Planina Ljubišnja još nije proglašena regionalnim parkom prirode, iako je Prostornim planom Crne Gore to trebalo da se uradi do 2020.
I u novom krovnom dokumentu prostornog planiranja, koji je nedavno usvojila Skupština Crne Gore, za period do 2040. predviđeno je proglašenje Ljubišnje regionalnim parkom prirode.
Poslije nacionalnih parkova, regionalni parkovi su druga zona zaštite, što bi ukoliko Ljubišnja dobije taj status zaustavilo njenu dalju devastaciju.
Penzionisani profesor geografije i turističke geografije mr Asim Kuhinja smatra da je neodgovorno što država do sada nije Ljubišnju proglasila parkom prirode, a skeptičan je da li će se to uraditi i u narednom periodu, jer bi to ugrozilo interese pojedinaca.
Njegova Nevladina organizacija “Mladost” ranije je prikupila oko 600 potpisa građana Pljevlja kako bi se od Skupštine opštine zahtijevalo da uputi Vladi inicijativu da se planina Ljubišnja proglasi za regionalni park prirode, ali ona nikad nije procesuirana.
Inicijativu nikada nisu predali lokalnom parlementu jer su, kako tvrdi Kuhinja, dobili sugestije da ne gube vrijeme jer neće proći, jer bi ugrozila interese Rudnika Šuplja stijena, koji na njenim obroncima kopa olovo i cink i “Vektre Jakić”, koja je godinama sjekla najbolja stable na ovoj planini.
“Ljubišnji je potrebna i neophodna zaštita koji bi joj donio status regionalnog parka”, kazao je Kuhinja koji često izlazi na vrhove te pitome planine.
Autor je stručne studije “Perspektive razvoja turizma na planini Ljubišnji”, a koautor je udžbenika “Turistička geografija Crne Gore”. Napisao je, jedinstven u Crnoj Gori, priručnik za planinare, kao i knjigu “Pljevlja kroz vijekove”.
Neprestano radi na promociji Ljubišnje, planine koja se odlikuje brojnim specifičnostima, sa bogatom florom i faunom i brojnim endemičnim vrstama, od kojih su neke, nažalost, na ivici istrebljenja.
Ljubišnja se nalazi u jugozapadnom dijelu pljevaljske Opštine, na granici prema Bosni i Hercegovini.
Iako je jedna od ljepših crnogorskih planina, o Ljubišnji se malo zna, a njeni prirodni potencijali dostupni su samo manjem broju ljudi - istinskim zaljubljenicima u prirodu. Nepoznata je čak i većini Pljevljaka, iako se od grada nalazi na svega pedesetak kilometara.
“Nakon što bi Ljubišnja bila proglašena regionalnim parkom ne bi više bilo stihijskog i neplanskog korišćenja prirodnih bogatstva naše opštine. Trebalo bi prvo zaštiti šumske komplekse planine Ljubišnje i izgraditi neophodnu infrastrukturu posebno putnu i riješiti vodosnabdijevanje. To je prva faza kroz koju mora da se prođe da bi se osmislio program na planini Ljubišnji”, rekao je Kuhinja.
Ističe da je Rudnik “Šuplja stijena” u značajnoj mjeri degradirao Ljubišnju u dijelu prema granici sa Bosnom i Hercegovinom.
Ljubišnja, smatra poznati pljevaljski profesor, u perspektivi treba da se razvija u jednu od najinteresantnijih planinskih regija sjeverne Crne Gore.
“U prostornom pogledu Ljubišnja čiji je naviši vrh 2.238 metara dominira ovim područjem i raspolaže prirodnim potencijalom treba da u budućoj razvojnoj perspektivi sa širim okruženjem izraste u zanačajan planinski centar zimskog i ljetnjeg turizma… Za razvoj ljetnjeg turizma naročito su povoljni klimatski i vremenski uslovi. Ljubišnja je pogodna i za viši oblik planinarenja, markiranim planinskim stazama moguće je doći iz više pravaca do najvećeg vrha Dernečišta. Planinarenje je moguće gotovo na svim dijelovima planine Ljubišnje koju karakterišu brojne kose, niski vrhovi, prevoji i vidikovci veoma povoljni za planinarske i kraće izletničke pohode. Razvijanje ove vrste planinarenja posebno omogućava šumska putna mreža izgrađena za eksploataciju drveta, tako da je od grada kolima moguće doći za relativno kratko vrijeme”, rekao je Kuhinja.
Kaže da je moguće organizovanje jednodnevnih i poludnevnih izleta na Ljubišnju, i da se sa planinskih vrhova Ljubišnje pruža impresivni pogled.
Najimpozantniji pogled se pruža sa Dernečišta, prema Kovaču, Liscu, Sinjajevini, Bjelasici, Komovima, Moračkoj kapi, Magliću, Durmitoru…
“Od Konjskog polja postoje pješačke staze prema Dernečištu, Maloj Ljubišnji, Vjeterniku, Kolijevci, Crvenom ždrijelu, Jelovom panju, prema seoskim naseljima koja gravitiraju kanjonu Tare, Meštrevcu, Vranovini, Slatini i Ograđenici… Zaista se radi o širokom spektru mogućnosti, koje pružaju uslove za realizaciju nekih elemenata turističkih kretanja, naročito rekreativnih”, istakao je Kuhinja.
Kaže da bi ispresijecani makadamski putevi koji su ranije služili za ekslopataciju drveta mogli poslužiti kao staze za planinski biciklizam, kao i da ova planina ima dobre uslove i za razvoj zimskog, seoskog, lovnog, ribolovnog turizma.
Pljevaljski profesor tvrdi da Ljubišnja ima samo jednu manu - nema nijedno jezero.
“Jedan od nedostataka Ljubišnje u budućoj turističkoj valorizaciji predstavlja to što ova planina nema nijedno jezero. Jedno od realnih rješenja za koje postoje uslovi je izgradnja vještačkog jezera. Ispod sjevernih padina Dernečišta na nadmorskoj visini od 1.710 metara nalazi se izvor Jezerac, čija je izdašnost dosta mala, ali bi mogao napajati jezero jer ne presušuje”, rekao je Kuhinja.
Kuhinja kaže da je prema legendi Ljubišnja dobila ime za vrijeme Hercega Stjepana Kosače.
“Kosača je krenuo u Mletke, po ženu za svoga sina. U povratku sa svatovima zanoćiše pod šatorima na nekoj od lijepih poljana. Kada je vjetar pomjerio veo sa djevojačkog lica, otkrivši njenu ljepotu, Kosača se tog trenutka zaljubio u mladu Latinku. Ujutro ga sin nađe u njenom šatoru. Razljućen i ponižen, pobježe od oca i pređe na stranu Turaka. I od tada ovu planinu nazvaše Ljubišnja (ljubi-snahu).
Idealna za skijanje, plan još u fioci
Kuhinja navodi da je Ljubišnja pogodna za razvoj skijaškog turizma, sa eventualnim formiranjem skijaških zona na njenim padinama.
“Srednji broj dana pod snijegom na Ljubišnji je 138, a sa snježnim pokrivačem većim od deset centimetara 120 do 150 dana. Srednji broj dana sa prekrivačem preko 20 centimetara je 76. Na padinama sjeverne ekspozicije postoje povoljni uslovi za izgradnju ski-staza i žičara. I pored malih količina padavina snijeg se zadržava dugo na većim visinama tako da bi se buduće ski-staze završavale u seoskim naseljima u podnožju Ljubišnje, Vrbi, Zauglinama i Popovom dolu…U zavisnosti od količine padavina pojedine ski-staze mogle bi se koristiti i do 160 dana u godini”, tvrdi Kuhinja.
Opština je, dodaje on, svojevremeno uradila projekat, prema kojem je na Ljubišnji trebalo da se izgradi osam skijaških staza.
“Ni jedan jedini korak na realizaciji ovog megalomanskog projekta nije započet”, kazao je Kuhinja.
Smatra da ne postoje realni uslovi za postavljanje osam staza i žičara na Ljubišnji, kako je to bilo planirano.
“Veći dio ski-staza i žičara su trasirane kroz zone visokih šuma što bi uslovilo njenu sječu čime bi se narušila pravila zaštite prirodne sredine koja važe za zone regionalnih parkova. I sama morfologija terena koji je ispresijecan dubokim dolinama otežala bi i poskupjela izgradnju smučarskih sadržaja”, rekao je Kuhinja.
Bonus video:
