Iako je epidemija hepatitisa A zvanično prijavljena u Herceg Novom i Kotoru, te opštine, ali i vrtići i škole, do juče popodne nijesu dobili preporuke od Instituta za javno zdravlje (IJZ) koje se odnose na suzbijanje i iskorjenjivanje ove zarazne bolesti.
Iz Opštine Kotor “Vijestima” je zvanično potvrđeno da od IJZ nijesu primili preventivne mjere za smanjenje broja zaraženih ili eliminisanje infekcije među stanovništvom. Izostalo je i saopštenje za javnost o načinu prenošenja i prevenciji obolijevanja od hepatitisa A.
Prema Zakonu o zdravstvenoj zaštiti, IJZ prati i analizira epidemiološku situaciju u zemlji, predlaže, organizuje i sprovodi preventivne i protivepidemijske mjere.
”Vijestima” je nezvanično potvrđeno da IJZ nije predložila inspekciji privremeno zatvaranje više ugostiteljskih objekata u kojima su identifikovani klasteri zaraženih, iako su epidemiološki podaci sa terena navodno pokazali da je hepatitis A potvrđen kod zaposlenih i posjetilaca koji su konzumirali hranu u tim restoranima.
Iz Uprave za inspekcijske poslove (UIP) “Vijestima” su prekjuče odgovorili da su u više navrata obavili inspekcijski nadzor sa epidemiolozima u vezi pojave hepatitisa A, ali nijesu odgovorili da li su i koji subjekti nadzora sankcionisani i zbog čega. Pojasnili su da su “prošle sedmice uzorkovani hrana i voda u ugostiteljskom objektu u kojem je bilo najviše slučajeva obolijevanja”, u saradnji sa IJZ i Upravom za bezbjednost hrane i da čekaju rezultate analize iz Zagreba.
Iz IJZ je prije dva dana “Vijestima” potvrđeno da su toj ustanovi prijavljene dvije epidemije hepatitisa A, u Herceg Novom i Kotoru, pojasnivši da su epidemiološka istraživanja još u toku i da se ne zna njen uzrok.
Prvu epidemiju IJZ prijavila je 14. septembra Higijensko-epidemiološke služba (HES) Herceg Novi, a prema podacima, počela je u toj opštini 1. septembra.
”Do momenta pristizanja prijave registrovano je 15 slučajeva obolijevanja. Od prijavljenog broja oboljelih hospitalizovano je bilo devet oboljelih. Druga epidemija hepatitisa A je prijavljena od HES Kotor. Prijava je u IJZ stigla 15. septembra 2022. godine. Prema podacima iz prijave mjesto na kom je epidemija registrovana je ugostiteljski objekat u Kotoru. Epidemija je počela 8. septembra 2022. godine (kada je i otkrivena)”, navodi se u odgovoru IJZ.
Iz IJZ su kazali i da je prvi sporadičan slučaj žutice prijavljen 21. jula ove godine, ne precizirajući koliko je inficiranih registrovano u julu i avgustu. Pojasnili su da je do 4. oktobra registrovano 27 zaraženih - 18 iz Herceg Novog, četiri oboljele osobe su iz Kotora, po dvije iz Budve i Nikšića i jedna iz Podgorice. Rekli su i da skorija obolijevanja možda još nijesu prijavljena jer je obično potrebno nekoliko sedmica da bi se utvrdilo da li je inficirana osoba dio epidemije ili sporadičan slučaj.
Epidemija hepatitisa A zvanično nije proglašena. Epidemiju, po zakonu, može proglasiti isključivo Ministarstvo, na predlog IJZ.
”Vijesti” su pitale i preduzeće za upravljanje morskim dobrom da li su tokom jula, avgusta i septembra analizirali kvalitet morske vode u Herceg Novom i Kotoru, šta su utvrdili i da li je u tom periodu u ovim opštinama utvrđeno neko odstupanje, odnosno da voda nije bila sanitarno ispravna.
Iz JP “Morsko dobro” odgovorili su da se na teritoriji Herceg Novog uzorkovanje vrši na 21 lokaciji i da su ispitivanja tokom ljetnjih mjeseci pokazala da je na većini lokacija voda odličnog kvaliteta, sanitarno ispravna i bezbjedna za kupanje i rekreaciju.
Istakli su da zakonski okvir propisuje da je potrebno raditi analize morske vode minimum jednom mjesečno, ali da su zbog povećanog broja turista na našoj obali tokom sezone radili analize na svakih 15 dana.
Oboljenje hepatitis A predstavlja zapaljenje jetre čiji je uzrok istoimeni virus. Prema podacima IJZ, simptomi bolesti su zamor, malaksalost, glavobolja i povišena tjelesna temperatura, a pored toga javlja se i gubitak apetita, mučnina, nagon na povraćanje.
”Pacijenti primjećuju da je mokraća tamnija, a stolica svjetlija. Poslije toga se javlja žutica (ikterus) vidljiva na beonjačama, koži i sluzokožama. Ovaj najkarakterističniji znak, po kome je oboljenje i dobilo ime (žutica) se ne mora ispoljiti. Infekcija ovim virusom može proći bez pojave bilo kakvih simptoma. To su asimptomatske infekcije. Blagi oblici i asimptomatske infekcije su naročito česti u dječjem uzrastu. Hepatitis A, za razliku od nekih drugih virusnih hepatitisa (hepatitis B, hepatitis C) je najčešće blago oboljenje koje nikada ne ostavlja trajne posljedice”, pojasnili su iz IJZ. Period inkubacije, odnosno vremenski period od ulaska virusa u organizam do pojave simptoma je od 15 do 45 dana, najčešće oko mjesec.
Prema podacima IJZ, infekcije hepatitisom A u našoj zemlji stalno prisutne, ali u umjerenom intenzitetu, dok se na svakih šest do deset godina registruju epidemije ovog oboljenja.
Bonus video:
