Lider poljske vladajuće konzervativne stranke Pravo i Pravda Jaroslav Kačinjski izjavio je da je vrijedilo sukobiti se sa Izraelom i SAD povodom novog zakona koji zatvorom kažnjava optužbe da su Poljaci kao narod i Poljska kao zemlja saučesnici u Holokaustu jer Poljska ne može da dopusti da danak za njemačke ratne zločine plaćaju Poljaci.
"Vredjelo je da zbog izmena Zakona o Institutu pamćenja naroda izložimo riziku odnose sa Izraelom i SAD. Do sada nismo imali nikakvu istorijsku politiku u zaštiti ugleda Poljske i istorijske istine. Trebalo je početi od nečega. Iz posljednjeg spora može da izađe i nešto dobro. Masivno je prenijeta poruka da to nisu bili poljski koncentracioni logori, već njemački", kazao je Kačinjski u intervjuu provladinom nedeljniku Do žeči.
Izmjene zakona o IPN koje uvode kaznu zatvora do tri godine za bilo kakvo pripisivanje učešća poljskom narodu i poljskoj državi u ratnim zločinima tokom njemačke okupacije Poljske usvojene u poljskom parlamentu 2. februara u Izraelu, SAD ali i Evropi shvaćene su kao pokušaj da se spriječi bilo kakvo pominjanje zločina Poljaka nad Jevrejima, antisemitizma posebno na poljskom selu i pogroma kojih je bilo, čak i posle rata 1946. godine u gradu Kjelce.
Na insistiranje Izraela koji je još prije više od godinu dana iznio zamjerke i upozorio da će Jevreji koji su preživjeli holkaust to shvatiti kao zabranu da govore da su se plašili da ih ne pobiju ili izruče Njemcima i poljski susjedi, u zakon je unijeta odredba da se kazne ne odnose na umjetnički izraz i naučno istraživanje.
"Taj projekt ne služi da se ograniči naučno istraživanje. Ili da se priča da Poljaci uopšte nisu ubijali Jevreje ili da šaljemo u zatvor Jevreje koji bi rekli da su njihove bliske ubili poljski seljaci. Nikada to nismo poricali, jer bi to bilo poricanje stvarnosti. Ali, molim, treba pamtiti da se to dešavalo na ogromnom talasu kriminala u vrijeme Drugog svetskog rata. Jevreji su bili žrtve bandita češće, jer su bili najbespomoćniji, često su imali imovinu a Njemci su stvarali takvu atmosferu koja je svim demoralisanim elementima davala hrabrost za takva djela", kazao je Kačinjski.
Lider poljske vladajuće stranke izjavio je da se ne sme dopustiti da Poljaci i Poljska plaćaju danak za zločine koji su izvršili Njemci i pohvalio što su povodom tog spora oko poljskog zakona i šef njemačke diplomatije Zigmar Gabrijel i tokom vikenda Njemačka kancelarka Angela Merkel ponovili da koncentracioni i logori smrti poput Aušvica nisu bili poljski već njemački logori a da Njemačka preuzima svu odgovornost i za ratne zločine i Holokaust.
Oštru zamjerku Izraela, SAD i jevrejskih organizacija i u Poljskoj i širom sveta da su propisi neprecizni i kazna zatvora doduše ne prijete naučnicima i umjetnicima ali se već izlaže riziku svaki novinar koji napiše članak o antisemitizmu ili nekim zločinima Poljaka nad Jevrejima, Kačinjski je odbio upozorivši da nije samo u pitanju fraza "poljski koncentracioni logori".
"Ne možemo da se ograničimo samo na izraz ´poljski logori´ jer bi to otvorilo put daljim neosnovanim optužbama. Već sada padaju optužbe o nekakvim stotinama hiljada navodnih zločina Poljaka. Moramo protiv toga da se branimo", kazao je Kačinjski.
Predsjednik Poljske Andžej Duda uprkos protestima i apelima iz Izraela, SAD i od Jevreja širom svijeta potpisao je kontroverzne izmjene zakona ali je istovremeno zatražio od Ustavnog suda da provjeri da li ne ugrožavaju slobodu govora i pravo Jevreja koji su preživjeli Holokaust da svedoče i o onima Poljacima koji su iz pohlepe, zbog novca, za šta u poljskom jeziku postoji poseban izraz "šmalcovnjik", ucjenjivali, pljačkali, izručivali Jevreje njemačkim okupatorima ili ih ubijali sami.
Bonus video:
