Crna Gora mora najkasnije do 1. maja 2026. godine da formira stočna groblja u svim opštinama, kao privremeno rješenje za bezbjedno zbrinjavanje nusproizvoda životinjskog porijekla, jer postrojenje za njihovu preradu još nije izgrađeno, a bez alternativnog sistema ugroženo je privremeno zatvaranje pregovaračkog poglavlja 12, bezbjednost hrane, veterina i fitosanitarni poslovi, sa Evropskom unijom.
Ovo je sadržano u informaciji Ministarstva poljoprivrede koja je juče utvrđena na sjednici Vlade.
Ministarstvo poljoprivrede je podsjetilo da je Vlada još 21. juna 2018. usvojila Plan upravljanja nusproizvodima životinjskog porijekla koji nijesu namijenjeni ishrani ljudi, te da je potom kroz MIDAS 2 projekat, u periodu od februara 2020. do jula 2021, izrađen biznis plan koji je potvrdio potrebu izgradnje postrojenja za preradu kapaciteta 8-10 hiljada tona godišnje radi usklađivanja sa EU standardima i zaštite zdravlja ljudi, životinja i životne sredine. Zatim je Vlada 1. decembra 2021. usvojila informaciju da se postrojenje gradi na lokaciji “Čelinska Kosa” u Bijelom Polju do kraja 2024, ali su početkom 2022. mještani MZ Ravna Rijeka tražili preispitivanje lokacije zbog planiranog regionalnog centra za komunalni otpad, pa je usljed neizvjesne gradnje centra i infrastrukture, kao i kratkih rokova MIDAS 2 projekta, realizacija postrojenja postala ozbiljno ugrožena.
Potom je Ministarstvo poljoprivrede 21. februara 2023. uputilo dopis na devet opština da predlože lokaciju za postrojenje za preradu ovog otpada, na što je Nikšić odgovorio pozitivno, pa je 29. marta 2024. na sjednici prihvatio da prenese pravo upravljanja nad parcelom u industrijskoj zoni Gračanica (L6) na državu, čime su stvoreni pravni uslovi za zvaničnu promjenu lokacije i nastavak izrade studije uticaja i projektne dokumentacije. Međutim 6. decembra 2024. opština je dobila dopis savjeta MZ Ozrinići, Bršno, Laz i Gvozdenice da se protive gradnji na toj teritoriji i traže izmještanje uz najavu radikalnih mjera.
Ministartstvo ukazuje na to da se nusproizvodi i dalje ne odlažu u potpunosti po EU i domaćim propisima, jer ih komunalna preduzeća sakupljaju i odlažu na gradskim deponijama u neizdvojenim i neoznačenim zonama, što je rizično u slučaju izbijanja opasnih zaraza ili zoonoza, a lokalne samouprave nijesu odredile posebne prostore, stočna groblja predviđena Zakonom o veterinarstvu, kao prihvatljivo privremeno rješenje.
“Crna Gora je dužna dostaviti Evropskoj komisiji do 31. decembra 2025. godine inovirani plan upravljanja nusproizvodima životinjskog porijekla koji nijesu namijenjeni ishrani ljudi. Ovaj Plan treba da sadrži alternativno odnosno privremeno rješenje za postupanje sa nusproizvodima životinjskog porijekla do izgradnje postrojenja za neškodljivo uklanjanje istih. U ovom trenutku alternativno rješenje za bezbjedno zbrinjavanje nusproizvoda životinjskog porijekla je izgradnja stočnog groblja ili jame grobnice koju bi gradile opštine na svojoj teritoriji ili bi više opština sporazumno obezbijedilo izgradnju stočnog groblja u skladu sa svojim potrebama. Stočna groblja ili jame grobnice moraju biti izgrađene do 1. maja 2026. godine u skladu sa uslovima za stočna groblja i jame grobnice za zakopavanje i spaljivanje nusproizvoda”, istakli su iz Ministarstva poljoprivrede.
Dalje navode da će ta groblja nakon izgradnje biti upisani u registar objekata za nusproizvode životinjskog porijekla koji vodi Uprava za bezbjednost hrane, veterinu i fitosanitarne poslove.
“Ako Crna Gora ne pronađe alternativno rješenje za bezbjedno zbrinjavanje nusproizvoda životinjskog porijekla, dovodi se u pitanje i privremeno zatvaranje poglavlja 12”, istakli su iz Ministarstva poljoprivrede.
Bonus video:
