Dva najveća korupcionaška planska dokumenta - detaljni urbanistički planovi “Budva centar“ i “Bečići“ koji su doveli do betoniranja najatraktivnijih djelova i milionskih prihoda građevinske mafije, mogao bi staviti van snage onaj ko ih je i usvojio i zdušno branio - DPS, uz pomoć nove odborničke većine.
Da je odzvonilo planovima donesenim u vrijeme kada je Budvom vladao DPS, da se zaključiti iz poruke koju je sa skupštinske govornice izrekao premijer Duško Marković, navodeći da će pribaviti mišljenje lokalne uprave.
“Nova državna strategija u oblasti planiranja prostora biće iskazana kroz izradu i donošenje samo dva državna planska dokumenta koji će strateški odrediti cijelu teritoriju naše države, a njihova izrada uveliko je u toku. To su Prostorni plan Crne Gore i Plan generalne regulacije Crne Gore. U postupku izrade Plana generalne regulacije sagledati i analizirati i planska rješenja DUP-ova ‘Budva - Centar’ i ‘Bečići’, kazao je premijer, ocijenivši da je riječ o, najblaže rečeno, neadekvatnim planskim rješenjima, čija je primjena dovela do problema u prostoru i narušavanja ambijentalnog sklada.
On je najavio mogućnost i stavljanja van snage oba planska dokumenta, na čemu su godinama unazad insistirale odnedavno opozicione partije u Budvi - Demokrate i URA, ali i nezavisni odbornik Stevan Džaković koji je sada dio nove odborničke većine - DPS, SD i Crnogorska.
Marković je pojasnio da zakon nudi mogućnost zabrane građenja, ali i stavljanja van snage planova, ako u proceduri izrade Plana generalne regulacije dođe do očekivane procjene o neophodnosti zaštite prostora obuhvaćenog važećim, neadekvatnim planovima.
“Vlada će uvažavajući zakonska ovlašćenja, ali i uz pribavljanje mišljenja lokalne samouprave i stručnog planerskog tima, osvijetliti sve izazove ovog pitanja i donijeti odluku za dobro ove i budućih generacija Budve“, kazao je on. U tome bi ga mogla preduhitriti nova većina u Budvi, koja bi već na prvom narednom skupštinskom zasjedanju mogla inicirati donošenje odluke o uvođenju moratorijuma, ako i dalje Crnogorska i Džaković insistiraju na stavovima koje su promovisali prethodnih godina o štetnosti planskih dokumenata. Čini se da podrška DPS-a nije sporna nakon premijerovih jasnih stavova.
Moratorijumi uvođeni i ukidani
Da je građevinski biznis uvijek pobjeđivao namjere da se priobalni potez zaštiti od betoniranja, svjedoči i to da su u prethodne tri i po godine uvođeni moratorijumi, ali i ukidani, što je dovodilo do političkih kriza u Budvi.
DUP “Budva centar“, zajedno sa DUP-om “Petrovac“, koalicija Demokrate, DF, URA, SDP, DEMOS i SNP stavila je van snage odmah nakon preuzimanja vlasti 2017. Punih dvije godine u pojasu od Avale do Zavale i uskom dijelu uz plažu u Petrovcu mogli su se graditi isključivo hoteli visoke kategorije. Međutim, nakon ukidanja moratorijuma - uslijedila je ekspanzija gradnje. Drugi pokašaj uvođenja moratorijuma, nakon što je izdato na desetine odobrenje za gradnju stambenih zgrada, vila i apartmanan za tržište, propao je u oktobru prošle godine, što je dovelo i do najveće krize u tada vladajućoj koaliciji - Demokrate, DF, Crnogorska, URA, DEMOS i SDP.
Koalicija se praktično podijelila nakon što je Džaković inicirao zabranu gradnje u Bečićima - na burnoj skupštinskoj sjednici predlog je podržalo još 12 odbornika - osam iz Demokrata, tri iz Crnogorske i jedan iz URA, dok su protiv bili odbornici DPS-a, SD-a, jedan iz DF-a, dok su preostalih četiri odbornika DF i nezavisni Goran Pejović bili uzdržani.
Tada je raskol unutar koalicije odbornik Demokrata i bivši gradonačelnik Dragan Krapović nazvao pobjedom građevinske mafije... Osam mjeseci kasnije, odluku da potpiše inicijative Crnogorske i DPS-a za smjenu gradonačelnika Marka Carevića i šefa parlamenta Krsta Radovića u svojoj prvoj izjavi Džaković je pravdao time da DF i Demokrate primjenjuju kriminalna planska dokumenta.
I dok dva mjeseca traje kriza, a administracija novog gradonačelnika Nikole Divanovića (DPS) vodi bitku za debokladu računa, kratak period do izbora i turbulencije u gradu koriste brojni graditelji - za dobijanje dozvole za gradnju, jer i pored velike krize izazvane pandemijom - građevinski biznis jedini cvjeta.
Oba planska dokumenta nezakonita
Jedan od razloga zbog kojeg bi se oba planska dokumenta stavila van snage je i to što su oba nezakonito donesena i što im je rok važenja istekao prije šest godina.
“Vijesti” su prošle godine, pozvavši se na dokument koji je “isplivao” iz arhive Opštine, objavile da je mimo zakona usvojen ključni planski dokument - Izmjene i dopune DUP-a “Budva - centar”, koji je odgovoran za urbanistički haos i gradnju solitera i kula na najatraktivnijem dijelu metropole turizma. Obrađivač plana - projektni biro “Del projekt“ iz Budve, još prije devet godina pisano je obavijestio Opštinu Budva i Ministarstvo održivog razvoja da im Arhitektonski fakultet Univerziteta u Beogradu, profesora Miodraga Ralevića kome je povjerena izrada, nije dostavio Nacrt plana na uvid i da “ne znaju da li je urađen u skladu sa Zakonom i programskim zadatkom”.
Uprkos upozorenjima “Del projekta”, Skupština opštine Budva u avgustu 2011. godine donosi izmjene i dopune DUP-a “Budva - centar”, a prethodno zeleno svjetlo daje i resorno Ministarstvo.
Time su omogućene drastične promjene u priobalnom prostoru i Budva je praktično pretvorena u grad kula.
Sve je počelo dolaskom nove gradske DPS vlasti 2005. godine, koja odlučuje da promijeni Budvu. U oktobru 2008. usvaja se kontroverzni DUP “Budva centar”, koji je imao rok važenja pet godina.
Izrada je povjerena Ralevićevom Arhitektonskom fakultetu, koji je ponudio četiri koncepta razvoja Budve - model primorskog grada, model Kompakt grada, model Vrtnog grada i model Grada kula.
Od ponuđenih rješenja, prihvaćen je Grad kula - urađen po modelu turističkih centara Vankuvera i Long biča.
Međutim, nije se dugo čekalo na izmjenu plana, pa Opština Budva samo dvije i po godine kasnije odlučuje da izmijeni i dopune tog DUP-a. Iako je u prvi mah izgledalo da će se izmjene odnositi samo na nekoliko manjih lokacija, u stvarnosti je bilo sasvim drugačije - povećava se spratnost na brojnim parcelama na Slovenskoj plaži, obodima plaže Mogren i izlazi se u susret mještanima, iza kojih je stajao građevinski lobi, da im se na imanjima ucrtaju kompleksi zgrada.
Po želji investitora i za svoj džep
Brojne malverzacije pratirle su izradu planskog dokumenta, a još za vrijeme DPS vlasti funkcioneri te partije javno su govorili da u Budvi postoje ljudi koji uzimaju pare da bi ucrtavali i ispunjavali želje investitorima.
Slično je bilo i sa DUP-om za Bečiće koji je donesen prije deceniju, mimo zakona, ali se tadašnja lokalna DPS vlast i Vlada nijesu obazirali na to, već su izdavali dozvole i uništavali mjesto sa jednom od najljepših plaža na crnogorskoj obali.
Još 2011. godine, urbanistička inspektorka tadašnjeg Ministarstva uređenja prostora i zaštite životne sredine konstatovala je da DUP “Bečići” nije donesen u skladu sa tadašnjim Zakonom o uređenju prostora i izgradnji objekata, a njen zapisnik su “Vijesti” objavile prošle godine, nakon što je “isplivao” iz arhive Opštine.
Plan je uradio Arhitektonski fakultet Univerziteta u Beogradu, na čelu sa Ralevićem.
Mnogi tvrde da su tim DUP-om Bečići pretvoreni u građevinsko ruglo, a činjenica da njime nije propisana spratnost kao obavezujući već preporučeni parametar, govori da su se gradili soliteri gdje im nije mjesto.
Inspektorka je u zapisniku utvrdila da Arhitektonski fakultet nije mogao da izradi planski dokument, jer nije zaključen ugovor o tome.
Inspektorka konstatuje da uprkos svemu Ministarstvo uređenja prostora krajem decembra 2008. dalo saglasnost na planski dokument.
Skupština opštine Budva, glasovima tadašnje koalicije na čelu sa DPS-om, DUP “Bečići” je usvojila 30. decembra.
Izmjena i dopununama DUP-a “Bečići” planirana je još intenzivnija gradnja - čak 3,3 miliona kvadrata stambeno-poslovnih i hotelskih kapaciteta.
Bonus video:
