Njemačka vlada je prenijela upravljačka prava nad preduzećem Gasprom Germanija, njemačkom filijalom ruskog državnog koncerna Gasprom, na jednu saveznu agenciju kako bi spriječila likvidaciju preduzeća i sačuvala domaće tržište gasa.
Zbog ekonomskog rata Rusije i Zapada, Gasprom je svoju njemačku podružnicu u kratkom vremenu prenio na nekoliko različiih preduzeća, a zatim je 1. aprila najavljena i hitna dobrovoljna likvidacija Gasprom Germanije.
Na tu najavu, njemačke vlasti su, u strahu za sudbinu postojećih ugovora o dugoročnoj isporuci ruskog gasa, odgovorile potezom bez presedana i predale Gasprom Germaniju na upravljanje saveznoj agenciji za mrežne sisteme.
"Određivanje upravitelja služi čuvanju javne bezbjednosti i reda i očuvanju snabdijevanja. Korak je bio krajnje neophodan", rekao je ministar privrede Robert Habek, prenosi portal Euraktiv Njemačka.
Potez njemačke vlade uslijedio je nakon što su nadležna ministarstva tokom vikenda pokušavala da pohvataju slijed događaja, pošto je registrovano da je Gasprom Germanija u kratkom vremenu promijenila nekoliko vlasnika.
Ta filijala je bila u potpunom vlasništvu ruskog Gasprom eksporta, a onda je 25. marta njene dionice preuzela kompanija Gasprom eksport biznis servisis (GEBS). Njemačke su vlasti saopštile da je nejasno ko stoji iza te kompanije.
Potom je od GEBS 0,1 odsto dionica Gasprom Germanije preuzela fiktivna of šor kompanija Palmari, čije vlasnike i menadžere njemačke vlasti takođe nisu uspjele da identifikuju. Gasprom je poslije toga saopštio da više nije vlasnik Gasprom Germanije.
Berlin je 1. aprila saznao da je Gasprom Germaniji naloženo da hitno proglasi dobrovoljnu likvidaciju.
Da su menadžeri Gasprom Germanije sproveli postupak likvdacije, bila bi dovedena u pitanje sudbina postojećeg dugoročnog ugovora o isporuci gasa koji su njemačka preduzeća sklopila sa Gasprom Germanijom, kao partnerom.
Riječ je o veoma povoljnom ugovoru koji je sklopljen mnogo prije ruskog napada na Ukrajinu i rekordnog poskupljenja energenata, i u takvim ugovorima obično i postoji zaštitna klauzula koja sprječava preveliku oscilaciju cijena.
Kada je riječ o njemačkim zakonima, za svako prenošenje vlasničkih prava nad preduzećima iz oblasti "ključne infrastrukture" potrebna je dozvola ministarstva privrede, što nije bio slučaj. U strahu od novih pokušaja manipulacije njemačkom filijalom Gasproma, njemačka vlada se odlučila na potez bez presedana.
Njemačka agencija za mrežne sisteme upravljaće Gasprom Germanijom do 30. septembra 2022. godine, a još nije poznato šta će se poslije toga desiti sa njemačkom filjalom Gasproma. Agencija za mrežne sisteme je kao savezna agencija pri ministarstvu privrede, zadužena za strujnu i gasnu mrežu, telekomunikacije, poštu i željeznicu.
Šef te agencije Klaus Miler izjavio je da su svjesni odgovornosti da putem upravljačkih prava koja su im dodijeljena obezbijede snabdijevanje gasom.
Miler i njegova agencija dobili su vrlo velika ovlašćenja nad Gasprom Germanijom, uključujući i nadležnost da smjenjuju njeno rukovodstvo, ali i da, ako tako odluči vlada, po tržišnoj cijeni prodaju skladišta gasa Gasproma u Njemačkoj.
Gasprom Germanija je veoma značajna i izvan granica Njemačke, pošto posluje i u drugim evropskim zemljama, na primjer u Češkoj i Švajcarskoj, rekao je ministar Robert Habek. Ipak, nije poznato da li je njemačka konsultovala ili obavijestila vlade tih zemalja o svojim namjerama.
Miler je, međutim, rekao da njegova agencija namjerava da vodi Gasprom Germaniju u interesu Njemačke i Evrope i da osigura sveobuhvatnu bezbjednost snabdijevanja gasom.
Bonus video:
