Ulazeći u finale ovogodišnjeg izdanja, KotorArt je programom predvidio dva pijanistička resitala.
Jedan od njih, u Samostanskom kompleksu Sv. Nikole u četvrtak 10. avgusta održao je pijanista Ratimir Martinović izlažući dio klavirskog opusa Vasilija Mokranjca, jednog od najistaknutijih srpskih stvaralaca druge polovine 20. vijeka.
Ratimir Martinović je jedini pijanista koji se u svojoj karijeri bavio, a i dalje se bavi, sistematski Mokranjčevim klavirskim kompozicijama, koji je, u jednom od ishoda, snimio autorov klavirski opus u cjelini (Grand piano, 2019).
Ovogodišnjim nastupom na KotorArt Don Brankovim danima muzike, prvi put je festivalskoj publici predstavio svoju umjetničku interpretaciju Mokranjčevih djela.
Postavljajući kompozicije u hronološki slijed, publici je omogućio zvučni uvid u različite stvaralačke faze autora, kao i bogatstvo kompozitorove poetike usidrene u neoklasičnom stilu, sa usmjerenjima prema neoromantizmu, neoimpresionizmu i neoekspresionizmu.
Pijanista je na početku koncerta izveo Temu sa varijacijamama, Mokranjčev studentski rad, a potom djela koja čine okosnicu kompozitorove prve stvaralačke etape. Interpretacijom Sedam etida, Fragmenata i Šest igara, tri tematski različita ciklusa, Martinović je istakao finese kompozitorove poetike, potcrtao uticaje džeza i stilova autorovih prethodnika/savremenika. Premda se komadi ovih ciklusa u praksi izvode i samostalno, ideja o njihovoj koherentnosti je kroz interpretaciju dosljedno prezentovana.
S obzirom na to da se tokom druge stvaralačke etape Mokranjac nije bavio klavirom kao solističkim instrumentom, Martinović je izveo djela iz treće etape - Intime i Odjeke, obije nastale 1973. godine.
Prikazujući viši stepen kompozitorove ideje o jedinstvu ciklusa svitno-poemskog prosedea, pijanista je istakao neoimpresionističku estetiku Intima, potcrtao miris folklora kroz citatne postupke, atmosferu intenzivnih kontrasta kao rezultat Mokranjčevog pogleda da stvarnost.
Na toj putanji prikaza unutarnjeg svijeta kompozitora, djelo Odjeci bilo je vrhunac resitala, reprezent filozofskog, ontološkog promišljanja kompozitora. Pijanista je koncert završio Preludijumom, djelom prozračne atmosfere praveći svojevrsni antiklimaks resitala u cjelini.
U složenosti Mokranjčeve fakture, koja implicira visoki nivo virtuoziteta, dakle pretpostavlja razvijenu klavirsku tehniku, Martinović je potcrtao gradivnu vrijednost raznovrsnih tehničkih zahtjeva. Tako su vješto ukroćeni interpretativni izazovi - od tokatnih figura, brojnih repeticija, tremola, do široko postavljenih akorada, furioznih pasaža i često brzih tempa, postali polazište u otkrivanju dubljih nivoa muzičkog djela. Drugim riječima, djelovanjem u okvirima Mokranjčevog opusa Martinović je nanovo definisao standard izvođenja autorove klavirske muzike, ali i ponudio modus u razumijevanju kompozitorovih instrospektivnih procesa.
Bonus video:
