Aleksej Navaljni preminuo je početkom februara u ruskom arktičkom zatvoru gdje je izdržavao 19-godišnju zatvorsku kaznu. "Kaznena kolonija IK-3" poznat je kao "Polarni vuk" i to je najstroži zatvor u Rusiji, gdje se šalju samo oni koji su osuđeni za najgore zločine. Od marta 2021. godine zatvorom upravlja Vadim Kalinjin, koji je, inače, bio optužen i za krivična djela. Evo ko je šef zloglasnog mjesta gdje je umro najveći kritičar Vladimira Putina i kakav je zatvor "Polarni vuk".
Pozivajući se na curenje podataka iz Ministarstva unutrašnjih poslova, publikacija zasnovana na Telegramu "Mozhem Obyastnit" objavila je da je 1999. Kalinjin optužen za krivično djelo - zloupotreba službenog položaja sa teškim posljedicama, ali je amnestiran.
Dvojica bivših zatvorenika pomenutog zatvora, rekla su za Meduzu da je Kalinjin početkom 2000-ih radio kao zamjenik načelnika za bezbjednost i operacije u drugoj kaznenoj koloniji u regionu: Kazneno-popravnom domu broj 8.
"Prije njega IK-8 je bio pod ‘lopovskim pravilima’, onda je on (Kalinjin) došao i pretvorio ga u ‘crveni’ režim“, rekao je jedan izvor o Kalinjinu. "Crveno" je žargonski izraz koji se koristi da opiše ruski zatvor u kojem vlast ima potpunu kontrolu.
Prema daljem pisanju pomenutog portala, Kalinjin je bio primoran da podnese ostavku 2011. nakon što je bio pod istragom zbog navodnog iznuđivanja novca od zatvorenika, ali je krivični postupak protiv njega kasnije "zataškan".
"Nikada ne biste mogli da postanete zatvorski upravnik bez odobrenja FSB-a, posebno u selu Harp“, rekao je jedan bivši zatvorenik za Meduzu.
Bivši zatvorenici IK-8 i IK-3 Kalinjina su nazivali "krvoločnim predatorom" i "potpunim manijakom" i tvrdili su da "za njega ne važi nikakav zakon".
Polarni vuk
Ali IK-3 je bio ozloglašen po svojim teškim uslovima čak i prije nego što je Kalinjin postao upravnik. 2013. godine, na primjer, na mreži je procurio video snimak zatvorenika IK-3 koji prepričava više incidenata zlostavljanja zatvorenika, uključujući zatvorske čuvare koji su tukli i silovali zatvorenike pendrecima. Nakon što je Aleksej Navaljni prebačen u IK-3 u decembru 2023. godine, osnivačica "Raša bihajnd bars" Olga Romanova rekla je da su zatvorenici podvrgnuti raznoraznim oblicima mučenja.
U julu 2023. pokrenut je krivični postupak protiv četvorice bivših radnika IK-3. Dvojica su optužena za ubistvo iz nehata, dok su druga dvojica optužena za zloupotrebu ovlašćenja i ubistva sa umišljajem.
Ova zatvorska kolonija nalazi se 1.900 kilometara sjeveroistočno od Moskve, u regionu je Jamalo-Nenec, znatno je iznad Sjevernog polarnog kruga. Uslovi su veoma teški, a prosječna zimska temperatura je minus 20 stepeni Celzijusa.
"IK-3" je ozloglašen po kolektivnom kažnjavanju: zatvorenici su opisali da su kažnjavani za prekršaje drugih tako što su ih prisiljavali da zimi stoje napolju bez kaputa, a one koji ne uspiju da stoje mirno, polivali su hladnom vodom. Snijeg u tom kraju tlo prekriva mjesecima, a oko maja, kada temperatura poraste iznad nule, nastaje bljuzgavica.
Tokom ljeta zatvorenici su primorani da se budu goli do pojasa u rojevima komaraca. Sa ljetom dolaze dugi dani bez noći, a zimi je tokom dijela dana u najboljem slučaju samo sumrak - sunca nema. Sve to donosi i težak fizički danak.
Ruski zatvori imaju dugu istoriju torture, kako fizičke, tako i psihičke. Zatvorenike često zlostavljanju drugi zatvorenici koji imaju prijateljske veze sa zatvorskom upravom, a zatvorska pravila koja je nemoguće poštovati, povećavaju patnju.
Sam federalni zatvorski sistem Rusije procjenjuje da je 1.400 do 2.000 ljudi godišnje umiralo u zatvorima u poslednjih pet godina. Uzrok broj jedan je "srčani zastoj".
Advokati sumnjaju u to: "Oni mogu da prikriju bilo šta kao ‘srčani zastoj’ - čak i samoubistvo ili ubistvo od strane drugih zatvorenika ili čuvara“, kaže advokatica Irina Birikova.
Po njenom iskustvu, skoro je nemoguće prevazići prepreke koje stvara zatvorski sistem ako vlasti ne žele da se uzrok smrti nezavisno potvrdi.
Bonus video:
