Dužnička kriza koja je zahvatila eurozonu izaziva strah među ekonomistima na Balkanu zbog mogućeg prelivanja na krhke privrede tog dijela Europe, piše u svojoj analizi AFP.
AFP podsjeća da je i Svjetska banka u svom izvještaju upozorila da bi dužnička kriza mogla da ugrozi i zemlje koje nisu u eurozoni ali su sa njom ekonomski i finansijski povezane. Dodaju da je upravo robna razmjena balkanskih zemalja sa Evropskom unijom ključni motor privrednog rasta u tim zemljama.
Oko 58,2 odsto ukupnog izvoza Srbije, BiH, Makedonije, Crne Gore, Kosova i Albanije, u 2010. čini izvoz u zemlje EU, uglavnom Italiju i Njemačku.
"Skoro sve strane banke u tim zemljama dolaze iz EU, a visok je procenat banaka u grčkom odnosno italijanskom vlasništvu. Dodatni pritisak na banke vlasnice mogao bi da rezultuje slomom u bankama kćerkama", upozorava ekonomista Svjetske banke Ron Hud.
Svjetska banka optimistično prognozira privredni rast u regiji od 2,5 odsto u ovoj odnosno 2,1 odsto u sljedećoj godini, ali, samo ako se dužnička kriza u eurozoni razriješi. U suprotnom, stanje bi moglo da bude mnogo ozbiljnije.
Guverner Srbijanske narodne banke Dejan Šoškić upozorava da je Srbija već osjetila posljedice dužničke krize. Naime, Srbija velik dio svog izvoza usmjerava prema Italiji, a upravo su italijanske kompanije Fiat i Beneton najveći investitori u Srbiju.
Hrvatski ekonomista Zdeslav Šantić upozorava da će se dužnička kriza u eurozoni najviše osjetiti na smanjenju direktnih stranih investicija u Hrvatsku. Dodaje i da bi takav rasplet događaja najviše uticao na visoku stopu nezaposlenosti koja trenutno iznosi 16,8 odsto, a koja bi produženjem krize mogla još da raste.
Kosovo, koje je proglasilo nezavisnost od Srbije 2008, uglavnom je pošteđeno krize, uprkos tome što koriste euro kao službenu valutu. Razlog tome je ograničen pristup globalnim tržištima, saopšteno je nedavno iz Međunarodnog monetarnog fonda.Velik broj stanovništva na Kosovu finansijski zavisi od podrše rodbine koja živi u inostranstvu, navodi AFP. Ipak, MMF upozorava da bi nova kriza u eurozoni mogla negativno dautiče na direktna strana ulaganja na Kosovu, jednoj od najsiromašnijih zemalja u Evropi, sa stopom nezaposlenosti od više od 40 odsto.
Bonus video:
