Direktorat za vanredne situacije MUP-a Crne Gore nabavio je novi turboelisni protivpožarni avion tipa „Air Tractor AT-802“, kojim je zamijenjena ista letjelica uništena u udesu na Skadarskom jezeru, u ljeto 2015.
Novi avion vrijedan je 2.200.000 eura bez PDV-a, a kupljen je iz odštete za izgubljeni „Air Tractor“, koji je MUP naplatio od osiguravajuće kompanije, u ukupnom iznosu od 2.545.018 dolara.
Za razliku od uništenog aviona, koji je bio opremljen plovcima za slijetanje na vodene površine, što ga je činilo znatno efikasnijim u gašenju požara, novi „Air Tractor“, koji je MUP-u isporučen krajem decembra, nema tu opremu, već klasični stajni trap sa točkovima.
To znači da će on prilikom gašenja požara, morati da slijeće na aerodrome, gdje će se vodom puniti iz cisterni, a što značajno povećava vrijeme između ispuštanja dvije „vodene bombe“ na požarište i dejstvo aviona čini znatno manje efikasnim nego u slučaju hidroaviona.
Avion ima rezervoar za vodu kapaciteta 3.100 litara, a efikasnost gašenja može se značajno unaprijediti korištenjem retardanata i protivpožarne pjene, što avionu omogućava na njega montirana druga generacija FRDS sistema.
Novi „Air Tractor“ proizveden je 2015. u fabrici „Air Tractor Incorporated“ u američkoj saveznoj državi Teksas.
Avion koji nosi privremenu špansku registraciju EC-MIB, jer je postupak njegovog upisa u crnogorski registar još u toku, isporučen je u Valensiji u Španiji
Avion koji nosi privremenu špansku registraciju EC-MIB, jer je postupak njegovog upisa u crnogorski registar još u toku, isporučen je u Valensiji u Španiji, gdje je evropska područnica američkog proizvođača ovih vazduhoplova, kompanija „Air Tractor Europe S.L.U.“.
Uključujući prelet preko Atlantika i obuku našeg pilota koja je sprovedena u Španiji, novi „Air Tractor“ je do dolaska u Podgoricu ostvario nalet od ukupno nešto preko 30 sati, potvrđeno je „Vijestima“ iz Službe za odnose sa javnošću MUP-a.
Iz tog resora su kupovinu klasičnog, a ne „Air Tractora“ u hidroavionskoj varijanti kakav je bio uništeni primjerak, objasnili činjenicom da su hidroplani „vrlo složeni za upravljanje i angažuju se za vrlo složene operacije“.
„Do 2014. godine pet pilota imalo je ovlašćenja da lete ovu klasu aviona. Nažalost, od 2014. godine, usled životnih okolnosti na koje se nije moglo uticati, samo je jedan pilot od pomenutih ostao aktivan u letenju ovog aviona. U međuvremenu su školovana još dva pilota koji su na zadovoljavajući način prošla sve relevantne obuke u skladu sa zahtjevanim standardima u vazduhoplovstvu”, kažu u MUP-u, napominjući da imaju namjeru da poprave plovke za slijetanje na vodene površine sa uništenog „Air Tractora“ i njima u slučaju potrebe, opreme novi avion koji je tehnički konfigurisan tako da može lako da se konvertuje u hidroplan.
U međuvremenu, nabavljen je i novi klasični stajni trap sa točkovima za drugi preostali hidroplan „Air Tractor Fire Boss“ iz 2009. godine.
„Izvršena je nabavka stajnog trapa za taj avion za slijetanje samo na kopno koja omogućava da, u skladu sa procjenom prioriteta, avion može biti u različitim konfiguracijama. Analize kapaciteta i prioriteta protivpožarne avijacije biće izvršene tokom pripreme za protivpožarnu sezonu i u skladu sa rezultatima analize biće donešena odluka o načinu korišćenja iste“, objasnili su iz MUP-a.
Oni međutim, nisu odgovorili na pitanja „Vijesti“ da li ovakvi postupci indirektno sugerišu da MUP odustaje od hidroaviona, jer piloti njegove Aviohelikopterske jedinice nisu dovoljno vični slijetanju na vodene površine, što se u vazduhoplovstu smatra jednom od najizazovnijih, ali i najopasnijih operacija koje traže vrhunsku obučenost.
Iz resora, koji vodi ministar Mevludin Nuhodžić (DPS) „Vijestima“ je potvrđeno da je u međuvremenu definitivno otpisan i jedan od dva njihova protivpožarna aviona tipa „PZL M-18B Dromader “.
„Ponuda za servis koja je dobijena nakon defektaže aviona „PZL M-18B Dromader “ (4O-BRR) oštećenog u prinudnom slijetanju avgusta 2015. godine na Kakarickoj gori, nije pokazala opravdanost opravke tog aviona. MUP razmatra konačnu odluku o statusu navedenog aviona s obzirom da ovaj avion pripada kategoriji vazduhoplova koji se generalno povlače iz upotrebe zbog tehnologije izrade”, rečeno je iz Službe za odnose sa javnošću.
Nakon udesa dva aviona u ljeto 2015, protivpožarna flota MUP-a je prepolovljena i činili su je samo po jedan preostali „Air Tractor Fire Boss“ i dromader .
MUP neće o sankcijama pilotu koji je uništio avion od 2,5 miliona dolara
Iz MUP-a su izbjegli da precizno odgovore na pitanje na koji način su sankcionisali svog pilota B.S., čijom je pilotskom greškom, što su utvrdili i nadležni organi, 21. jula 2015. došlo do prevrtanja i uništenja 2,5 miliona dolara vrijednog aviona na Skadarskom jezeru.
„Pilot aviona „AT 802A Fire Boss“, B.S. , koji je istim upravljao prilikom incidenta na Skadarskom jezeru, sankcionisan je u skladu sa Zakonom o vazdušnom saobraćaju”, rečeno je iz MUP-a.
Iz toga proizilazi da je B.S. „prošao“ samo sa novčanom kaznom u iznosu od 500 do 2.000 eura, koliko za vođu vazduhoplova propisuje član 166 Zakona o vazdušnom saobraćaju.
Bonus video:
