Moldavci su danas glasali na parlamentarnim izborima koji bi mogli imati veliki uticaj na težnju vlade da se pridruži Evropskoj uniji (EU), dok proruska opoziciona grupa nastoji da usmjeri zemlju dalje od bližih veza s blokom, piše danas agencija Rojters.
Ako nijedna strana ne osvoji većinu u parlamentu od 101 mjesta, vjerovatno će uslijediti politička trgovina, što bi dodatno uzdrmalo jednu od najsiromašnijih evropskih zemalja, pogođenu ratom u susjednoj Ukrajini i sumnjama u rusko miješanje u politiku i religiju, navodi Rojters.
Tokom izbornog dana, proruski lider pozvao je na moguće proteste nakon glasanja, dok su sajber vlasti saopštile da je izborna infrastruktura bila meta napada tokom prethodna dva dana.
Za vladu koja teži ulasku u EU, kontrola parlamenta je od vitalnog značaja za dugoročne zakonodavne reforme.
Ali vlast u ovoj bivšoj sovjetskoj republici decenijama se smjenjivala između proevropskih i proruskih grupa. Oko trećine zemlje – Pridnjestrovlje, istočno od rijeke Dnjestar – kontroliše separatistička proruska administracija, gdje je stacioniran i mali ruski garnizon.
Vlada Moldavije upozorava na rusko mješanje
Predsjednica Moldavije Maja Sandu prikazuje izbore kao egzistencijalni test za zemlju sa 2,4 miliona stanovnika, koja ima i bliske kulturne i jezičke veze sa zapadnim susjedom Rumunijom.
"Ako Rusija preuzme kontrolu nad Moldavijom, posljedice će biti trenutne i opasne za našu zemlju i cio region", rekla je Sandu u obraćanju prošlog ponedjeljka.
Vlada je optužila Moskvu za opsežnu kampanju s ciljem da utiče na glasanje.
Sandu, koja želi da Moldavija do 2030. postane članica EU, upozorila je na "trenutne i opasne" posljedice ukoliko prevlada ruski uticaj.
Opozicione grupe, poput proruskog Patriotskog bloka, iskoristile su nezadovoljstvo birača ekonomskim teškoćama i sporim tempom reformi – nezadovoljstvo koje je, kako tvrde zvaničnici, dodatno podstaknuto širenjem dezinformacija.
Nekoliko dana prije izbora, zvaničnici su uklonili dvije partije Patriotskog bloka s glasačkog listića zbog navoda o nezakonitom finansiranju.
Vlasti su proteklih nedjelja sprovele stotine racija usmjerenih na ilegalno finansiranje stranaka i navodno ruske mreže koje su imale cilj da izazovu nemire tokom izbora.
Moskva je demantovala umiješanost i optužila vladu da širi antirusku histeriju kako bi osvojila glasove.
Igor Dodon, bivši predsjednik i lider Patriotskog bloka, optužio je Vladu Maje Sandu da se sprema da poništi izbore i pozvao pristalice da se okupe ispred parlamenta u ponedjeljak. Dokaze za tvrdnje nije ponudio.
Vladajuća partija pokušava da zadrži većinu
Do podneva je izlaznost bila oko 30 odsto.
U biračkim mjestima u centru Kišinjeva, gdje se podjednako govore rumunski i ruski jezik, ujutro je odziv bio slab, ali je kasnije počeo da raste, saopštile su vlasti.
Ankete pokazuju da bi Partija akcije i solidarnosti (PAS) Maje Sandu mogla imati problema da zadrži većinu. Stranka se u velikoj mjeri oslanja na motivisane glasače, uključujući i one iz dijaspore.
"(Sandu) radi ono što može s onim što ima", rekla je 45-godišnja Marijana Ruse, koja je doputovala iz Francuske u Kišinjev da bi glasala.
Ako izgubi većinu, PAS će biti primoran da traži koalicione partnere među protivnicima, poput centrističko-lijevog bloka Alternativa ili populističke partije "Naša partija" – ukoliko pređu izborni prag.
Moldavci podijeljeni oko budućnosti
Vlast u bivšoj sovjetskoj republici decenijama se smjenjivala između proevropskih i proruskih grupa.
Dok Sandu i PAS vide evropske integracije kao glavni prioritet, mnogi birači su više fokusirani na unutrašnja pitanja i neizvjesnost šta bi bliže veze s EU mogle značiti za ekonomiju Moldavije, snažno oslonjenu na poljoprivredu.
Viorika Burlaku, prodavačica voća u prijestonici Kišinjevu, rekla je da rat koji Rusija vodi u Ukrajini pokazuje da Moldaviji treba evropska zaštita.
"Plašimo se rata, niko to ne želi. Zato se okrećemo Evropi, makar radi nekakve zaštite", rekla je ova 46-godišnjakinja.
U Balciju, gradu na sjeveru Moldavije, 82-godišnja Marija Skotari ponudila je drugačiji pogled. Prisjetila se da je bila srećna kao mlada studentkinja u Sovjetskom Savezu.
"Šta je tu bilo loše? Takav je bio život. Bila sam studentkinja, sve je bilo dobro, sve je bilo odlično", kazala je ona.
Nedavne ankete ukazuju na tijesnu trku. Ranije u septembru, jedno istraživanje pokazalo je da je PAS prvi put pao na drugo mjesto sa 34,7 odsto podrške, iza 36 odsto koliko je imao Patriotski blok, koji okuplja Socijaliste i Komuniste, prenio je Rojters.
Ali velika dijaspora mogla bi imati odlučujući uticaj; birači u inostranstvu nijesu obuhvaćeni istraživanjima javnog mnjenja, ali obično imaju tendenciju da podržavaju proevropske stranke.
NE PROPUSTITE
Bonus video:
