U narednom periodu očekuje porast broja oboljelih od koronavirusa, ali ne treba praviti paniku jer neće doći do dramatične situacije kao prije tri i po godine.
To je u razgovoru za “Vijesti” kazao prof. dr Zoran Radovanović, epidemiolog u penziji. Komentarišući to što su u Crnoj Gori registrovani novi sojevi koronavirus Eris i Forniks, Radovanović objašnjava da su u pitanju podvarijante, djeca, unuci i praunuci varijante Omikron.
“Posljednje dvije podvarijante jesu nešto drugačije, ali pripadaju Omikronu. On izaziva blaže simptome od vuhanskog soja i Delte. Mi smo prije tri godine bili djevičanska, osjetljiva populacija, a u međuvremenu je većina preležala bolest ili vakcinisana. Dakle, imamo prirodni ili vještački imunitet”, pojašnjava Radovanović.
On podsjeća da je Eris nastao u februaru u Kini, a Forniks u julu u Danskoj, zatim Izraelu, Velikoj Britaniji. Kaže da se prati brzina kojom se nove varijante rasijavaju, a statistika ukazuje da se bolest sporo udvostručava i da se ništa dramatično neće desiti, iako se blagi porast broja oboljelih očekuje.
Ipak, Radovanović ističe da je u pitanju sistemska bolest i da je bolje ne oboljeti od kovida jer svaki novi atak virusa napravi oštećenje.
“Neki pacijenti dobiju ‘dugi kovid’ koji prate malaksalost, iscrpljenost, zaboravnost ili ‘moždana magla’. Treba se čuvati, ali ne u mjeri da izbjegavamo sve društvene kontakte kao na početku pandemije. Stariji od 65 godina, hronični pacijenti, osobe na imunosupresivnoj terapiji, gojazni, dijabetičari, djeca na hemodijalizi treba da se vakcinišu”, kaže on.
Radovanović zaključuje da ne treba praviti paniku, ali da treba biti oprezan i svjestan da će virus biti tu sa nama.
Uništeno skoro pola miliona doza vakcine
Iz javne ustanove Apoteke Crne Gore “Montefarm” juče su “Vijestima” kazali da u skladištu imaju 147.618 buster doza vakcine Comirnaty Original/omicron BA 4-5, proizvođača Fajzer i 99.949 doza Vero-Cell vakcine Sinofarm.
Odgovorili su da je od početka vakcinacije protiv kovida uništeno 479.398 doza.
“Napominjemo da su uništene vakcine najvećim dijelom bile iz donacija koje je javni zdravstveni sistem primio tokom prethodne tri godine”, tvrde iz “Montefarma”.
Nacionalno stručno tijelo za imunizaciju (NITAG) objavilo je u junu nove preporuke za vakcinaciju stanovništva, za tri nivoa prioriteta. Grupu visokog prioriteta za vakcinaciju obuhvataju starije odrasle osobe iznad 60 godina, mlađe odrasle osobe uzrasta od 18 do 59 godina sa značajnim komorbiditetima kao što su dijabetes, bolesti srca i drugih sistema organa i izraženom gojaznošću, osobe sa imunosupresivnim stanjima kao što su osobe sa HIV-om i transplantiranim organima uključujući djecu stariju od šest godina, trudnice i zdravstvene radnike na prvoj liniji. Za tu grupu preporučuje se buster doza vakcine u intervalu od šest do 12 mjeseci od posljednje doze.
Grupu srednjeg prioriteta za vakcinaciju obuhvataju zdrave odrasle osobe od 18 do 59 godina bez komorbiditeta, djeca i adolescenti sa komorbiditetima i izraženom gojaznoću, kojima NITAG preporučuje primarne serije vakcinacije i jednu buster dozu.
Grupa niskog prioriteta za vakcinaciju su zdrava djeca i adolescenti od šest mjeseci do 17 godina.
IJZ: Poštovati mjere, klinička slika nije teža
Iz Instituta za javno zdravlje (IJZ) juče su saopštili da su njihove laboratorije potvrdile prve slučajeve infekcije podsojevima Omikron varijante koronavirusa, EG.5.1 (Eris) i FL1.5.1 (Forniks). Ističu da se u Kini, SAD, Južnoj Koreji, Portugalu i Španiji bilježi porast obolijevanja od tog virusa i da očekuju da će postati dominantan i u Crnoj Gori, kao što je to bio slučaj i sa prethodnim podsojevima.
“Kod podsojeva Eris i Forniks desila se mutacija na spajk proteinu, odnosno dijelu virusa koji olakšava ulazak virusa u ćeliju, te stoga ovi podsojevi potencijalno mogu izbjeći imuni odgovor stečen prethodnom prirodnom infekcijom ili vakcinacijom i usloviti pojačanu transmisiju (dovesti do rasta u broju oboljelih)”, objašnjavaju iz IJZ.
Tvrde da dijagnostički testovi, koji se koriste u zdravstvenim ustanovama, za sada dobro prepoznaju novoregistrovane podsojeve virusa.
Naglašavaju i da nema dokaza koji idu u prilog tome da novi podsojevi daju značajne promjene u težini kliničke slike.
“Odnosno nema dokaza koji idu u prilog tome da ova dva podsoja virusa mogu da uzrokuju pojavu ozbiljnijih formi bolesti ili povećanje smrtnosti kod inficiranih lica u odnosu na one koje su izazivale njihove skorije (prethodne) varijante.”
Iz IJZ su apelovali na građane da poštuju važeće mjere, posebno da nose zaštitne maske u zdravstvenim ustanovama i ustanovama socijalne i dječje zaštite. Podsjećaju da osobe zaražene koronavirusom treba da nose zaštitnu masku (N95 ili FFP2) sedam dana od dana dobijanja pozitivnog rezultata testa, uz poštovanje opštih protivepidemijskih mjera, što je i dalje na snazi kao jaka preporuka.
Neki pacijenti dobiju ‘dugi kovid’ koji prate malaksalost, iscrpljenost, zaboravnost ili ‘moždana magla’. Treba se čuvati, ali ne u mjeri da izbjegavamo sve društvene kontakte kao na početku pandemije. Stariji od 65 godina, hronični pacijenti, osobe na imunosupresivnoj terapiji, gojazni, dijabetičari, djeca na hemodijalizi treba da se vakcinišu”
Bonus video:
