Evropska unija, Francuska i Njemačka osudile su juče američke zabrane izdavanja viza za petoro Evropljana koji se bore protiv onlajn širenja mržnje i dezinformacija, nakon što je administracija predsjednika Donalda Trampa uputila još jedan udarac dugogodišnjim saveznicima s druge strane Atlantika.
Vašington je u utorak uveo zabranu izdavanja viza za petoro evropskih državljana, među kojima je i francuski bivši komesar EU Tjeri Breton. Optužuje ih da rade na cenzurisanju slobode govora ili da nepravedno targetiraju američke tehnološke gigante opterećujućom regulativom.
Te zabrane predstavljaju novo zaoštravanje odnosa prema Evropi, regionu za koji Vašington tvrdi da brzo postaje nebitan zbog slabe odbrane, nemogućnosti da se izbori s imigracijom, nepotrebne birokratije i "cenzure" krajnje desničarskih i nacionalističkih glasova kako bi bili spriječeni da dođu na vlast.
Portparol Evropske komisije saopštio je da blok "oštro osuđuje odluku SAD", dodajući: "Sloboda izražavanja je osnovno pravo u Evropi i zajednička temeljna vrijednost sa Sjedinjenim Državama širom demokratskog svijeta." Portparol je rekao da će EU tražiti odgovore od Vašingtona, ali je dodao da bi mogla "brzo i odlučno odgovoriti" na "neopravdane mjere".
Francuski predsjednik Emanuel Makron, koji je putovao širom Francuske upozoravajući na opasnosti koje dezinformacije predstavljaju po demokratiju, rekao je da je razgovarao s Bretonom i zahvalio mu na njegovom radu. "Nećemo odustati i zaštitićemo nezavisnost Evrope i slobodu Evropljana", poručio je Makron na mreži X. Takođe je naveo da "mjere predstavljaju zastrašivanje i prinudu s ciljem podrivanja evropskog digitalnog suvereniteta".
Breton je bio jedan od arhitekata Akta EU o digitalnim uslugama (DSA), čiji je cilj da internet učini bezbjednijim, a koji je iritirao američke zvaničnike.
Posebno ih je razbjesnila odluka Brisela o sankcionisanju platforme X Ilona Maska ranije ovog mjeseca, koja je kažnjena sa 120 miliona eura zbog kršenja pravila o onlajn sadržaju. Mask i Breton često su se prepirali na internetu oko regulative EU u oblasti tehnologije, pri čemu ga je Mask nazivao "evropskim tiraninom".
Breton, bivši francuski ministar finansija i evropski komesar za unutrašnje tržište od 2019. do 2024. godine, je najistaknutija osoba na koju se mjere odnose.
"Da li se Makartijev lov na vještice vratio?", napisao je Breton juče na mreži X i dodao: "Podsjećam: 90% Evropskog parlamenta, našeg demokratski izabranog tijela, i svih 27 država članica jednoglasno je glasalo za DSA. Našim američkim prijateljima: cenzura nije tamo gdje vi mislite da jeste."
Zabrane su, prema riječima pomoćnice američkog državnog sekretara za javnu diplomatiju Sare Rodžers, obuhvatile i Imrana Ahmeda, britanskog izvršnog direktora Centra za suzbijanje digitalne mržnje, sa sjedištem u SAD; Anu-Lenu fon Hodenberg i Žozefinu Balon iz njemačke neprofitne organizacije HateAid; kao i Kler Melford, suosnivačicu Globalnog indeksa dezinformacija.
Njemačko ministarstvo pravde saopštilo je da dvoje njemačkih aktivista imaju "podršku i solidarnost" vlade, te da su zabrane izdavanja viza njima neprihvatljive, dodajući da HateAid pruža podršku ljudima koji su pogođeni nezakonitim digitalnim govorom mržnje.
"Ko god ovo opisuje kao cenzuru, pogrešno predstavlja naš ustavni poredak", navodi se u saopštenju. "Pravila po kojima želimo da živimo u digitalnom prostoru u Njemačkoj i u Evropi ne donose se u Vašingtonu."
Portparol Globalnog indeksa dezinformacija nazvao je zabrane izdavanja viza "autoritarnim napadom na slobodu govora i flagrantan čin državne cenzure". "Administracija Trampa, još jednom, koristi punu težinu savezne vlade da zastraši, cenzuriše i ućutka glasove s kojima se ne slaže", rekao je portparol. "Njihovi današnji postupci su nemoralni, nezakoniti i antiamerički."
Akt EU o digitalnim uslugama ima za cilj da učini onlajn okruženje bezbjednijim, između ostalog tako što obavezuje tehnološke gigante da učine više na suzbijanju ilegalnog sadržaja, uključujući govor mržnje i materijale seksualnog zlostavljanja djece.
Vašington je saopštio da EU, u nastojanju da se bori protiv govora mržnje, pogrešnih informacija i dezinformacija, uvodi "neprimjerena" ograničenja slobode izražavanja, te da DSA nepravedno cilja američke tehnološke gigante i građane SAD.
Bonus video:
