Kompanija Adriatic Marinas, koja u Tivtu od 2007. godine razvija projekat izgradnje luksuznog nautičko-turističkog centra Porto Montenegro, obratila se Ministarstvu prostornog planiranja, urbanizma i državne imovine (MEPU) u vezi sa, kako su naveli, “dugogodišnjim neriješenim pitanjem kompenzacije troškova komunalne infrastrukture u vezi sa projektom Porto Montenegro i Opštinom Tivat”.
Vlada je, tim povodom, prošle nedjelje na sjednici razmatrala Informaciju koju je pripremilo ministarstvo.
U tom dokumentu se navodi da su menadžeri Adriatic Marinasa u obraćanju MEPU naveli da se ta kompanija od samog početka realizacije projekta Porto Montenegro “suočila sa izazovima u vezi sa investiranjem i izgradnjom komunalne infrastrukture koja je bila neophodna kako bi se obezbijedio nesmetan razvoj projekta”.
“Kako Opština tada nije raspolagala potrebnim finansijskim sredstvima, a moguće ni tehničkim kapacitetima, da realizuje potrebnu infrastrukturu, nijesu imali druge opcije osim da preuzmu inicijativu i finansiraju izgradnju potrebne infrastrukture. To je učinjeno uz očekivanje da će, u skladu sa uslovima koji su navedeni u Ugovoru o koncesiji, zaključenim sa Vladom, ti troškovi biti nadoknađeni kroz kompenzaciju u vidu umanjenja komunalnih naknada prilikom izdavanja građevinskih dozvola za izgradnju objekata u okviru projekta”, navodi se u Informaciji.
Menadžment tvrdi da je “takav mehanizam predviđen Ugovorom o koncesiji i da se često koristi za podršku složenim višefaznim razvojnim projektima”. Međutim, Adriatic Marinas sa državom nema klasičan ugovor o koncesiji već se projekat Porto Montenegro razvija na osnovu Ugovora o kupovini, prodaji i investiranju u vojnu imovinu Mornaričko-tehničkog remontnog zavoda “Sava Kovačević” Tivat i Doma vojske Tivat koji su oktobra 2006. potpisali tadašnji premijer Milo Đukanović (DPS) i vlasnik ofšor kompanije PM Securities sa Barbadosa, kanadski biznismen Piter Mank kao jedini ponuđač na tenderu Vlade za prodaju vojnog brodogradilišta Arsenal.
Taj ugovor je Adriatic Marinasu koji je nastao iz PM Securitiesa omogućio tri uzastopna 30-godišnja zakupa skoro 300.000 kvadrata zemljišta na najboljem dijelu obale Tivta i nekoliko stotina hiljada kvadrata akvatorijuma Tivatskog zaliva, te razvoj nekretninskog projekta sa izgradnjom stanova i poslovnih prostora za prodaju i iznajmljivanje na tržištu. Ugovor je naveo i mogućnosti da se investitoru obezbijede i neke povoljnosti koje nisu poznavale ni tadašnja, ali ni sada aktuelna zakonska rješenja koja važe za sve ostale subjekte. Među njima je i zakonski vrlo upitan način obračuna eventualnih popusta na komunalije prilikom izgradnje novih objekata.
U Informaciji koju je razmatrala Vlada MEPU navodi da su im iz kompanije saopštili da su u posljednjem periodu održavali redovne sastanke sa predstavnicima Opštine i da su “postigli značajan stepen usklađivanja stavova, ali da je, uprkos zajedničkim naporima, to pitanje postalo izuzetno politički i tehnički zahtjevno bez dodatne podrške Vlade”.
“Rješavanje ovog pitanja uklonilo bi postojeće prepreke za dalji razvoj projekta Porto Montrenegro i otvorilo nove mogućnosti za dodatna značajna ulaganja koja bi doprinijela daljem društvenom i ekonomskom razvoju Tivta, kao i stvaranju još veće poreske osnovice i većeg broja kvalitetnih radnih mjesta u korist Opštine”, napisali su službenici MEPU.
Podsjećaju da uređivanje građevinskog zemljišta “obuhvata pripremu građevinskog zemljišta za komunalno opremanje i komunalno opremanje koje obezbjeđuje jedinica lokalne samouprave, u skladu sa planskim dokumentom i planom komunalnog opremanja”, kao i da prema ranijoj i aktuelnoj legislativi, uredivanje građevinskog zemljišta može da izvrši i investitor, odnosno zainteresovani korisnik prostora.
Vlada je, kako saznajemo, usvojila i određene zaključke, ali oni do sada nisu javno objavljeni kao što se to uobičajeno radi sa zaključcima za skoro sve tačke dnevnog reda. Nezvanično, “Vijesti” saznaju da se u zaključcima pominje mogućnost angažovanja vještaka koji bi razmotrili svu dokumentaciju, izgrađeno i plaćeno od strane Porto Montenegra, iako je to već jednom urađeno još prije skoro deset godina, kao i da Vlada poziva Opštinu i Adriatic Marinas da sporove riješe “mirnim putem”.
Iz Opštine je “Vijestima” potvrđeno da oni i dalje smatraju spornim opraštanje Adriatic Marinasu komunalija u iznosu od 5,6 miliona eura koje je izvršeno 2018. godine odlukom tadašnje većine u lokalnom parlamentu koju je imao DPS, te potpisom koji je na takav dokument sa Porto Montenegrom stavio tadašnji gradonačelnik Siniša Kusovac (DPS).
“Prema stanovištu Opštine, Adriatic Marinas dugoročno duguje najmanje 5,6 miliona eura komunalne naknade. Toliki iznos je 2018. godine, uz saglasnost tadašnjeg saziva SO kompenzovan sa radovima koje je investitor smatrao komunalnim opremanjem tri luksuzna stambeno-poslovna objekta u okviru Porto Montenegra”, podsjetili su iz lokalne uprave.
“Opština osporava tu kompenzaciju iz dva osnovna razloga: priznati su troškovi rušenja starih hangara, sanacije zemljišta i obračun površina objekata podignutih prije 1945. To su pripremni radovi za privatnu investiciju i ne potpadaju pod pojam javne infrastrukture; sa investitorom nikada nije zaključen ugovor o komunalnom opremanju kojim bi bili određeni projekat, nadzor, predmjer i predračun, pa Opština nema osnov da te radove prizna kao javno ulaganje”, pojasnili su iz lokalne uprave.
Opraštanje komunalija, kakvo do tada nije dobio nijedan drugi investitor u Crnoj Gori, zainteresovalo je 2019. i delegaciju EU koja je smatrala razrješenje ovog slučaja izuzetno važnim za dalji napredak Crne Gore u pregovorima sa EU u Poglavlju 8 - Zaštita konkurencije. Agencija za zaštitu konkurencije (AZZK) je oktobra 2019. pokrenula postupak utvrđivanja moguće neusklađenosti državne pomoći dodijeljenje Adriatic Marinasu sa Zakonom o kontroli državne pomoći jer je tada sumnjala da je višemilionsko čašćavanje za komunalije bila državna pomoć koja je tu kompaniju dovela u povlašćeni položaj.
Vijećanje je potrajalo čak pet godina da bi u oktobru 2024. AZZK konačno izašla sa zvaničnim rješenjem da opraštanje višemilionskih fiskalnih obaveza nije bilo državna pomoć, te da stoga “nema ni prostora za dalje ispitivanje da li je u tom slučaju bilo riječi o sa zakonom usklađenoj pomoći”.
Opština je protiv tog rješenja AZZK podnijela tužbu Upravom sudu i taj postupak je još u toku.
“Opština je stava da se javni prihod ne može umanjivati proizvoljnim tumačenjima komunalnog opremanja, te da je svaki budući zahtjev za kompenzaciju naknade za komunalno opremanje zemljišta ili oslobađanje od iste, moguće jedino realizovati kroz zakonom propisane procedure”, poručili su iz kabineta gradonačelnika Željka Komnenovića.
Iz lokalne uprave Tivta “Vijestima” je potvrđeno da od 2007, kada je počela gradnja Porto Montenegra do danas, ukupna uplata naknada po osnovu komunalnog opremanja građevinskog zemljišta investitora Adriatic Marinas, prenosom sredstava na žiro-račun Opštine iznosi 10.377.117,36 eura. Ta sredstva naplaćena su na ime ukupno 15 do sada obračunatih slučajeva izgradnje novih stambeno-poslovnih, hotelskih i objekata u samoj marini Porto Montenegra.
“Za određeni broj infrastrukturnih objekata poput trafo-stanica i slično donesene su potvrde o oslobađanju plaćanja naknada za komunalije”, naveli su iz lokalne uprave, napominjući da se pravo svojine Opštine na novoizgrađenoj infrastrukturi unutar kompleksa Porto Montenegra “može upisati samo na objekte koji zaista predstavljaju komunalnu infrastrukturu”.
“Radovi za koje je 2018. izvršena kompenzacija u vezi sa naknadom za komunalno opremanje (rušenje objekata i sanacija terena na prostoru nekadašnjeg Arsenala) ne mogu se smatrati komunalnom infrastrukturom, pa Opština nije postupala po tom osnovu. Infrastrukturni objekti koji služe javnom interesu (putevi, vodovod, kanalizacija, rasvjeta) u pravilu se po završetku tehničkog prijema upisuju na lokalnu upravu u skladu sa Zakonom o državnoj imovini. U ovom konkretnom slučaju, takvi objekti upisani su na državu, pa će Opština, čim se razjasni status spornih radova, pokrenuti postupak ispravke u katastru da bi svoje vlasništvo uskladila sa zakonom”, poručili su iz lokalne uprave.
Bonus video:
