Uoči proglašenja dobitnika Nobelove nagrade za mir, Bi-Bi-Si kao favorite navodi rusku aktivistkinju za ljudska prava Svetlanu Ganuškinu, pregovarače o nuklearnom sporazumu sa Iranom Ali Akbara Salehija i Ernesta Moniza i sirijske "Bijele šljemove", tu su i Edvard Snouden i ginekolog iz Konga, ali i grčki ostrvljani.
Bi-Bi-Si napominje, dan uoči proglašenja laureata ovogodišnje nagrade u Oslu, da je pobjednika izuzetno teško predvidjeti, s obzirom na tajnovitost koja već 50 godina okružuje tu nagradu i nominovane, ali da oni koji nominuju kandidate - parlamentarci, univerzitetski profesori i bivši laureati - često objelodanjuju koga su nominovali.
Ove godine je u igri rekordnih 376 kandidata od kojih 228 pojedinaca i 148 organizacija, od ženskog tima Avganistanskog biciklističkog saveza do republikanskog kandidata za predsjednika SAD Donalda Trampa.
Među istaknutim kandidatima je, pored bivšeg agenta američke Nacionalne obavještajne agencije Edvarda Snoudena, i ginekolog iz Konga Denis Mukvege koji je lično liječio hiljade žrtava silovanja i seksualnog nasilja, ali i grčki ostrvljani koji, na udaru migrantske krize, pokazuju saosjećanje i brigu za sirijske izbjeglice.
Grupu grčkih ostrvljana predstavlja nekoliko osoba, među kojima 85-godišnja Emilija Kamvisi sa Lezbosa koja je fotografisana kako hrani sirijsku bebu, ribar Stratis Valijamos koji je lično iz talasa spasao mnoge izbjeglice, a tu je i holivudska glumica Suzan Sarandon koja je volontirala na grčkim ostrvima.
Ganuškinu je, navodi Bi-Bi-Si, direktor Instituta za mirovna istraživanja u Oslu Kristijan Berg Harpviken stavio u vrh kratke liste kandidata za ovogodišnju nagradu, rekavši da njen Komitet za građansku pomoć, koji pruža pravnu i humanitarnu pomoć i obrazovanje migrantima i izbjeglicama, ima važnu ulogu.
"Nagrada njoj, pored toga što bi značila priznanje za njeno neumorno zalaganje za ljudska prava, takođe bi skrenula pažnju na problematične aktivnosti sadašnjeg ruskog rukovodstva", smatra Harpviken.
S obzirom na čvrst napredak u poštovanju iranskog nuklearnog sporazuma, ovogodišnja nagrada mogla bi da padne i u ruke američkog ministra energetike Ernesta Moniza i direktora Iranske organizacije za atomsku energiju Ali Akbara Salehija, koji su posredovali u postizanju sporazuma između svjetskih sila i Irana u julu 2015, ocjenjuje Bi-Bi-Si.
Njihov zajednički rad, navodi Harpviken, predstavlja "odličan primjer naučne diplomatije - aktiviranja stručnosti radi izgradnje mostova između ljudi i zemalja".
Tu je i Sirijska civilna odbrana, tim od oko 3.000 studenata, nastavnika, farmera i drugih volontera poznat po karakterističkim bijelim šljemovima, koja ne preza da iz ruševina u ratom razorenoj Siriji izvlači žrtve, često se izlažući riziku od novih vazdušnih napada.
Sve nominacije razmatra Nobelov komitet, čijih pet članova bira norveški parlament, prije nego što se formira kratka lista od 20 do 30 kandidata, o kojima potom grupa norveških i međunarodnih savjetnika piše pojedinače izvještaje.
Na osnovu tih i drugih izveštaja, Komitet sužava izbor na nekoliko kandidata, a odluka o dobitniku se donosi na posljednjem sastanku Komiteta, obično krajem septembra ili početkom oktobra.
Bonus video:
