Ovaj švedski režiser, koji je na mletačkom Lidu ponio Zlatnog lava za svoj film 'Golub sjedi na grani i promišlja egzistenciju', autor je kod kojeg se apsurdni, nadrealistički humor spaja s dubokim osjećanjem nelagode, a prikaz humornih aspekata savremenog društva spaja se s dubokim, pesimističkim osjećanjem da to i takvo društvo visi o koncu i da nad njim prijeti skora, neumitna propast, piše pisac i filmski kritičar Jurica Pavičić o venecijanskom laureatu.
“Mizantrop poput mnogih humorista, fasciniran religijom poput većine komunista, angažovan, a istoovremeno pesimističan u vezi s ljudskim društvom, totalni larpurlartist, a ujedno genijalni autor reklama, Roj Anderson kao umjetnik je vreća kontroverzi. Ujedno, on je već nekoliko decenija jedan od najoriginalnijih evropskih filmskih autora, režiser koji se po dosljednosti, prepoznatljivosti i čistoći vizije može upoređivati možda tek s Belom Tarom, Kaurismakijem i Ulrihom Zajdlom. Za razliku od njih - međutim - Roj Anderson nikad nije bio miljenik art-filmske oligarhije, a njegovi filmovi na velikim su festivalima obično imali marginalnu ulogu. Sad je i tome stigao kraj: Zlatnim lavom u Veneciji, svjetski film odao je priznanje tom ludom, sjajnom majstoru.
Roj Anderson rođen je godine 1943. u Geteborgu. U film je ušao studirajući na Švedskom filmskom institutu gdje je već tokom studija ušao u sukob s profesorom i režiserom čija se duga sjena decenijama nadvijala nad švedskim filmom - Ingmarom Bergmanom.
Kao 26-godišnjak, mladi diplomant snima film koji je trebao u švedski film da unese svježinu češkog novog talasa i razdrma skandinavski stil. Taj film - tinejdžerska drama “Švedska ljubavna priča” (1970) - postaje enormni lokalni hit. Mladom režiseru odjednom su sva vrata bila otvorena.
Ali, to nije bio Andersonov put. Nakon što je drugim filmom “Gilliap” (1975) doživio neuspjeh, nakon što je sa scenarijem trećeg filma zapao u škripac, Anderson radi “samoubilački” potez: za punih 25 godina odustaje od igranog filma, u Stokholmu osniva firmu za reklame i počinje da snima namjenske filmove. A te reklame odjednom - postaju kultne. Mislim da ne postoji ni jedan režiser koji je - poput Andersona - kultni status u filmskoj umjetnosti izgradio baš reklamama”, piše Pavičić.
Bonus video:
