Čuveni iranski reditelj Abas Kjarostami preminuo je u ponedjeljak, u 77. godini. Kijarostami je bio filmski režiser, scenarista, producent, slikar, fotograf i pjesnik, čovjek koji je iransku kinematografiju postavio na mapu svjetskog filma. U kinematografiji je aktivan od 1970. i učestvovao je u više od 55 filmova, uključujući kratkometražne i dokumentarne filmove. Dobitnik niza nagrada na međunarodnim festivalima, uključujući i Zlatnu palmu u Kanu.
Dobitnik Zlatne palme za film “Ukus trešanja” 1997. godine, Kjarostami je bio poznat po niskobudžetnim filmovima.
Kjarostami je još u djetinjstvu pokazao izuzetno interesovanje za crtanje, a studirao je na Fakultetu likovnih umjetnosti Teheranskog univerziteta. Kao dizajner i ilustrator, tokom 60-ih godina radio je u advertajzingu, a 1969. godine je osnovao filmsko odjelјjenje na Institutu za intelektualni razvoj dece i mladih (Kanoon) u Teheranu, gdje je proizveden veliki broj najpoznatijih iranskih filmova.
Debitovao je filmom “Hljeb i sokak” (1970) u kojem je istraživao vezu realizma i fikcije. Nјegova omiljјena tema, univerzum djetinjstva, izražena je u seriji filmova na razmeđi narativnog i dokumentarnog stila. Krajem 80-ih, Kjarostami je dobio zasluženo međunarodno priznanje zahvaljujući filmu “Krupni plan” (1990), te poetičnim filmovima “Gdje je kuća mog prijateljјa?” (1987), “Život i ništa više...” (1992), “Kroz maslinjake” (1994)…
Kjarostami je za film “Ukus trešanja” dobio Zlatnu palmu u Kanu, a 1999. režirao je i “Vjetar će nas odnijeti” (1999), koji je osvojio Srebrnog lava u Veneciji.
Na prelasku u 21. vijek odlučio je da sa 35-milimetarske filmske trake pređe na digitalni video, a prvi film u kojem je koristio tu tehnologiju bio je “ABC Afrika” (2001). Koristeći digitalnu kameru, režirao je nekoliko filmova različite dužine, među kojima su “Deset” (2002), “Pet posvećeno Ozu” (2004), “10 na Deset” (2004), “Putevi Kjarostamija” (2005) i “Širin” (2008). “Kopija originala” bilo je njegovo prvo djelo snimlјeno izvan Irana.
Nekoliko puta je gostovao i na ovim prostorima - 2011. godine bio je glavna zvijezda festivala Kustendorf na Mokroj Gori, koji organizuje njegov kolega Emir Kusturica. Na Kustendorfu mu je posvećen program “Retrospektiva velikana” i dodijeljena “Nagrada za buduće filmove”.
Prethodno je 2005. gostovao na 33. festu u Beogradu, na kojem je priređena i izložba njegovih fotografija u Salonu Muzeja savremene umetnosti u Beogradu, nazvana “Putevi Abasa Kjarostamija”.
Kjarostami je tada rekao da njegovi filmovi govore o običnim ljudima, te da je počeo da ih snima razmišljajući kako je moguće ekranizovati ljudske drame iz svakodnevnog života minimalnim sredstvima.
Objašnjavajući zašto ne naglašava politički aspekt u svojim filmovima, Kjarostami je rekao da "dobar film uvijek govori o večitim ljudskim vrijednostima, a one ne zavise direktno od konkretne političke situacije".
Bonus video:
