Skoro dvije trećine studenata doživjelo je najmanje jedan od oblika traumatičnih iskustava u toku djetinjstva, kazala je šefica Svjetske zdravstvene organizacije (SZO) u Crnoj Gori Mina Brajović.
Ona je “Vijestima” rekla da su istraživanje radili SZO, Ministarstvo zdravlja i Institut za javno zdravlje, a da je ono dio šireg istraživanja o rasprostranjenosti te pojave u Evropi, koji je nedavno objavila centrala te organizacije.
“U prosjeku, svaki treći ispitanik je doživio emotivno, dok je gotovo svaki četvrti ispitanik žrtva fizičkog zlostavljanja. U Crnoj Gori djeca su češće žrtve emotivnog zanemarivanja (27 odsto), nego u pojedinim zemljama EURO regiona koje su sprovele slična istraživanja (18,4 odsto). Gotovo svaki četvrti ispitanik potvrdio je da je u porodici doživio nasilničko ponašanje prema majci, dok 11,9 odsto njih potiče iz porodica koje je obilježio određeni problem sa alkoholom. Gotovo u svim slučajevima, dječaci su češće žrtve nekog od ovih negativnih iskustava, pa čak i kada je riječ o seksualnom zlostavljanju“, kazala je ona.
U Crnoj Gori djeca su češće žrtve emotivnog zanemarivanja (27 odsto), nego u pojedinim zemljama EURO regiona koje su sprovele slična istraživanja (18,4 odsto)
„Rezultati istraživanja sprovedenog potvrdili su nedvosmislenu vezu između negativnih iskustava u djetinjstvu i rizičnih ponašanja, kao što su zloupotreba alkohola i narkotika, pušenje i seksualno rizična ponašanjima. Na primjer, fizičko zlostavljanje je povezano sa povećanim rizikom od pušenja, korišćenja droge i pokušaja samoubistva“, kazala je Brajović.
Takva traumatična iskustva, prema njenim riječima, ostavljaju ožiljke koji čine čovjeka ranjivim na probleme sa kojima se susreće kasnije tokom života: “Ne treba zaboraviti da traumatična iskustva u djetinjstvu negativno definišu potencijale djeteta-žrtve da se uspješno ostvari kao odrasla osoba u obrazovnom, intelektualnom i ekonomskom smislu. I nerijetko žrtva iz djetinjstva postaje nasilnik u zrelom dobu“.
Situacija nije zavidna ni globalno pa raspoloživi epidemiološki podaci i procjene SZO ukazuju da se na globalnom nivou dešava tiha epidemija zlostavljanja djece. “Prema procjenama SZO, najmanje 18 miliona djece u EURO regionu biće predmet raznih vidova zloupotrebe i zanemarivanja tokom djetinjstva”.
Rane iz djetinjstva otvaraju se kad-tad
Djeca, čiji su roditelji razvedeni ili žive odvojeno, skoro devet puta su više izložena rizičnom suicidnom ponašanju u odnosu na djecu koja potiču iz funkcionalne porodice
Ona je rekla da su djeca, čiji su roditelji razvedeni ili žive odvojeno, skoro devet puta više izložena rizičnom suicidnom ponašanju u odnosu na djecu koja potiču iz funkcionalne porodice. Ona odrastaju sa dvostruko većom vjerovatnoćom da će pušiti, konzumirati alkohol i narkotike ili da će biti sklona promiskuitetnom ponašanju. Brajović je kazala da je na nedavno završenom regionalnom sastanku SZO za Evropu, koji je okupio ministre zdravlja iz Evrope, prezentovan Evropski izvještaj o prevenciji negativnih iskustava u djetinjstvu.
„Dokazi prezentirani u izvještaju potvrđuju da je neophodan organizovani, kontinuirani i sistematičan društveni odgovor kako bi se efikasno djelovalo na uzroke nasilja nad djecom i njihovi životi učinili bezbjednijim“, kazala je ona. Brajović je rekla da se godinama unazad zanemarivala prevencija, i da se sistem bavio „liječenjem rana“, ali da je sada odlučeno da treba napraviti zaokret i maksimalno se fokusirati prevenciju.
Nasilje je češće u siromašnim familijama
Šefica SZO je rekla da je velika vjerovatnoća da ta traumatična iskustva u značajnoj mjeri doprinesu daljoj eskalaciji epidemije hroničnih nezaraznih bolesti.
„Negativna iskustva u djetinjstvu duboko ukorijenjena i determinisana uslovima u kojima se osoba rađa, živi, raste i razvija, školuje i radi. Ova traumatična iskustva, kao vodeći uzrok nejednakosti u zdravlju i socijalne nepravde u društvu, češće i više pogađaju djecu koja potiču iz porodica lošijeg društveno – ekonomskog statusa. Rezultati istraživanja su potvrdili direktnu povezanost između nižeg nivoa obrazovanja i nezaposlenosti i većeg rizika da djeca budu žrtve emotivnog i fizičkog zlostavljanja, kao i mentalnog zanemarivanja“, kazala je ona
Bonus video:
