Na ljekove u apotekama koji se dobijaju uz recept, medicinska sredstva, kao medikamente u bolnicama i domovima zdravlja iz budžeta je prošle godine potrošeno oko 83,36 miliona eura, što je za oko 19 miliona više u odnosu na godinu ranije.
Prema analizi Fonda za zdravstveno osiguranje (FZO), posljednjih godina prisutan je porast potrošnje ljekova koji opterećuje finansije zdravstvenog sistema, a posredno i ukupne javne finansije.
Tako je 2012. godine na medicinska sredstva i ljekove koje građani dobijaju na recept, kao i one koji se daju tokom liječenja i u zdravstvenim ustanovama potrošeno 37.014.470 eura. U analizi FZO piše da je te godine na ljekove na recept potrošeno oko 16,44 miliona, a na medikamente u javnim zdravstvenim ustanovama oko 20,16. Neizimirene obaveze FZO na kraju te godine bile su oko 4,5 miliona.
Prema analizi, sedam godina kasnije, u 2019, na medikamente koji se dobijaju u apotekama uz ljekarski recept potrošeno je oko 43,4 miliona eura, dok su javnim ustanovama isporučeni ljekovi vrijedni oko 38,2 miliona.
Dug FZO na kraju prošle godine narastao je na oko 23,7 miliona eura.
Za sve to vrijeme, porasli su i troškovi za medicinska sredstva koja se izdaju na recept. U te svrhe 2012. potrošeno je nešto više od 400.000 eura, a lani 1,64 miliona...
Na ljekove i medicinska sredstva koji se dobijaju u apotekama na recept, ali i ona koja se isporučuju zdravstvenim ustanovama, lani je potrošeno 83.359.810 eura, a godinu ranije 64.223.274.
Iz FZO u analizi podsjećaju da je pravo na zdravstvenu zaštitu, koje podrazumijeva i dostupnost ljekova, osnovna pretpostavka za otvarivanje zdravlja kao osnovnog ljudskog prava.
“Ljekovi imaju značajnu ulogu u različitim aspektima zdravstvene zaštite i, ukoliko su dostupni, kvalitetni i pravilno upotrijebljeni, mogu rješavati mnoge zdravstvene probleme... S obzirom na stalno rastuće troškove, izlaz iz takve situacije i kontrolu troškova moguće je pronaći jedino preciznom zdravstvenom politikom koja će, osim regulacije u njihovoj potrošnji, zahtijevati definisanje jasne cjenovne politike, kao i najviši stepen odgovornosti pri potrošnji kako korisnika, tako i pružaoca zdravstvenih usluga”, istakli su iz te ustanove.
Evropske zemlje troše više po glavi stanovnika
Iz FZO podsjećaju da posljednjih pet godina raste i potrošnja ljekova po glavi stanovnika, koja uključuje i sve ono što građani direktno iz džepa plate u apotekama.
“Potrošnja po glavi stanovnika je u 2014. iznosila 100,17 eura, a četiri godine kasnije 137,76. Upoređujući podatke o potrošnji, u 2018. došlo je do porasta za 27,24 odsto u odnosu na 2014”.
Još nisu poznati podaci o potrošnji ljekova po glavi stanovnika za prošlu godinu, koje redovno objavljuje Agencija za ljekove i medicinska sredstva.
Uporedni podaci u regionu i Evropi pokazuju da se u Crnoj Gori troši manje ljekova po glavi stanovnika u odnosu na okruženje, ali i razvijene evropske zemlje.
Na primjer, u Crnoj Gori je tokom 2017. godine potrošeno 124 eura po glavi stanovnika za ljekove, u Hrvatskoj 193.50, Srbiji 138.38, Sloveniji oko 450...
U Holandiji je te godine potrošeno oko 342 eura po glavi stanovnika za ljekove, Norveškoj oko 399, a u Italiji 515.77.
Građanin podigne 8,65 recepata godišnje
Ljekovi na recept u toku 2016. godine izdavali su se u 53 državne apoteke, dok su naredne tri godine osiguranici mogli to pravo da ostvaruju i u privatnim, sa kojima je FZO sklopio ugovor.
Tokom 2019. godine je realizovano ukupno 5.477.750 recepata što predstavlja povećanje od 8,55 odsto u odnosu na 2018. godinu.
Kazali su da se prosječni troškovi po osiguraniku kreću od 39.69 eura u 2016. godini, do 68.52 eura u prošloj.
Prema analizi, prosječna vrijednost po receptu lani je iznosila 7,92 eura što je za 15,84 odsto više u odnosu na godinu ranije.
Osiguranici su prošle godine u prosjeku u apotekama realizovali 8,65 recepata, a poređenja radi, 2016. godine 6,83.
“Prosječna vrijednost po osiguraniku i prosječan broj recepata po osiguraniku u privatnim apotekama se u 2019. i 2018. godini u odnosu na 2017. godinu značajno povećao. Jedan od razloga je to što se od 2018. godine mogu u privatnim apotekama realizovati i recepti na kojima je propisana insulinska terapija”, navodi se u analizi.
Najviše se troše ljekovi protiv kardiovaskularnih bolesti
Iz Agencije za ljekove i medicinska sredstva (CALIMS) ranije su “Vijestima” kazali da rast potrošnje ljekova nije samo naša specifičnost, već je globalno prisutna.
„Na primjer, u zemljama Evropske unije godišnji prosjek porasta potrošnje ljekova iznosi oko 3,8 odsto. Razlozi leže u činjenicama produženja životnog vijeka i demografskih promjena, odnosno starenja populacije, što je povezano sa većom incidencom pojednih bolesti“.
Iz CALIMS-a su odgovorili da do porasta u potrošnji ljekova dolazi i zbog novih bolesti koje su posljedica savremenog načina života, povećanja rezistencije na postojeće ljekove što dovodi do potrebe za uvođenjem novih terpija, ali i činjenici da se sprovode razni preventivni programi i da su danas dostupne dijagnostičke metode koje dovode do porasta broja otkrivenih i liječnih pacijenata, odnosno uvođenja terapije u ranijim fazama bolesti.
Promet u trgovini na malo farmaceutskim i kozmetičkim proizvodima veći je za 44,7 odsto u odnosu na mart 2019. godine, dok je za 22,6 odsto veći u odnosu na februar 2020. godine, saopštio Monstat
Prema njihovim podacima, u Crnoj Gori se najviše koriste ljekovi protiv kardiovaskularnih bolesti i 2017. godine je preko 50 odsto smrti bilo uzrokovano upravo tim oboljenjima. Kazali su da potrošnja ljekova protiv kardiovaskularnih bolesti svake godine bilježi porast.
U posljednjih šest godina, tvrde, potrošnja ljekova iz ove grupe čini oko 34 odsto ukupne potrošnje...
Iz CALIMS-a su rekli i da se najviše novca izdvaja za liječenje malignih bolesti. Tokom 2018. godine, prema objedinjenim podacima 15 veledrogerija, građani su potrošili preko 85 miliona eura na ljekove.
U apotekama se sada troši više nego u bolnicama
Ukupna potrošnja ljekova i medicinskih sredstava izdatih na recept u državnim i privatnim apotekama, kao i javnim ustanovama, u 2019. godini iznosila je oko 83,34 eura, što je za oko 29,80 odsto više u odnosu na 2018, a u poređenju sa 2016. godinom veća je za više od 68 odsto...
Iz FZO su naglasili da je kod potrošnje ljekova izdatih na recept prisutan trend stalnog rasta, iz godine u godinu. Kazali su i da isporučena vrijednost ljekova u javnim zdravstvenim ustanovama bilježi rast do 2015. godine, kada dolazi do smanjenja, da bi nakon toga došlo do ponovnog rasta.
“Potrošnja ljekova i medicinskih sredstava u apotekama je manja u odnosu na iskoruku u javnim zdravstvenim ustanovama tokom 2012, 2013, 2014. godini, dok je od 2015. godine potrošnja u apotekama veća u odnosu na isporuku u javnim ustanovama i taj trend se nastavlja i u narednim godinama”, piše u analizi.
Bonus video:
