Uprava za imovinu, kojom rukovodi Blažo Šaranović, parlamentarnim partijama svakog mjeseca plaća zakup poslovnih prostora mimo bilo kakvih kriterijuma i pravnih akata. Po istom osnovu partije dobijaju novac i od opština.
Osnov za mjesečnu apanažu za plaćanje “podstanarskog života” parlamentarnih stranaka je Međustranački ugovor o uslovima, načinu i postupku obezbjeđivanja i korišćenja prostora za rad parlamentarnih stranaka u Republici Crnoj Gori koji je potpisan prije 24 godine, odnosno, 1993. godine.
Taj dokument, u koji “Vijesti” imaju uvid, nema nikakav pečat, a sadrži potpise predstavnika nekoliko političkih partija koje odavno više ne postoje na crnogorskoj političkoj sceni ili su potpisnici u međuvremenu promijenili politički dres.
Skrojile su ga DPS, Narodna stranka, Liberalni savez, Srpska radikalna stranka i SDP.
Potpisnici tog dokumenta su u ime DPS-a Predrag Bulatović (koji i nakon 24 godine sjedi u poslaničkim klupa i to u klubu DF-a), zatim Dragan Šoć u ime Narodne stranke, Aćim Višnjić u ime Srpske radikalne stranke i Žarko Rakčević u ime SDP-a. Dokument je potpisao i tadašnji predsjednik Skupštine Risto Vukčević.
Državna revizorska institucija (DRI) je prije sedam godina, kada je radila reviziju poslovanja Uprave za nekretnine, ukazala da se novac plaća na osnovu međustranačkog dogovora i saopštila stav da su izdaci za zakup poslovnih partija za rad parlamentarnih stranaka neosnovani, s obzirom da se zakonom o budžetu izdvaja novac za njihov rad. Tu reviziju je radio senator Branislav Radulović.
Iz Uprave za imovine “Vijesti” nijesu dobile odgovor na pitanje koliko je ukupno novca do sada Uprava za imovinu izdvojila po tom osnovu i koji su to poslovni prostori koje plaća Uprava za imovinu (lokacije za svaku partiju).
“Vijestima” je iz Uprave rečeno da sticanjem statusa parlamentarne stranke, politička partija ostvaruje pravo na obezbjeđenje poslovnog prostora od strane Uprave za imovinu shodno “Međustranačkom dogovoru o uslovima, načinu i postupku obezbjeđivanja i korišćenja prostora za rad parlamentarnih stranaka u Republici Crnoj Gori po sporazumu iz 1993. godine”.
Uprava je "Vijestima" dostavila podatke kojim se partijama sada i u kojem iznosu plaća zakup poslovnog prostora.
Na mjesečnom nivou ukupna suma je 37.273 eura. U tabeli nema DPS-a i SDP-a koji imaju svoju imovinu od ranije, a od parlamentarnih stranaka nema ni SD-a ni HGI.
Zanimljivo je da partije uglavnom zakupljuju poslovni prostor kod svojih aktivista i članova, da same biraju prostor i da im Uprava za nekretnine samo daje novac.
To se radi bez bilo kakvih kriterijuma, poput broja poslanika, broja zaposlenih u partiji, lokacije na kojoj bi mogao prostor da se zakupi, nepostojanja nekog tendera....
Činjenica je i da država po osnovu neplaćenog poreskog duga uzima poslovne prostore u kojima obezbjeđuje smještaj državnim organima, penzionerima...a, do sada se niko nije sjetio da uštedi novac obveznika i da u neki od tih prostora smjesti neku partiju. Uz to, nameće se i pitanje da li se plaća porez za iznajmljivanje tih prostora.
Član Senata državne revizorske institucije Nikola Kovačević za “Vijesti” je kazao da je DRI u više navrata davala preporuke za izmjenu Zakona o finansiranju političkih subjekata i izbornih kampanja nastojeći da se zakon unaprijedi i reguliše i ona pitanja i nedostatke u radu političkih subjekata koje je DRI utvrdila vršenjem revizije, a koje zakon nije regulisao.
"Izrada kvalitetnog zakona o finansiranju političkih subjekata je prioritetna kako bi bio primjenljiv u praksi i koji će na taj način osnažiti demokratske procese jačanjem povjerenja građana u izborni proces uvođenjem koncepta transparentnosti i odgovornosti političkih subjekata”, istakao je Kovačević.
On je podsjetio da svake godine vrše reviziju partija čiji su prihodi veći od 10.000 eura, te da u izvještajima o reviziji ne iznosi komentare ili mišljenja povodom rada partija, već konstatuju nepravilnosti u njihovom radu i daje preporuke za poboljšanje rada.
Kovačević je dodao da uz reviziju kontrolišu i stepen realizacije preporuka koje je DRI već dala, kao i da se u tim izvještajima koji su dostupni na sajtu DRI mogu naći sve nepravilnosti u radu političkih partija na koje je DRI ukazala i koje je preporuke dala.
Iz budžeta je prošle godine na rad partija potrošeno 4,63 miliona eura, uz 360 hiljada za poslaničke klubove i 788,63 hiljade za parlamentarne izbore. Ako se tome doda novac koji partije dobijaju po snovu plata poslanika, novac od opština i Urave za imovinu ta cifra prelazi 10 miliona eura.
Za novac bili jedinstveni te 1993. godine
Dokument iz 1993. godine ima 12 tačaka i u njemu piše da su partije jedinstvene da im se u Podgorici obezbijedi odgovarajući prostor za rad, i da smatraju da radni prostor treba da im obezbijedi država “po uslovima koji su utvrđeni njihovim dogovorom i u skadu sa raspoloživim mogućnostima države”.
Dalje se navodi da se radni prostor obezbjeđuje za potrebe rada klubova poslanika i glavnih odbora stranaka.
"Parlamentarne stranke radne prostorije dodijeljene u skladu sa ovim dogovorom mogu koristiti isključivo za obavljanje svoje političke aktivnosti u skladu sa zakonom o udruživanju građana. Troškove zakupnine za radni prostor obezbijeđen u skladu sa ovim dogovorom snosiće Vlada obezbjeđivanjem odgovarajućih namjenskih sredstava u budžetu”, piše u dokumentu.
Navodi se i da će posebnim aneksima ovog dogovora partije sa nadležnim organom koji odredi Vlada pojedinačno sačiniti detaljan pregled obezbijeđenog radnog prostora.
Zakon kaže da novac za prostore obezbjeđuje Skupština
Kovačević je pojasnio da je Zakonom o finansiranju političkih subjekata i izbornih kampanja propisano da partije novac iz budže ta mogu koristiti za finansiranje redovnog rada i finansiranje troškova izborne kampanje.
"Zakonom je regulisano i pitanje obezbjeđenja poslovnog prostora za potrebe partija. Članom 7 zakona se precizira da budžetski novac za finansiranje redovnog rada partija ne obuhvata novac za finansiranje zaposlenih u poslaničkim, odnosno odborničkim klubovima i obezbjeđenje poslovnih prostorija za potrebe partija”, naglasio je Kovačević.
On je dodao da se dalje zakonom propisuje ko obezbjeđuje poslovne prostorije za rad političkih subjekata pa se navodi da “sredstva za finansiranje zaposlenih u poslaničkim, odnosno odborničkim klubovima i obezbjeđenje poslovnih prostorija za potrebe političkih subjekata obezbjeđuje Skupština i skupština jedinice lokalne samouprave, odnosno organ zadužen za poslove imovine”.
Parlamentarnim strankama prostor daju ili plaćaju i opštine
Opštine su dužne da parlamentarnim partijama na lokalnom nivou plaćaju zakup poslovnih prostora. Na primjer Opština Budva ove godine za te troškove opredijelila je 68 hiljada eura.
Zavodu za izgradnju Budve plaćaju mjesečno 2.132,28 eura, plus PDV od 405,13 eura za zakup poslovnih prostorija za DPS, LP, SDP, URA, SD i Crnogorske partije. Montenegro - Express Group je zakupodavac poslovnih prostorija za SNP, PzP, Demokrate i Demos.
Na ime navedenog zakupa plaća se mjesečna zakupnina u iznosu od 2.102,10 eura plus 399,40 eura PDV.
Nova srpska demokratija koristi prostorije koje su vlasništvo “Chirkinyan Grayr” i kome se plaća 550 eura plus PDV”, kazali su “Vijestima” iz Opštine Budva.
U Opštini Pljevlja “Vijestima” su kazali da novac za plaćanje zakupa izdvajaju na osnovu Zakona o finansiranju političkih subjekata i izbornih kampanja koji “precizira da sredstva za obezbjeđenje poslovnih prostorija za potrebe političkih subjekata obezbjeđuje Skupština Crne Gore i skupština jedinice lokalne samouprave”.
Opština Pljevlja je u 2017. godinu plaćala zakup PzP-u, Bošnjačkoj stranci i Pokretu za Pljevlja.
"Ostalim partijama zastupljenim u pljevaljskom parlamentu (DPS, SNP, NSD, DNP) obezbijeđeni su prostori koji su u vlasništvu O pštine Pljevlja. Tokom 2017. godine plaćen je dio duga iz prethodnih godina za SDP. Opština zakup poslovnih prostora PzP i BS plaća 250 eura mjesečno, a Pokretu za Pljevlja 200 eura. Iznosi su bez poreza i prireza. U budžetu za 2017. godinu planirano je za ovu namjenu 9.300 eura. Do sada je plaćeno 7.497 eura", kazali su u Opštini.
Dodaju da ugovore o zakupu poslovnih prostora potpisuju političke partije i vlasnici prostora i da ne posreduje u tom postupku.
Bonus video:
