Pretpostavka je da je genetika ključni faktor visokog rasta stanovnika Dinarida, smatraju autori studije “Mapping the Mountains of Giants: Anthropometric Data from the Western Balkans Reveal a Nucleus of Extraordinary Physical Stature in Europe”.
Prema podacima te studije, Crnogorci su trenutno najviši osamnaestogodišnjaci na svijetu (182,9 cm), nadmašujući svoje vršnjake iz Holandije (182,4 cm).
Rukovodilac projekta dr Pavel Grasgruber sa Masarik univerziteta u Brnu kaže da su antropološka istraživanja obuhvatila populaciju od 47.158 pojedinaca (24.642 muškarca i 22.516 žena), a sprovedena su od 2010. do 2018.
Prema njegovim riječima, u studiji je učestvovalo 17 istraživača iz sedam država.
”Stanovnici Dinarida, pretežno populacija s prostora bivše Jugoslavije i stanovništvo jednog dijela Albanije, i ranije su bili poznati po neobično izraženoj tjelesnoj visini (na početku XX vijeka zabilježeno je da su Crnogorci bili najviši na svijetu). Međutim, u periodu nakon Drugog svjetskog rata došlo je do značajnog nedostatka podataka u vezi s ovom pojavom”, kazao je jedan od autora studije Bojan Mašanović, prodekan za nastavu na nikšićkom Fakultetu za sport i fizičko vaspitanje.
Kako su autori studije naveli, pošto se impresivna tjelesna visina populacije koja živi na Dinaridima ne može povezati ni s jednim opšte poznatim faktorom životne sredine, pretpostavljaju da je upravo genetika ključni faktor koji povezuje fizičke karakteristike predmetnog stanovništva s “efektima karakterističnim za haplogrupu I-M170 koji se ogledaju u jedinstvenim fizičkim karakteristikama”.
”S druge strane, imajući u vidu da su i nivo društveno-ekonomskog razvoja i kvalitet proteina u ishrani još uvijek suboptimalni, lokalni trend rasta ima potencijal da se nastavi u budućnosti”, smatraju autori pomenute studije.
”Prema najnovijim podacima koji su, u okviru ove studije, ponuđeni naučnoj i opštoj javnosti, momci iz Crne Gore, trenutno su najviši osamnaestogodišnjaci na svijetu (182,9 cm), nadmašujući svoje vršnjake iz Holandije (182,4 cm). Regionalna analiza pokazuje nadasve drugačije rezultate, i to da su osamnaestogodišnjaci s područja Dalmacije još viši (183,7 cm), i da se, počevši od jadranske obale u Dalmaciji, preko Hercegovine, sve do centralnog dijela Crne Gore proteže kontinuirani pojas u kojem žive izuzetno visoki ljudi (>184 cm)”, kazao je Stevo Popović, vanredni profesor na Fakultetu za sport i fizičko vaspitanje, koji je takođe jedan od autora.
Naučna studija koja “sumira sve ključne socio-ekonomske, nutritivne i genetske podatke i nudi moguća objašnjenja za predmetni antropološki fenomen i posebnost fizičkih karakteristika stanovništva nastanjenog na Dinaridima”, objavljena je u prestižnom časopisu “Biology”.
Bonus video:
