Preuzimajući rotirajuće predsjedavanje Evropskom unijom, poljski premijer Donald Tusk je juče obećao „energično angažovanje“ i rekao da se 27-očlani blok suočava sa jednim od najtežih momenata.
Poljska, šesta najnaseljenija zemlja u Evropi i motor ekonomije centralne i istočne Evrope, poručila je kako želi da osnaži jedinstveno tržište, nastavi sa proširivanjem EU i otvoreno suoči sa problemima poput migracije, za vrijeme njenog šestomjesečnog predsjedavanja, prvog od kada se 2004. godine pridružila EU, piše Rojters.
Dok se pripremao da preuzme kormilo, Tusk je stranim medijima priznao da se EU, naročito eurozona, suočava sa izazovima rješavanja dužničke krize koja je pogodila Grčku, Irsku i Portugal.
„Neći reći da su ovo najteži mjeseci u EU do sada, ali su sigurno neki od najtežih i nakomplikovanijh“, kazao je premijer i dodao kako je njegov cilj da bude aktivan i energičan u saradnji sa partnerima.
Poljaci ne žele političare koji ulaze u sukob sa Evropom
„Poljaci ne žele političare koji ulaze u sukob sa Evropom. Oni žele političare koji znaju kako da funkcionišu u Evropi, koji mogu sarađivati sa Evropom na poslovnom nivou i koji rade kao profesionalci. To je moja ambicija“, kazao je Tusk.
Pored okončanja procesa pristupanja Hrvatske EU, Poljska želi da započne pregovore o članstvu sa Srbijom i potpiše trgovinske sporazume sa Ukrajinom, te promoviše dublju energetsku i vojnu saradnju u okviru tog bloka.
Ističući svoj proevropski kredibilitet – ankete pokazuju da je oko 80 odsto Poljaka zadovoljno članstvom u EU
Ističući svoj proevropski kredibilitet – ankete pokazuju da je oko 80 odsto Poljaka zadovoljno članstvom u EU – Tusk je prekorio lidere EU koji koriste rastući evroskepticizam u svojim zemljama kako bi povećali popularnost, iako nije nikoga imenovao.
U Poljskoj će biti održani izbori u oktobru, na pola njenog predsjedavanja, i neki strahuju da će izborna kampanja odvratiti Tuska i njegove ministre od vođenja Unije kroz teška vremena.
Promjena vlasti čini se malo vjerovatnom, pošto ankete pokazuju da Tuskovi vladajući centristi, Građanska platforma, ima snažno vođstvo
Promjena vlasti čini se malo vjerovatnom, pošto ankete pokazuju da Tuskovi vladajući centristi, Građanska platforma, ima snažno vođstvo.
Na ceremoniji primopredaje sa mađarskim premijerom Viktorom Orbanom, koji je u proteklih pola godina rukovodio evropskom agendom, Orban je pohvalio dvije države kao nove motore Evrope.
Poljska, sa 38 miliona stanovnika i stabilnom stopom rasta od oko 3,5 procenata, trudi se da se predstavi kao uspješna priču među bivšim komunističkim zemljama u modernoj EU, koja je uspjela da izbjegne recesiju za vrijeme svjetske finansijske krize 2008-09. godine.
Ogromni izazovi sa kojima se suočava EU testiraće poljski optimizam i umješnost u narednim mjesecima.
Lideri EU su pod stalnom uzbunom
Lideri EU su pod stalnom uzbunom zbog rizika od prenošenja grčke dužničke krize na druge zemlje eurozone. Poljskoj, kao zemlji koja nije članica eurozone, biće teško da igra ulogu u pronalaženju odgovora na krizu 17-člane zone jedinstvene valute, ali je Tusk ukazao da namjerava da se uključi.
Među ostalim izazovima su teški pregovori oko narednog dugoročnog budžeta EU
Saopštio je da će njegov ministar finansija, Jacek Rostovski, u „informativnom“ svojstvu prisustvovati sastancima ministara finansija eurozone, i opisao Grčku kao žrtvu krize a ne kao jednog od kreatora, što je stav koji bi osporio veliki broj lidera eurozone.
Među ostalim izazovima su teški pregovori oko narednog dugoročnog budžeta EU, koji bi trebalo da počnu za vrijeme poljskog predsjedavanja. To pitanje dovodi u sukob siromašnije zemlje, poput Poljske, koje favorizuju izdašne fondove, protiv glavnih donatora budžetu, poput Njemačke i Britanije, koje žele da uštede više novca.
Od problematične nove članice do jedne od vodećih zemalja EU
Najveća nova članica EU se proteklih godina transformisala od neugledne države pognute pred vodećim zemljama EU kao što je Njemačka do pragmatične, timski vođene države koja je spremna preuzeti odgovornost i vođstvo, navodi Radio Slobodna Evropa.
Poljska se posebno često sukobljavala s EU u periodu od 2005. do 2007. godine
Poljska se posebno često sukobljavala s EU u periodu od 2005. do 2007. godine, kada je konzervativna i tradicionalna Partija prava i pravde (PiS) predvođena braćom Leh i Jaroslavom Kačinjskim preuzela i predsjedništvo i vladu.
Opšti politički ton se promijenio kada je na izborima 2007. pobijedila mnogo liberalnija Građanska platforma predvođena Donaldom Tuskom. Leh Kačinjski je ostao predsjednik sve do aprila 2010. kada je poginuo u avionskoj nesreći.
Izraženo neprijateljstvo prema Rusiji i Njemačkoj
Najznačajnija promjena koju je postigao Tusk je poboljšanje odnosa Poljske sa Njemačkom i Francuskom, vodećim zemljama EU, kao i sa važnim zemljama koje nisu članice EU, kao što je Rusija. Neprijateljstvo prema Rusiji i Njemačkoj je u Poljskoj izuzetno izraženo s obzirom na istorijske činjenice.
Najznačajnija promjena koju je postigao Tusk je poboljšanje odnosa Poljske sa Njemačkom i Francuskom
Tusk je uložio napore da prevaziđe te probleme, nadilazeći anti-njemačku retoriku braće Kačinjski te je uspio uspostaviti izvrsne odnose sa njemačkom kancelarkom Angelom Merkel. Poljska je treća bivša komunistička država koja preuzima predsjedavanje Unijom.
Slovenija je glatko preuzela kormilo EU 2008, dok su češko i mađarsko predsjedavanje ispunile kontroverze.
Galerija
Bonus video:
