeljna depatologizacija.
Depatologizacija nije apstraktni pojam nego označava poduzimanje konkretnih i jasno definisanih koraka. U crnogorskom slučaju, najvažniji korak je izgradnja departizovanih i detajkunizovanih institucija koje će kao bazu imati preuređene društveno-ekonomske odnose.
Demokratija u Crnoj Gori može zaživjeti samo ako kao temelj ima pravedan ekononomski sistem koji garantuje svim građanima i građankama, između ostalog, i besplatno zdravstveno osiguranje i besplatno obrazovanje na svim nivoima.
To je jedan od ključnih zahtjeva građanskih protesta koji su dinamizovali crnogorski politički prostor i mogućnost progresivnih promjena ponovo stavili u prvi plan.
Međutim, da bi se bilo koja od zahtIjevanih progresivnih promjena ostvarila u praksi, potrebno je, prvo, izdržati režimski juriš i, drugo, zadržati dovoljno volje i snage da se odmah krene u protivnapad.
Ključno pitanje je, dakle, da li za to postoje dovoljni resursi “druge” strane, strane koja je u ovom trenutku objekt opšteg režimskog napada, kao i ranijih nasilničkih operacija? Ima li Crna Gora tu famoznu kredibilnu alternativu o kojoj toliko pričaju pojedini evropski ambasadori, uporno tvrdeći da je ne vide?
Mislim da kredibilna alternativa postoji, kao i da njeni resursi za odbranu i protivnapad nisu neznatni.
Kao direktnu potvrdu režimske agonije, treba samo uzeti u obzir kontinuiranu presiju, šikaniranje, govor i akcije mržnje usmjerene prema opozicionim liderima, nezavisnim medijima, autonomnom civilnom sektoru, slobodnim sindikalistima, studentima i građanima.
U isto vrijeme, međutim, tvrdim da će režim, ukoliko ne dođe do objedinjavanja svih potencijala u jednu vrstu političkog koordinacionog tijela (na primjer Savjeta za demokratizaciju, kako predlažemo novinar Marko Milačić i ja), uspjeti da locira slabije tačke opoziciono-alternativnog fronta i da kroz njih izvrši svoj prodor.
To je realno očekivati iz najmanje dva razloga. Prvo, režim je godinama nagomilavao ogroman novac za potkupljivanje i kompromitacioni material za ucjenjivanje, i, drugo, njegovi čelni ljudi znaju da ukoliko izgube moć da vitlaju batinom vlasti, može im se desiti sudbina bivših premijera Sanadera i Timošenko.
Zbog toga mi se čini začuđujuća, i u isti mah zabrinjavajuća, ležernost kojom ideji objedinjavanja koja predstavlja jedinu dobitnu kombinaciju za smjenu režima prilaze lideri i poslanici pojedinih opozicionih partija.
Čini se da na taj način oni javni interes svih građana podređuju parcijalnim interesima sopstvene partije. Time ulaze u opasnu zonu onoga što već više od decenije rade DPS i SDP, pa stoga nije iznenađenje što u nekim krugovima počinje da prevladava (pogrešno) mišljenje da u strukturi vladanja i ponašanja ne postoji neka suštinska razlika između vlasti i opozicije.
Jedini način da opozicija ispravi taj i takav “imidž” je da se što prije uključi u formiranje širokog fronta za demokratizaciju Crne Gore. U isto vrijeme, od parlamentarne opozicije se očekuje i jedan dodatan korak koji doprinosi proširenju područja borbe, a to je definitivni izlazak iz Skupštine i prekid svake vrste formalnih pregovora sa vladajućim partijama.
To je zbog toga što ovo nije vrijeme za odvažne retoričke nastupe nego za odvažnu i odlučnu akciju. Crnogorski građani su na ulicama i zahtijevaju pravo i pravdu. Dosta je separatnih, kuloarskih i tajnih dogovaranja.
Kritična masa za korjenite promjene crnogorskog društva može nastati jedino izvan postojećih, zarobljenih i korumpiranih institucija.
Takođe, iluzorno je očekivati da učestovanje opozicije, u bilo kom, pa čak i u objedinjenom vidu, na predstojećim parlamentarnim izborima može dovesti do pada DPS-a sa vlasti.
Ko god zastupa izlazak na izbore u postojećim uslovima, bilo da je iz redova starih ili novih opozicionih partija, postaje režimski saučesnik jer daje legitimitet unaprijed naštelovanom rezultatu. Jedina mogućnost za demokratske promjene na izborima je da uslove za izbore pripremi nadstranačka, tehnička vlada koja okuplja sve opozicione i alternativne snage pod jasnim programom političke demokratizacije.
U isto vrijeme, ta vlada ne bi imala mandat da donosi odluke u vezi takozvanih identitetskih pitanja. Ta pitanja bi kasnije, u demokratskim uslovima, sva od reda, uključujući zastavu, himnu, grb, naziv službenog ili službenih jezika, bila riješena na referendumu.
Time bi se postiglo da većina građana odlučuje o tome kakve njihova država treba da ima identitetske karakteristike i simbole. U isto vrijeme, ovakvom odlukom o “prevazilaženju” identitetskih pitanja, režim bi izgubio glavni adut za manipulaciju domaćom i međunarodnom javnošću, a evropske integracije bi bile pokrenute ubrzanim tempom i uspješno okončane.
To je upravo ono čega se u DPS-u najviše plaše jer je jasno da za Mila Đukanovića u takvoj, evropskoj Crnoj Gori postoji samo jedno mjesto.
Bonus video:
