Vlada bi trebalo ozbiljno da razmotri opciju zatvaranja Kombinata aluminijuma (KAP), jer je malo vjerovatno da novi investitor može organizovati profitabilno poslovanje bez značajnih državnih subvencija za električnu energiju, ocijenili su iz Centralne banke (CBCG). Iz CBCG su u Preporukama Vladi za ekonomsku politiku u narednoj godini naveli da bi u slučaju da KAP opstane nakon stečaja, trebalo preduzeti aktivnosti za nalaženje strateškog investitora.“Ukoliko se pronađu novi investitori za KAP, Vlada treba da obezbijedi garancije da će ti budući investitori zaista investirati i da će od te kompanije napraviti uspješno preduzeće od kojeg će Crna Gora imati koristi”, rekli su iz CBCG. Uslov opstanka KAP-a je, kako su poručili, modernizacija proizvodne opreme i tehnologije, kako bi se dobio efikasan proizvod koji zadovoljava standarde i koji je cjenovno konkurentan na međunarodnom tržištu, kao i rješavanje pitanja snabdijevanja električnom energijom.
“Treba imati u vidu da je bez značajnih državnih subvencija po pitanju struje malo vjerovatno da novi investitor može organizovati profitabilno poslovanje. Stoga je potrebno ozbiljno razmotriti i opciju zatvaranja KAP-a”, kazali su iz CBCG. CBCG, shodno svojoj zakonskoj obavezi, predlaže Vladi set preporuka u oblasti ekonomske politike za narednu godinu. Preporuke su grupisane u deset oblasti među kojima su institucionalni ambijent i deregulacija, poljoprivreda i šumarstvo, industrija, uslužni sektor, obrazovanje i tržište rada, fiskalna politika, finansijski sistem, ekonomski odnosi sa inostranstvom i međunarodnim integracijama, ekologija i održivi razvoj i ostale oblasti. Iz CBCG su kao glavne rizike u metalskoj industiji naveli visoke fiskalne, socijalne i ekološke troškove izazvane stečajem KAP-a, kao i ugrožavanje reputacije zemlje i investicionog ambijenta usljed neriješenih problema sa strateškim investitorima. “Rizik je i dalje pogoršanje fiskalne pozicije, zbog potencijalno novih troškova Vlade prilikom rješavanja problema sektora metalske industrije, pad agregatne tražnje usljed nižih primanja i otpuštanja dijela zaposlenih u KAP-u i dalje opadanje cijena metala, posebno cijene aluminijuma na svjetskim berzama”, naveli su iz CBCG. Iz CBCG su saopštili da bi trebalo jasno definisati strateško rješenje o sudbini KAP-a i Rudnika boksita.
“Kada su u pitanju Rudnici boksita treba tražiti rješenja za obnavljanje poslovne aktivnosti u tom preduzeću. Treba ozbiljno razmotriti opcije gašenje firme ili ponavljanje iskustva iz Željezare odnosno uvođenje stečaja i pokušaj pronalaska novog strateškog partnera kroz stečaj”, navodi se u preporukama. Crnogorska ekonomija će se, kako su saopštili iz CBCG, u narednom periodu suočiti sa velikim brojem rizika, među kojim su ugrožena fiskalna stabilnost, prelivanje negativnih šokova iz inostranstva, visoko učešće loših kredita i visok stepen nelikvidnosti realnog sektora.”Ključni rizici su koncentrisani u fiskalnoj sferi i odnose se na prebrz rast javnog duga, kontinuirano prisustvo budžetskog deficita i visok iznos garancija”, dodali su iz CBCG. U domenu fiskalne politike u CBCG smatraju da je važno obezbijediti da se javna potrošnja prilagodi objektivnim mogućnostima.“Iako su izdaci tekuće javne potrošnje pod dejstvom opštih mjera štednje smanjeni, u narednoj godini će se morati ići na još rigidnije fiskalne mjere”, upozorili su iz CBCG. U preporukama se navodi da će naredna godina biti godina velikih izazova, kada će od sadašnje primjene mjera zavisiti održivost javnih finansija, konkurentnost ekonomije i standard građana.“Važan faktor fiskalne konsolidacije je i finansijska održivost Fonda penzijsko invalidskog osiguranja (PIO). Penzije predstavljaju blizu jedne četvrtine fiskalnih rashoda. I pored dobro dizajniranih reformi u toj oblasti u prethodnom periodu, rizik predstavlja demografska struktura i porast broja penzionera”, rekli su iz CBCG. U oblasti institucionalnog ambijenta i deregulacije iz CBCG su kao glavne rizike naveli spore sudske procedure prilikom rješavanja privrednih sporova, otežanu naplatu potraživanja, nedovoljan nivo inspekcijskog nadzora i prisutnost sive ekonomije.“Evidentan je i visok stepen monopolisanosti tržišta, mogućnost javljanja nelojalne konkurencije, prisutnost koruptivnih elemenata, spori sudski procesi kod problema restitucije, visoke cijene notarskih usluga”, kazali su iz CBCG. U preporkama se navodi da je izvjesno da će u godinama kada dospijevaju emisije euroobveznice, odnosno 2015. i 2016, biti potrebno novo zaduživanje, jer njihov ukupan iznos neće biti moguće otplatiti iz redovnih prihoda, što će prouzrokovati rast državnog duga i u narednim godinama.
Galerija
Bonus video:
