Grupa od nekoliko desetina zvaničnika iz svih djelova federalne vlade, uključujući i pripadnike američkih obavještajnih službi, pomagala je u usmjeravanju nastojanja predsjednika Donalda Trampa da se osveti svojim navodnim neprijateljima, prema vladinim dokumentima i izvoru upoznatom sa ovim naporima.
Međuresorna radna grupa protiv politizacije institucija (Interagency Weaponization Working Group), koja se sastaje najmanje od maja, okupila je između ostalih zvaničnike iz Bijele kuće, Kabineta direktora nacionalne obavještajne službe, Centralne obavještajne agencije (CIA), Ministarstava pravde i odbrane, Federalnog istražnog biroa (FBI), Ministarstva unutrašnje bezbjednosti, Poreske uprave (IRS) i Federalne komisije za komunikacije (FCC), navodi se u dva dokumenta u koja je Rojters imao uvid.
Tramp je na dan inauguracije, u januaru, potpisao izvršnu naredbu kojom je naložio državnom tužiocu da sarađuje s drugim federalnim agencijama “radi identifikovanja i preduzimanja odgovarajućih mjera za ispravljanje prethodnih zloupotreba od strane federalne vlade povezanih s politizacijom sprovođenja zakona i obavještajnih službi”.
Državna tužiteljka Pam Bondi i direktorica nacionalne obavještajne službe Tulsi Gabard ranije ove godine najavile su formiranje posebnih timova unutar svojih institucija kako bi “iskorijenili” one za koje tvrde da su zloupotrebljavali državnu moć protiv Trampa.
Nedugo pošto je Rojters u ponedjeljak zatražio komentar od pomenutih institucija, televizija Foks njuz objavila je vijest o postojanju ove grupe, navodeći citirajući Gabard koja je kazala da je ona “formirala tu radnu grupu”. Ključni detalji iz Rojtersove priče do sada nijesu bili objavljeni.
Nekoliko američkih zvaničnika potvrdilo je za Rojters postojanje Međuresorne radne grupe navodeći da je svrha grupe sprovođenje Trampove izvršne naredbe.
“Vaše izvještavanje nije ništa novo”, izjavio je jedan zvaničnik Bijele kuće koji je želio da ostane anoniman.
Portparolka Kancelarije direktora nacionalne obavještajne službe (ODNI) Olivija Kolman rekla je: “Amerikanci zaslužuju vladu posvećenu depolitizaciji, deeskalaciji i koja se brine da se moć nikada više ne okrene protiv naroda kojem je namijenjena da služi.”
Postojanje međuresorne grupe pokazuje da su napori administracije da upotrijebi moć države protiv Trampovih navodnih neprijatelja širi i sistematičniji nego što se ranije izvještavalo. Takve međuresorne grupe u vladi obično služe za usklađivanje politika administracije, razmjenu informacija i dogovaranje zajedničkih poteza.
Misija međuresorne grupe, kako je rekao izvor, jeste “u suštini da se obračuna s dubokom državom”. Taj izraz Tramp i njegovi pristalice koriste da označe predsjednikove navodne neprijatelje iz Obamine i Bajdenove administracije, kao i iz njegove prve predsjedničke administracije.
Rojters nije mogao da utvrdi u kojoj je mjeri ova grupa sprovela svoje planove u djelo, niti da potvrdi da li je Tramp lično uključen u njen rad.
Razgovarali o Faučiju i Komiju
Prema riječima izvora, među osobama o kojima se raspravljalo unutar međuresorne grupe bili su bivši direktor FBI-a Džejms Komi, Entoni Fauči, Trampov glavni medicinski savjetnik tokom pandemije kovida, kao i bivši visoki američki vojni komandanti koji su sprovodili naređenja o obaveznoj vakcinaciji pripadnika oružanih snaga. Rasprave o mogućim metama obuhvatile su, osim sadašnjih i bivših državnih službenika, i sina bivšeg predsjednika Džoa Bajdena, Hantera, naveo je izvor.
Visoki zvaničnik Kancelarije direktora nacionalne obavještajne službe (ODNI) osporio je te tvrdnje, rekavši da “ne postoji ciljanje bilo koje pojedinačne osobe radi odmazde”.
“Grupa se jednostavno bavi analizom dostupnih činjenica i dokaza koji mogu ukazivati na postupke, izvještaje, agencije, pojedince itd. koji su na nezakonit način zloupotrijebili vladu radi sprovođenja političkih napada”, rekao je taj zvaničnik.
Rojters je pregledao više od 20 vladinih dokumenata i identifikovao imena 39 osoba uključenih u međuresornu grupu. Pet dokumenata odnosilo se direktno na tu grupu, pet na Radnu grupu za politizaciju institucija koju je Pam Bondi najavila u februaru, a devet na manju podgrupu zaposlenih iz Ministarstva pravde i nekoliko drugih agencija, koja se i dalje bavi napadom Trampovih pristalica na Kapitol 6. januara 2021. godine.
Izvor je naveo da važnu ulogu u međuresornoj grupi ima advokat Ministarstva pravde Ed Martin, koji u maju nije uspio da dobije podršku Senata za imenovanje na funkciju državnog tužioca u Vašingtonu, pošto su zakonodavci izrazili zabrinutost zbog njegovog podržavanja učesnika nereda 6. januara. Martin, koji takođe nadgleda Bondiinu radnu grupu za “politizaciju” u Ministarstvu pravde, obavlja funkciju službenika za pomilovanja u tom ministarstvu.
Među osobama koje rade u okviru grupe ili sarađuju s njom nalaze se protivnici obavezne vakcinacije protiv kovida-19, kao i oni koji podržavaju Trampove tvrdnje da mu je predsjednička pobjeda 2020. godine bila ukradena, pokazuje analiza njihovih naloga na društvenim mrežama i javnih izjava, koju je sproveo Rojters.
Portparol Ministarstva pravde potvrdio je da su Pam Bondi i Tulsi Gabard dobile Trampovo naređenje da sprovedu reviziju navodnih akata “politizacije” iz prethodnih administracija, ali nije komentarisao konkretne aktivnosti Međuresorne radne grupe.
Rojters nije mogao da utvrdi da li grupa ima ovlašćenja da preduzima bilo kakve mjere ili da nalaže agencijama da djeluju, ili je njena uloga isključivo savjetodavna.
Rusko uplitanje u izbore i napad na Kapitol
Izvor je naveo da je zvaničnik Kabineta direktora nacionalne obavještajne službe Pol Meknamara vodeća figura u međuresornoj grupi. Meknamara je penzionisani oficir američkih marinaca i pomoćnik Tulsi Gabard. Prema dva dokumenta, on je među najmanje deset zvaničnika ODNI-ja povezanih s međuresornom grupom. Meknamara nije odgovorio na Rojtersov upit za komentar.
Senatori iz obje stranke već su izrazili zabrinutost zbog djelovanja grupe; republikanci i demokrate su ovog mjeseca odobrili zakon o budžetu za odbranu koji uključuje odredbu kojom se od Gabard zahtijeva da objelodani članove te grupe, njihove funkcije, izvore finansiranja i način na koji su dobili bezbjednosne provjere.
Izvor navodi da je grupa bila obaviještena da je Kabinet direktora nacionalne obavještajne službe, koji nadgleda zajednicu američkih obavještajnih službi sastavljenu od 18 agencija, počeo da koristi takozvane “tehničke alate” za pretragu neklasifikovane komunikacione mreže u potrazi za dokazima o postojanju “duboke države”, te da se nada da će pretragu proširiti i na povjerljive mreže poznate kao Secure Internet Protocol Router Network (SIPRnet) i Joint Worldwide Intelligence Communications System (JWICS).
Zvaničnik ODNI-ja osporio je ove tvrdnje, rekavši da su “neprecizne” i da to “nije način na koji sistemi funkcionišu”. Rojters nije mogao da dođe do nezavisnih informacija o navedenim alatima.
“Jedan od glavnih ciljeva na kojima su insistirali” u međuresornoj grupi, rekao je izvor, bilo je uklanjanje zvaničnika koji su učestvovali u istrazi o ruskom miješanju u izbore 2016. godine i u izradi obavještajne procjene SAD iz 2017, kojom je zaključeno da je Moskva pokušala da utiče na ishod izbora u Trampovu korist.
Gabard je u julu izjavila da je grupa DIG pronašla dokumenta koja, kako tvrdi, pokazuju da je bivši predsjednik Barak Obama naredio obavještajnim službama da fabrikuju procjenu iz 2017. godine - optužbu koju je Obamin portparol odbacio kao “besmislenu”.
Zaključak obavještajne procjene iz 2017. godine potvrđen je dvostranačkim izvještajem senatskog odbora za obavještajna pitanja objavljenim u avgustu 2020. i revizijom koju je ranije ove godine naložio direktor CIA Džon Retklif.
Još jedna tema kojom se bavila međuresorna grupa bila je odmazda zbog krivičnog gonjenja učesnika nereda 6. januara, rekao je izvor. Pam Bondi je zadužila Radnu grupu Ministarstva pravde da preispita procese vođene protiv učesnika napada. Neki od dokumenata koje je pregledao Rojters pokazuju da se manja podgrupa službenika iz više državnih institucija redovno sastajala na tu temu. Ministarstvo pravde, međutim, u saopštenju za Rojters negiralo je da postoji posebna grupa posvećena događajima od 6. januara.
Prema izvoru, među drugim pitanjima o kojima se raspravljalo bili su dosijei Džefrija Epstina, suđenja Trampovim savjetnicima Stivu Benonu i Piteru Navaru, kao i mogućnost oduzimanja bezbjednosnih dozvola transrodnim američkim zvaničnicima. Rojters nije mogao nezavisno da potvrdi da su ta pitanja zaista bila predmet rasprave.
Zvaničnik Bijele kuće rekao je da “Epstinovi dosijei nijesu bili dio razgovora”, te je osporio način na koji je Rojters opisao fokus radne grupe.
Visoki zvaničnik ODNI-ja takođe je negirao da su u grupi raspravljali o Epstinovim dosijeima, oduzimanju bezbjednosnih dozvola transrodnim zvaničnicima ili o slučajevima Benona i Navara.
Benon nije odgovorio na zahtjev za komentar, dok je Navaro izjavio da njegov slučaj predstavlja primjer Bajdenove “politizacije državnog aparata”.
Trampovi lojalisti
Pet dokumenata koji se odnose na međuresornu grupu ukazuju na umiješanost najmanje 39 sadašnjih i bivših zvaničnika iz različitih državnih institucija.
Neki od ljudi s popisa koji je Rojters sastavio na osnovu pregledanih dokumenata povezanih s međuresornom grupom širili su Trampove tvrdnje o izbornoj prevari.
Jedan od njih je bivši državni sekretar Zapadne Virdžinije, Endrju Mekoj “Mek” Vorner, navodi se u dva dokumenta. Vorner, koji sada radi kao advokat u Odjeljenju za građanska prava Ministarstva pravde, tvrdio je tokom svoje kampanje za guvernera Zapadne Virdžinije 2023. da je CIA “ukrala” izbore 2020. od Trampa.
U još dva dokumenta pojavljuju se i najmanje četiri zvaničnika Bijele kuće, jedan pomoćnik potpredsjednika Džej-Di Vensa i najmanje sedam službenika Ministarstva pravde, među kojima i bivši agent FBI-a Džared Vajs, koji je krivično gonjen zbog učešća u napadu 6. januara, a sada je član Bondine radne grupe u Ministarstvu pravde.
Dva dokumenta pokazuju da su u rad međuresorne grupe bila uključena i dvojica oficira CIA-e, ali Rojters nije uspio da utvrdi kakvu su ulogu mogli imati u toj grupi. CIA je zakonski spriječena da sprovodi operacije protiv američkih državljana ili unutar teritorije SAD, osim u veoma ograničenim i posebno određenim okolnostima.
Zvaničnici drugih saveznih agencija koje imaju određenu ulogu u međuresornoj radnoj grupi - uključujući Federalnu komisiju za komunikacije (FCC), Federalni istražni biro (FBI) i Poresku upravu (IRS) - nijesu odgovorili na zahtjeve za komentar. Ministarstvo odbrane (DOD) takođe nije odgovorilo.
Portparol Ministarstva za unutrašnju bezbjednost (DHS) izjavio je da ta agencija sarađuje s drugim federalnim institucijama “na ispravljanju štete koju je nanijela prethodna administracija”.
Priredila: N. B.
Bonus video:
